Psychologische begeleiding van ouderen en mantelzorgers OCMW Gent-RIZIV (Protocol 3)

Overzicht Voor welke doelgroep? Welke regio? Welke dienstverlening? Focus op welke problematieken? Welke problematieken niet? Hoe doorverwijzen? Doel project? Voordelen project Nadelen project Metingen Extra aandachtspunten doorverwijzers april 2010 WZC “De Vijvers”

Voor welke doelgroep? Kwetsbare ouderen (60+, uitzondering mogelijk) Vanaf een A-profiel op de Katz-schaal OF Ouderen met diagnose dementie (vastgesteld door een geneesheer-specialist) OF Vanaf score 6/17 op de Edmonton Frail scale Mantelzorgers Dus: Oudere met O-profiel met psychische problemen? Indien score van minstens 6/17 op de Edmonton Frail scale kan oudere opgenomen worden in het project! Dus: Oudere met beginnende cognitieve problemen, diagnose is nog niet gesteld geweest, kan pas na diagnose dementie opgenomen worden in het project, tenzij hij op de Edmonton Frail scale minstens 6/17 behaalt of minstens een A-profiel scoort op de KATZ-schaal. april 2010 WZC “De Vijvers”

EDMONTON FRAIL SCALE De gemaakte evaluatie samenvatten en de punten optellen. Score : /17 (0-3: niet fragiel; 4-5: een beetje fragiel; 6-8: matig fragiel; 9-17: ernstig fragiel) Domein Item 0 punten 1 punt 2 punten Cognitief functioneren Stelt u zich voor dat deze cirkel een klok is. Ik vraag u om de cijfers op de juiste plaats te zetten en om vervolgens de wijzers op 11.10 uur te zetten. Geen fouten Kleine fouten met betrekking tot de plaatsing Andere fouten Algemene gezondheid Hoeveel maal bent u het afgelopen jaar in het ziekenhuis opgenomen? 1-2 3 of meer Hoe vindt u uw gezondheid in het algemeen? Uitstekend, zeer goed, goed Behoorlijk, redelijk Slecht Functionele zelfstandigheid Voor hoeveel van de volgende 8 activiteiten heeft u hulp nodig: verplaatsingen, boodschappen, bereiding van de maaltijden, het huishouden doen, telefoneren, uw geneesmiddelen beheren, uw financiën beheren, de was doen. 0-1 2-4 5-8 Sociale ondersteuning Indien u hulp nodig heeft, kunt u dan op iemand rekenen die bereid is om u te helpen en die in staat is om u te helpen? Altijd Soms Nooit Gebruikte geneesmiddelen Neemt u regelmatig 5 of meer voorgeschreven geneesmiddelen in? Neen Ja Vergeet u soms een voorgeschreven geneesmiddel in te nemen? Voeding Heeft u onlangs gewicht verloren waardoor uw kleren te groot waren? Humeur Voelt u zich vaak droevig of gedeprimeerd? Continentie Verliest u ongewild urine? Functionele performantie «Up and go»-test met chronometer. (Neem rustig plaats op deze stoel, sta recht, wandel drie meter tot aan het merkteken en keer terug om weer te gaan zitten) 0-10sec 11-20sec >20 sec, of met hulp, of weigering

2. Welke regio? Woonzorgzone Ledeberg Vanuit kortverblijf/nachtopvang in « De Vijvers » =>Regio Groot Gent (Centrum, Sint-Amandsberg, Gentbrugge, Wondelgem, Mariakerke, Zwijnaarde, Drongen, Merelbeke,…) april 2010 WZC “De Vijvers”

Woonzorgzone Ledeberg Rechtse afgrenzing: Brusselse Steenweg Linkse afgrenzing: B 401 Afgrenzing bovenaan: R4 Afgrenzing onderaan: E17 april 2010 WZC “De Vijvers”

Vier wijken buiten de afbakening E3-plein Bellevuestraat Adolf Papeleupark ‘t Eindeke Reden: Zeer hoge concentratie aan ouderen in deze delen. april 2010 WZC «De Vijvers»

3. Welke dienstverlening? De psychologe van WZC « De Vijvers » (Celien Scheire) zal nu ook halftijds huisbezoeken doen bij kwetsbare ouderen en hun mantelzorgers in een welbepaald gebied, zoals voorgaand afgebakend. april 2010 WZC “De Vijvers”

4. Focus op welke problematieken? Depressieve symptomen Rouwproblematiek Ouderen met dementie en hun mantelzorgers Andere psychologische problemen, maar van matige aard april 2010 WZC “De Vijvers”

