Het Politiek Systeem 2 Beleid Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9 Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9

Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9 1. Wat is Beleid? De overheid moet sociale problemen aanpakken Daarom moet ze beleid maken: Ze kiest een doel Zet bepaalde middelen in In een bepaalde tijdsvolgorde Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9

Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9 1. Wat is Beleid? De overheid moet sociale problemen aanpakken Daarom moet ze beleid maken: Ze kiest een doel Zet bepaalde middelen in In een bepaalde tijdsvolgorde Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9

Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9 1. Wat is Beleid? overheid markt maatschappelijk middenveld Het maatschappelijk middenveld en de markt kunnen de problemen niet aan en verwachten dat de overheid een beleid ontwikkelt Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9

Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9 1. Wat is Beleid? overheid markt maatschappelijk middenveld Maar het Maatschappelijk Middenveld en de Markt maken ook een beleid om de overheid ertoe te brengen het zo aan te pakken dat het voor hen gunstig uitvalt: ze letten op hun eigen belangen Maar de overheid moet op het Algemeen Belang letten. Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9

1. Wat is Beleid? Indeling Beleidsmiddelen/beleidsinstrumenten verruimend inperkend communicatief Voorlichting/Informatie CV Propaganda CI financieel Subsidie/Beloning FV Belasting/Boete FI juridisch Rechten/Convenanten JV Geboden/Verboden JI sociaal-actief Demonstratieve Actie SV Bezetting/Blokkade SI Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9

Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9 1. Wat is Beleid? Macht, Invloed en Machtsbronnen Macht = anderen bij herhaling kunnen dwingen tot gedrag dat tegen eigen belangen of waarden ingaat Invloed = Met anderen kunnen meebepalen hoe het gedrag van weer anderen verandert Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9

Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9 1. Wat is Beleid? Macht, Invloed en Machtsbronnen Machtsbron Voorbeeld Deskundigheid Inzicht/geïnformeerd zijn Publiciteit weten te bespelen Bestuurlijke ervaring/kennis Aantrekkingskracht “Charisma”, populariteit Sterke Organisatie Hoge positie daarin “Geoliede” organisatie Organisatie met veel geld Steun van mensen Netwerken/kruiwagens Massale steun Beschikking uiterste machtsmiddelen Alleen voor de staat: recht dwang en geweld gebruiken Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9

Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9 1. Wat is Beleid? Hoe kunnen burgers invloed uitoefenen? Pressiegroepen-Actiegroepen-Politieke Partijen Acties van burgers: de verschillende vormen in schema: LEGITIEM ILLEGITIEM “gewone” politieke participatie Misdrijf/misdaad Revolutionaire actie Onder bepaalde voorwaarden: Burgerlijke Ongehoor-zaamheid LEGAAL ILLEGAAL Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9

Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9 1. Wat is Beleid? Wanneer wordt wetsovertreding (legitiem-legaal) Burgerlijke Ongehoorzaamheid? actie vanuit geweten actie in het openbaar/ niet-anoniem actie is geweldloos Dilemma voor de overheid: Als de overheid te zacht optreedt, holt dat de wet uit, steeds meer overtredingen Als de overheid te hard optreedt, sluiten zich sympathisanten aan, kans op revolutie LEGITIEM ILLEGITIEM “gewone” politieke participatie Misdrijf/misdaad Revolutionaire actie Onder bepaalde voorwaarden: Burgerlijke Ongehoor-zaamheid LEGAAL ILLEGAAL Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9

Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9 1. Wat is Beleid? Lobbyen overheid markt maatschappelijk middenveld De grote georganiseerde groepen lobbyen bij de overheid: ze zetten hun machtsbronnen in om het overheidsbeleid te beïnvloeden Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9

Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9 1. Wat is Beleid? Welke problemen worden aangepakt? Twee modellen kunnen dat duidelijk maken: Systeemmodel: zie pagina 182: toont dat het probleem opgemerkt moet worden en serieus moet worden genomen (invoer), de overheid bereid moet zijn er beleid over te maken (omzetting) en de gekozen aanpak moet worden uitgevoerd (uitvoer) Dit lukt alleen als er genoeg steun is. Onder andere van de media. Bij elke overgang kan het probleem sneuvelen. Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9

Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9 1. Wat is Beleid? Welke problemen worden aangepakt? Twee modellen kunnen dat duidelijk maken: Stromenmodel: zie pagina 183: In drie ronddraaiende venstertjes naast elkaar tollen rond: sociale problemen politici en hun ambtenaren oplossingen Als het lobbyisten lukt om hún probleem bij die overheidsdienaar te krijgen die op dat moment daarmee bezig is en hún oplossing daarbij aan te dragen, dan kan de lobby succes hebben. Daarom is netwerken zo belangrijk: altijd de juiste relaties hebben en die op het juiste moment kunnen aanspreken. Beleid en Politieke Cultuur Civitas Hoofdstuk 9