Workshop Lokaal Toerismebeleid Westtoer apb Provinciale Toeristische organisaties

Probleemstelling Weinig aandacht vanuit Vlaamse niveau voor lokaal toerismebeleid Deelaspecten werden wel ondersteund: –Toeristisch onthaal: opdeling in Vlaanderen, regionale en lokale infokantoren ; recent: visienota toeristisch onthaal –TRP-subsidies van TVL, afdeling investeringen –Promotie (KB toeristische propaganda 1967)

Probleemstelling Positieve evoluties binnen de gemeenten: –Oprichting gemeentelijke diensten voor toerisme –Met of zonder onthaalfunctie –Schepen voor toerisme: politiek belang –Dankzij TRP-subsidies en Europese programma’s: tal van investeringsprojecten

Probleemstelling Deze groei was weinig gestructureerd. Vandaar toch enkele problemen: Toerisme en recreatie op lokaal vlak onvoldoende beleidsmatig onderbouwd Het belang van toerisme wordt niet onderkend in de actuele organogrammen van de gemeenten

Probleemstelling Diensten voor toerisme vaak ondergeschikt aan andere diensten (cultuur, vrije tijd, feestelijkheden, informatie, …) –DvT : onderhevig aan administratieve wetmatigheden : openingsuren –culturele sector probeert overhand te nemen m.b.t. infoverstrekking in nieuwe structuren : vrije tijdswinkel, In- en Uit

Probleemstelling Ongestructureerde groei leidde ook tot problemen m.b.t. personeel Geen diplomavereisten voor het betrokken toerismepersoneel Te weinig gekwalificeerd personeel (ook in de kunststeden) Inschaling op een te laag niveau Beperkte flexibiliteit qua personeelsstatuut (problemen weekendwerk, overuren) Klantvriendelijkheid: beperkt Algemeen: probleem op het vlak van professionaliteit

Vergelijking met de culturele sector Voor de verschillende domeinen binnen de culturele sector is er gekwalificeerd personeel betoelaagd door de Vlaamse Regering. Het gaat over volgende personeelstypes: Sinds de jaren ‘70: bibliothecarissen Jaren ‘80: directeurs van cultuurcentra en gemeenschapscentra Midden van de jaren ‘90: museumconservatoren Sinds 2000: cultuurbeleidcoördinatoren Sinds 2002: erfgoedcoördinatoren

Vergelijking met de culturele sector Culturele sector: bijzonder goed personeelskader Gekwalificeerd personeel Veel personeelsleden op A-niveau Daar waar nodig werden VZW’s op gericht om voldoende flexibel te kunnen werken (vele cultuurcentra hebben een VZW-structuur)

Conclusie * Diensten voor toerisme op gemeentelijk vlak blijven verweesd achter.

Het kan anders, het moet anders Toerisme en recreatie hebben nood aan een sterkere ondersteuning op het lokale vlak om volgende redenen: Toerisme is een stuwende economische sector Koopkracht wordt van buiten de gemeente/de regio aangetrokken in tegenstelling tot culturele sector Omzet in de horeca-sector maar ook in kleinhandel

Het kan anders, het moet anders TOERISME = ECONOMIE TOERISME = WERKGELEGENHEID Toerisme draagt bij tot het positieve imago van een stad of gemeente

Het kan anders, het moet anders Recreatie bedoeld als openluchtrecreatie Openluchtrecreatie speelt in op behoefte aan ontspanning van de bevolking Recreatieve faciliteiten: belangrijk voor gezondheid en welzijn van de inwoners

Het kan anders, het moet anders Recreatie heeft ook een direct economisch belang Groeiende behoefte aan een meer gedifferentieerd aanbod Openluchtrecreatieve faciliteiten belangrijk voor algemene aantrekkelijkheid Hebben een indirecte toeristische en een economische waarde

Doelstellingen van een nieuw lokaal toerismebeleid Algemene doelstellingen: het ontwikkelen van toerisme en recreatie als een belangrijk onderdeel binnen het gemeentelijke beleid Toerisme: belangrijk economisch gegeven toerisme: extra inkomsten en werkgelegenheid recreatie: dienstverlening t.o.v. de eigen bevolking

Doelstellingen van een nieuw lokaal toerismebeleid Specifieke doelstellingen: Beleidsontwikkeling en -bepaling Professionalisering van de gemeentelijke diensten voor toerisme Goed uitgebouwde dienstverlening (cfr. cultuur, sport en informatie) Autonome diensten met een duidelijke positie binnen het gemeentelijk organogram Inspraak van de betrokken lokale toeristische actoren