5. Welke problematieken niet? Langdurige therapeutische interventies, die deskundige zorg vereisen vb. door een psychiater Diagnoses rond cognitieve problemen vb. door een neuropsycholoog Ernstige psychiatrische problematieken Indien twijfel kan men de psychologe steeds raadplegen om na te gaan of een doorverwijzing naar een CGG aangewezen is. april 2010 WZC “De Vijvers”

6. Hoe doorverwijzen? Ingevuld doorverwijsformulier doormailen of per post opsturen Telefonisch doorverwijzen Mondeling in « De Vijvers » april 2010 WZC “De Vijvers”

Doorverwijsformulier Doorverwijsformulier Psychologische Begeleiding Datum: .…/…./…… Doorverwijzer: □ arts □ verpleegkundige □ maatschappelijk werker □ ergotherapeut □ andere Naam Adres Tel Email Huisarts Adres Tel Email Patiënt: Naam Adres Tel Geboortedatum Mantelzorger: Relatie met patiënt:……………………………………… Naam Adres Tel Email ZIE volgende slide april 2010 WZC “De Vijvers”

Doorverwijsformulier Voldoet aan minstens één van de volgende criteria (gelieve aan te kruisen) O Minstens een A-profiel op de Katz-schaal O Diagnose dementie O Minstens een score 6/17 op de Edmonton Frail Scale O Voldoet niet aan bovenstaande criteria Reden van doorverwijzing O Depressieve symptomen O Rouwproblematiek O Ondersteuning van oudere met dementie en/of mantelzorger O Andere: …………………… Bijkomende informatie die van belang kan zijn: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… april 2010 WZC “De Vijvers”

Doorverwijzers Verpleegkundigen/Maatschappelijk werkers van WZC « De Vijvers » vanuit kortverblijf/nachtopvang Maatschappelijk werker en ergotherapeut van de woonzorgzone Ledeberg Thuisverpleging Huisartsen Psychologen van de ziekenhuizen WGC Botermarkt LDC Speltinckx Andere april 2010 WZC “De Vijvers” 14 14

7. Doel project? Daling van het aantal psychische (psychosomatische) klachten Verhoogde perceptie van de levenskwaliteit van de oudere en zijn mantelzorgers Versterking van de autonomie van de oudere Daling van het aantal ziekenhuisopnames Uitstel van de opname in een WZC april 2010 WZC “De Vijvers”

Doel project? Continuïteit van de zorg: één en dezelfde psychologe begeleidt in kortverblijf of nachtopvang, van thuis tot in het ziekenhuis en omgekeerd. april 2010 WZC “De Vijvers”

8. Voordelen project Aandacht aan de psychische component van de zorg, naast de andere dienstverlening, die vaak de focus op het fysieke legt. De dienstverlening is volledig gratis. Laagdrempelig: de psychologe komt aan huis. Structureel overleg met en ondersteuning door het RIZIV Inhoudelijk overleg met andere psychologen binnen OCMW Gent ervaren therapeuten, extern ervaren therapeuten, via therapie-opleiding april 2010 WZC “De Vijvers

9. Nadelen project Redelijk uitgebreide metingen (opgelegd door het RIZIV, zowel voor cliënt als voor psychologe) Pioniersproject: nog alles in ontwikkeling, maar het beleid kan ook mee bepaald worden. april 2010 WZC “De Vijvers”

10. Metingen Doorverwijzer: indien nodig Edmonton Frail Scale (score minstens 6/17) Psychologe: informed consent BelRai WHOQoL-8: levenskwaliteit Zarit Burden interview 12: belasting mantelzorger Economische vragenlijst: financiële belasting De psychologe zal soms contact opnemen met de huisarts of de thuisverpleegkundige om zaken te bevragen, die zij niet uit de beleidingsgesprekken kan afleiden, dit om de BelRai zo volledig mogelijk te kunnen invullen en de patiënt/mantelzorger hier zo weinig mogelijk mee te belasten. april 2010 WZC “De Vijvers”

Wanneer meten? Bij start psychologische begeleiding Na (tijdelijke) stopzetting begeleiding Om de 6 maanden Na elke belangrijke gebeurtenis (vb. ziekenhuisopname) april 2010 WZC “De Vijvers”

11. Extra aandachtspunten Als doorverwijzer steeds nagaan of de patiënt aan de criteria voor inclusie voldoet (zie 1. Welke doelgroep? 2. Welke regio?). Doorverwijzer en/of huisarts laten altijd weten wanneer patiënten: gehospitaliseerd worden. definitief in een WZC opgenomen worden. overlijden. Dit in het belang van het onderzoek van het Riziv. mei 2009 Woonzorgcentrum De Vijvers

Contactgegevens Psychologe WZC « De Vijvers » Walstraat 1 9050 Ledeberg celien.scheire@ocmwgent.be Tel: 09/210.30.11 GSM: 0475/95.00.80