Het Evangelie... naar Lukas Het Evangelie van Jezus Christus

0. Overzicht Het Evangelie naar Lukas 1. Schrijver, datering en canoniciteit 2. De inhoud Sleutelwoorden Kernpunten De mens Jezus Christus Doel 3. De structuur Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 2

0. Overzicht Het Evangelie naar Lukas 1. Schrijver, datering en canoniciteit 2. De inhoud Sleutelwoorden Kernpunten De mens Jezus Christus Doel 3. De structuur In overeenstemming met de canon van de Bijbel Lijst van kerkelijk erkende Bijbelboeken Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 3

1.1. De schrijver Zijn persoon  Lukas  Loukas = De verlichte, lichtdrager  Schrijver van de boeken Lk en Hd  Medewerker v.d. apostel Paulus  Uit Antiochië in Syrië  Van griekse afkomst (?)  Hij behoorde niet tot de 12 apostelen  Literair geschoold  „De geliefde arts“ (Kol 4:14) Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 4

Zijn dienst  Bekering: we weten niet door wie  Naaste medewerker v.d. apostel Paulus  Vanaf het macedonische „gezicht“  Tot de gevangenschap v. Paulus  De lijfarts van Paulus?!  Diende Paulus in zijn eerste gevangenschap in Rome (60-62 nChr) 1.1. De schrijver Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 5

1.2 Datering und canoniciteit Schrijver en datering  Door de traditie wordt Lukas algemeen als schrijver erkend  voor de verwoesting vd tempel / 70 nChr  voor de christenvervolging o. Nero / 64  voor de dood van Jakobus / 62 nChr  waarschijnlijk tijdens de Paulus‘ eerste gevangenschap in Rome (60–62 nChr) Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 6

1.4 Bronnen en stijl Bronnen v. informatie  Lukas: geen ooggetuige!  Lukas was een tijdgetuige, deed navraag bij de genoemde personen en bij de ooggetuigen  Uitstekend geschiedschrijver: Zorgvuldig gebruik van  tijdvermeldingen (2:1-4)  titels en namen (1:5)  plaatsnamen (3:1 en 2) Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 7

1.5 De ontvangers De ontvangers  Observaties:  Aan Theófilus (Griekse naam / Fil. 4:22? )  Beschrijft de geografie van Israël (4:31;23:51)  Griekse termen ipv Hebreeuwse (23:33)  Geen semitismen (Abba, Rabbi, Hosanna)  Weinig citaten uit het OT  Citaten uit het OT uit de mond vd Heer Jez.  Poëtische elementen  Niet-joodse mensen, die zich in de Griekse cultuur thuis voelden Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 8

Het Griekse mensenideaal was niet een heersende, werkende mens (zoals bij de Romeinen), maar een mens, die andere opvoedt, veredelt, vervolmaakt. Het ideaal van de Romeinen was militaire roem en heersermacht - voor de Grieken was het wijsheid en schoonheid. 1.5 De ontvangers De ontvangers Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 9

0. Overzicht Het Evangelie naar Lukas 1. Schrijver, datering en canoniciteit 2. De inhoud Sleutelwoorden Kernpunten De mens Jezus Christus Doel 3. De structuur Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 10

MattheüsMarkusLukasJohannes Sleutels van de „voordeur“ „Overzicht van de afstamming van Jezus Christus...“ Geen geslachtsregister „... de zoon van Adam, de zoon van God“ „In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God.“ De koning van Israel, de Messias De knecht en de pro- feet van God De mens Jezus Christus De eeuwige Zoon van God Sleutels van de „achterdeur“ ‘Mij is alle macht gegeven in de hemel en op de aarde.... alle volken tot mijn discipelen,... „De Heer werkte mee...“... zegende hen.... opgenomen in de hemel.... keerden in grote vreugde terug nog veel meer... 2 De sleutels Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 11

2.1 Sleutelwoorden Sleutelwoorden  Mens (Lk 23:47)  Medeleven  Gebed  Vrouwen  Vreugde Werkelijk, deze mens was rechtvaardig! Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 12

2.2 Kernpunt Kernpunt  Jezus: De voorbeeldige Mens...  Jezus is werkelijk mens  Jezus is afhankelijk van God (gebed)  Jezus laat zien wat vreugde is  Jezus is de echte mensenvriend  Jezus is onze naaste  Jezus is „De Mens“ Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 13

2.3 De boodschap De boodschap  God werd mens (Lk 1:31-33)  God erbarmt zich over ons en geeft ons vrede (Lk 1:77-79)  Dit aanbod van vrede leidt tot zegen en vreugde en is bedoeld voor alle mensen  De mens Jezus Christus heeft zich voor ons mensen overgegeven... ... is nu in de hemel en geeft ons kracht (Lk 24:47-53) Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 14

Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 15 Welk een vriend is onze Jezus, die in onze plaats wil staan! Welk een voorrecht dat ik door Hem altijd vrij tot God mag gaan. Dikwijls derven wij veel vrede, dikwijls drukt ons zonde neer, juist omdat wij ´t al niet brengen in ´t gebed tot onze Heer.

Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 16 Leidt de weg soms door verzoeking, dat ons hart in ´t strijduur beeft, gaan wij dan met al ons strijden tot Hem, die verlossing geeft. Kan een vriend ooit trouwer wezen dan Hij, die ons lijden draagt? Jezus biedt ons aan genezing; Hij alleen is ´t, die ons schraagt.

Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 17 Zijn wij zwak, belast, beladen, en terneergedrukt door zorg, dierb´re Heiland, onze Toevlucht, Gij zijt onze Hulp en Borg. Als soms vrienden ons verlaten, gaan wij biddend tot de Heer; in zijn armen zijn wij veilig. Hij verlaat ons nimmermeer.

2.4 Hoe wordt Jezus Christus geschilderd? De Mens Jezus  Hoe maak je een Griek duidelijk, wat voor een fantastische mens Jezus is?  Jezus is echt een mens! (Uitvoerige geschiedenis vd geboorte)  De komst van Jezus bereidt vreugde (Lofliederen)  Als echte mens is Jezus een bidder! (Afhankelijkeid van God)  Jezus kent de mensen door en door (vele geschie- denissen)  Jezus is de grote arts (Lukas!) (Lk 5:31-32)  Jezus is een redder van mensen (Lk 5:31-32) Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 18

Een mens die meeleeft... ...met de „gevallene“ en „outcast“ (Levi / 5:27, Zacheus /7,36...) ...met de eenzame en verlatene (Weduwen / 7.12 enz.) ...met de mens voor wie er geen hoop meer is (De bezetene van Gerasa / 8,26, enz.) ...met de zieke (Schoonmoeder van Petrus / 4:38-41; een melaatse / 5:12; enz ) Leven wij ook met de mensen mee? 2.5 Hoe wordt Jezus Christus geschilderd? Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 19

 Gelijkenis vd. barmhartige Samaritaan (10,29)  Omgang met tollenaars en zondaars (15,1)  De rijke man en de arme Lazarus (16,1)  Genezing van 10 melaatsen (Uitgestotenen uit de maatschappij worden geholpen) (17,11)  Medelijden met een misdadiger (23,43) Hebben wij net zoveel interesse voor onze „naasten“als de Heer Jezus? 2.6 Hoe wordt Jezus Christus geschilderd? Een mens die meeleeft... Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 20

 Het gebed laat zien, dat wij als mensen van God afhankelijk zijn  Hij leert de discipelen hoe ze moeten bidden (Luk. 11:2)  3 gelijkenissen over het gebed (alleen in Lk)  Bidt en U zal gegeven worden (De biddende vriend / 11:5)  Bidt zonder ophouden, laat je niet ontmoedigen (De biddende weduwe / 18:1)  Bidt eerlijk en deemoedig (De biddende tollenaar / 18:9)  9 gebeden van Jezus: bidden, smeken, worstelen (3:21 / 5:16 / 6:12 / 9:18 / 9:29 / 11:1 / 22:32 / 22:41 / 23:46) Zijn wij mannen en vrouwen van gebed, zoals de Heer Jezus het ons voorgedaan heeft? 2.7 Hoe wordt Jezus Christus geschilderd? Een mens die bidt... Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 21

 Elizabeth, de moeder van Johannes  Maria, de moeder van de Heer Jezus  De zondares (voetwassing en zalving) (7:37)  Maria, Magdalena, Johanna, Susanna enz. (8:2,3)  De vrouw die aan een bloedvloeiing leed. (8:43)  Martha (10.38) (enz.) Hebben wij ook hoogachting voor vrouwen, als mensen die een voorbeeld kunnen zijn? 2.8 Hoe wordt Jezus Christus geschilderd? Een mens die vrouwen waardevol vindt... Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 22

 Mensen, die in Jezus een „Voorbeeld“ hebben. We mogen worden zoals Hij!  Mensen, die in Jezus een medemens hebben. Hij begrijpt ons. Hij heeft interesse in ons!  Mensen, die in Jezus een verheerlijkte mens hebben: de Zoon van God. We kunnen Hem volledig vertrouwen.  We mogen weer in gemeenschap met God leven en ons als echte mensen ontplooien. De gelovigen 2.9 Hoe worden de gelovigen gezien? Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 23

0. Overzicht Het Evangelie naar Lukas 1. Schrijver, datering en canoniciteit 2. De inhoud Sleutelwoorden Kernpunten De mens Jezus Christus Doel 3. De structuur Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 24

I.Een Mens, die aan zijn broeders gelijk geworden is (hfdst 1–3). II.Een Mens, verzocht zoals wij (hfdst 4:1–13). III.Een Mens, die medelijden en medegevoel met onze zwakheden kan hebben (hfds 4:14–19:27). IV.Een Mens, die vernederd werd tot in de dood aan het kruis (hfds 19:28– 23). V.De volmaakte Mens wordt in de hemel opgenomen. Het leven van de mens Jezus 3.1. Het leven van de ware mens Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 25

Een Mens, die het hart van God volkomen verblijdde. Een Mens, die ons redde en vrede met God maakte Samenvatting De voortreffelijkheden van de Heer Jezus in Lukas Uwe Seidel Wim Hoddenbagh 26

Het Evangelie van Jezus Christus... naar Lukas