Basisuitgangspunten Het toeristisch potentieel en het recreatieve belang verschillen zeer sterk van gemeente tot gemeente Indeling loopt volledig gelijk met visie van TVL (Visienota toeristisch onthaal) Afstemming op regionaal niveau Maar de gemeentelijke autonomie speelt: elke gemeente neemt zelf de nodige beleidsbeslissingen in functie van haar mogelijkheden

Basisuitgangspunten Vlaamse beleid: stimulansbeleid, geen bevoogding Het te voeren stimulansbeleid dient uit te gaan van een viertal categorieën waaraan specifieke takenpakketten verbonden zijn: A+, A, B en C. Specifieke rechtsvormen blijven mogelijk : a.g.b., gemeentelijke VZW (grotere flexibiliteit qua personeelsbeleid en –verloning)

A+ -categorie Grotere (kunst)steden met een zeer grote toeristische impact en met internationale uitstraling. In concreto: Brugge, Gent en Antwerpen Kleinere kunststeden Mechelen en Leuven De “leisure”-steden Oostende en Hasselt.

A - categorie Steden en gemeenten die van groot toeristisch belang zijn In concreto: Kustgemeenten Hoofdplaatsen/centrumsteden binnen de Vlaamse regio’s

B - categorie Steden en gemeenten die: Hetzij relatief belangrijk zijn op het toeristische vlak Hetzij een sterk recreatief belang hebben voor de eigen bevolking en die binnen een bepaalde toeristisch-recreatieve regio een centrumfunctie bekleden

C - categorie Steden en gemeenten die: Van beperkt belang zijn op het toeristische vlak Van beperkt belang zijn op het recreatieve vlak

Takenpakket per categorie Zie voorstel in tabel Per categorie wordt ingegaan op: Beleidsvoorbereiding Marketing MICE Commerciële productontwikkeling Onthaal Toeristische productontwikkeling Recreatieve productontwikkeling

Personeelsbezetting per categorie (minimale bezetting A+AB Toerisme-coördinator111 Marketingdeskundige11- MICE1-- Stafmedewerker(s)21- (bijv. mbt onthaal, websites en/of t/r productontwikkeling) Onthaalpersoneel*332 Totaal863 * Kan uiteraard ruimer ifv grootte van het kantoor

Diplomavereisten: aanbevelingen Toerisme-coördinator: –A-niveau (gemeentelijke graden) in A+ en A- gemeenten –A-niveau of B-niveau in B-gemeenten (bevorderingsgraden B4-B5) Overgangsbepalingen voor wie actueel niet over juiste diploma beschikt

Diplomavereisten: aanbevelingen Marketingverantwoordelijke: bij voorkeur A- niveau MICE: bij voorkeur A Overige deskundigen: steden/gemeenten in functie van organogram Overgangsbepalingen voor wie actueel niet over juiste diploma beschikt

Mogelijkheden voor C-gemeenten Mogelijkheid nr. 1 Beperkte invulling aan het toeristisch- recreatieve beleid Deeltijdse medewerker Geen volwaardige onthaalfunctie

Mogelijkheden voor C-gemeenten Mogelijkheid nr. 2 De stad/gemeente werkt samen met een gemeente uit de A of de B-categorie.

Mogelijkheden voor C-gemeenten Mogelijkheid nr. 3 Samenwerking met 2, 3 of 4 andere gemeenten uit de C-categorie Cluster die gelijkstaat aan een B-gemeente: –Toerisme-coördinator –Volwaardige onthaalfunctie

A+ -gemeentenA-gemeentenB-gemeentenC-gemeenten Beleidsvoorbereiding en beleidsbepaling -strategisch beleidsplan voor toerisme en recreatie (zesjaarlijks) -schepen toerisme -hoofdstuk toerisme/recreatie in algemene beleidsnota -adviesraad of toetsingsgroep -strategisch beleidsplan voor toerisme en recreatie (zesjaarlijks) -schepen -hoofdstuk toerisme/recreatie in algemene beleidsnota -adviesraad of toetsingsgroep -aparte beleidsnota voor toerisme en recreatie -schepen -hoofdstuk toerisme/recreatie in algemene beleidsnota -adviesraad of toetsingsgroep -schepen -hoofdstuk toerisme/recreatie in algemene beleidsnota Beleidsuitvoering: marketing en communicatie -deelname aan de regionale promotiepools en promotiepool buitenland TVL (kunststeden) -eigen promotie-campagne met wervend karakter mogelijk -eigen promotie-materiaal in print en/of website met wervend en/of informatief karakter -deelname aan de regionale promotiepools en promotiepool -eigen promotie-campagne met wervend karakter mogelijk -eigen promotie-materiaal in print en/of website met wervend en/of informatief karakter -deelname aan de regionale promotiepools en promotiepool -eigen promotie-campagne met wervend karakter mogelijk -eigen promotie-materiaal in print en/of website met informatief karakter -deelname aan de regionale promotiepools en promotiepool Beleidsuitvoering: Commerci ë le productontwikkeling -ontwikkeling van marktconforme commerci ë le producten -eigen MICE-cel -ontwikkeling van marktconforme commerci ë le producten

