NME-dag Groene economie Matthias Lievens
Al Gore : “Ik geloof dat de transitie naar een groene economie goed is voor onze economie en voor ons allemaal, en ik heb erin geïnvesteerd.”
Van crisis naar economische opportuniteit?
“De natuur is het grootste bedrijf ter wereld” IUCN (Internationale Unie voor Natuurbescherming)
Thomas Friedman: “Er is maar één iets groter dan moeder aarde, en dat is vader winst” Ingrediënten: de markt als middel
Ingrediënten: technologie
Ingrediënten: Duurzaam Ondernemen
Ingrediënten: duurzaam consumeren
Waarover gaat de Groene Economie NIET? Economische groei stoppen Internationale concurrentie verminderen Financiële markten aan banden leggen Sociale ongelijkheid verminderen Vrijhandel terugschroeven
“We moeten radicaal veranderen, maar wel binnen de contouren van de bestaande situatie… zodat niets echt hoeft te veranderen” (Prof. Erik Swyngedouw)
Gaat het om het vergroenen van de economie of om de vermarkting van het groene gedachtegoed?
People planet profit Kan alles zomaar verzoend worden? Allen samen tegen CO 2 ? Postpolitiek Profit (+ planet?) vs Planet and people? Welke allianties?
Resultaat? UNEP-programma voor de groene economie levert tegen 2050 een reductie op van de CO 2 -uitstoot van 4 tot 7% i.v.m “The green investment scenario G2 does not fully achieve the emissions reductions (…) necessary for limiting atmospheric concentrations to 450 ppm. Part of this difference is due to the positive effect of various green investments on overall economic growth (GDP) that, in turn, results in increased energy demand, a form of the rebound effect.” (UNEP)
Limieten van de groene economie: Groene Groei? UNEP: “a green economy grows faster than a brown economy over time, while maintaining and restoring natural capital” Transitie: koolstofbudget 1/5 van voorraad fossiele brandstoffen
Groene groei? Afname van emissie-intensiteit Afname van energie-intensiteit Maximaal toegalen economische groei Historisch: ,3%0,9%3,0% Scenario 11,0% -3,4% Scenario 21,0%1,5%-2,9% Scenario 31,0%2,0%-2,4% Scenario 41,7%1,0%-2,7% Scenario 51,7%1,5%-2,2% Scenario 61,7%2,0%-1,7% Scenario 72,7%1,0%-1,7% Scenario 82,7%1,5%-1,2% Scenario 92,7%2,0%-0,7% Klimaatdoelstelling: 445 ppm CO2eq; 89 % daling van emissies tegen 2050; opwarming van 2°C
Hoe hoog moet de prijs van CO 2 -uitstoot zijn? Toenemende spanning tussen – klimaatdoelstellingen – de capaciteit van de markt om die te realiseren Nicholas Stern: “Paden die erg snelle emissiedalingen veronderstellen, zijn wellicht economisch niet haalbaar” “Het is moeilijk om emissiedalingen te verzekeren van meer dan 1% per jaar behalve in gevallen van recessie.” Daarom : 500 tot 550 ppm CO 2 eq als klimaatdoelstelling ( IPCC 445 tot 490 ppm CO 2 eq) Yvo De Boer: koolstofprijs van 150 euro per ton CO 2. Limieten van de Groene Economie: de markten corrigeren?
Wie draagt de gevolgen van klimaatverandering? Stijging van prijzen van voedsel, energie, etc. Wie betaalt de rekening? Economische schokken Omgekeerde sociale herverdeling b.v. CDM, groenestroomcertificaten Groene jobs? Verdere loonmatiging? Hogere prijzen voor voedsel, energie etc. Risico van autoritaire oplossingen? Limieten van de Groene Economie Sociale tegenstellingen
Alterna- tieven Laat fossiele brandstoffen onder de grond: stop de ontginning van steenkoolgas Publieke regulatie, cf. ozonlaag Rechtvaardige koolstoftaks: importheffing op fossiele brandstoffen, te verdelen onder de bevolking. Derde betalerssysteem voor de isolatie van huizen Publieke energievoorziening Gratis of heel goedkoop basispakket energie + stijgende energieprijs afhankelijk van hoger verbruik Goedkoop en uitgebreid openbaar vervoer Arbeidsduurvermindering en herverdeling
Samengevat: de ‘groene economie’ in 10 mythes Mythe 1: De markt kan het klimaat redden. Mythe 2: Emissiehandel zorgt voor ontwikkeling in het Zuiden. Mythe 3: Emissiehandel is bedoeld om af te geraken van de fossiele brandstoffen. Mythe 4: De ‘groene economie’ zorgt voor sociale rechtvaardigheid. Mythe 5: ‘Groene groei’ is duurzaam. Mythe 6: Economische groei is de hefboom voor een duurzaamheidstransitie. Mythe 7: Technologie kan ons redden. Mythe 8: Consumenten zijn de actor van verandering. Mythe 9: Overbevolking is een prioriteit. Mythe 10: We moeten allemaal samenwerken tegen CO 2.