Beleidsuitvoering: onthaal -ruim (min. 100m ² ) en centraal gelegen toeristisch infokantoor -alle dagen open behalve 25/12 & 1/1 -geen sluiting over de middag -informatieverstrekking & persoonlijk onthaal -toeristisch-recreatieve “ look and feel ” -shop of verkoops-ruimte voor kaartmateriaal, boeken, gadgets, streekproducten, … -overzicht bel. Bezienswaardigheden stad en/of regio -boeking mogelijk voor overnachting en evenementen -indien info & tickets over cultuur en sport : In & Uit (specifieke erkenning van TVL) -ruim (min. 100m ² ) en centraal gelegen toeristisch infokantoor -alle dagen open behalve 25/12 & 1/1 -geen sluiting over de middag -informatieverstrekking & persoonlijk onthaal -toeristisch-recreatieve “ look and feel ” -shop of verkoops-ruimte voor kaartmateriaal, boeken, gadgets, streekproducten, … -overzicht bel. Bezienswaardigheden stad en/of regio -boeking mogelijk voor overnachting en evenementen -centraal gelegen toeristisch info-kantoor -minimale openings- periode : van 1 april tot 30 september -informatieverstrekking & persoonlijk onthaal -aanbieden van belangrijkste toeristisch- recreatieve producten -boeken van overnachting en evenementen -geen erkend info- kantoor voorzien in deze categorie -toer. info beschikbaar in het gemeentehuis

Beleidsuitvoering: bijkomende onthaalpunten -toer. info aanwezig op relevante plaatsen i.s.m. priv é -sector (logies, caf é s, attractiepunten, … ) -virtueel onthaal : beschikken over performante toeristische website -toer. info aanwezig op relevante plaatsen i.s.m. priv é -sector (logies, caf é s, attractiepunten, … ) -virtueel onthaal : beschikken over performante toeristische website -toer. info aanwezig op relevante plaatsen i.s.m. priv é -sector (logies, caf é s, attractiepunten, … ) -virtueel onthaal : beschikken over performante toeristische website

Beleidsuitvoering: toeristische en recreatieve productontwikk eling -initi ë ren en opvolgen van belangrijke toeristische projecten -opvolging en optimalisering van logiesaanbod -ontwikkelen van openluchtrecreatieve faciliteiten -organisatie van toer. evenementen, activiteiten en animatie -initi ë ren en opvolgen van belangrijke toeristische projecten -opvolging en optimalisering van logiesaanbod -ontwikkelen van openluchtrecreatieve faciliteiten -organisatie van toer. evenementen, activiteiten en animatie -initi ë ren en opvolgen van belangrijke toeristische projecten -opvolging van logiesaanbod -ontwikkelen van openluchtrecreatieve faciliteiten -organisatie van toer. evenementen, activiteiten en animatie -ontwikkelen van openlucht- recreatieve faciliteiten Personeelskader-1 toerismeco ö rdinator -1 marketing- en communicatie-deskundige -2 stafmedewerkers -1 MICE-deskundige -3 baliemedewerkers -1 toerismeco ö rdinator -1 marketing- en communicatie- deskundige -1 stafmedewerker -3 baliemedewerkers -1 toerismeco ö rdinator -2 baliemedewerkers -geen specifieke personeels-vereisten

Ondersteuning vanuit Vlaamse niveau: impulsbeleid Aanbeveling van Westtoer en PTO’s voor de Volgende Vlaamse Regering Decreet op het lokaal toerismebeleid

Ondersteuning vanuit Vlaamse niveau Deze ondersteuning kan verschillende vormen aannemen: Financiële stimulansen Opleidingsaanbod Netwerkvorming & coaching Beleids- en actieondersteundende informatie

Financiële stimulansen Verschillend naar gelang A+, A en B Geen betoelaging voor C Geen ondersteuning van baliepersoneel: gemeentelijke taak Betoelaging in functie van het aantal gekwalificeerde stafmedewerkers confer hun diploma Bevoegdheid van de Minister via uitvoeringsbesluiten

Opleiding, netwerkvorming en informatie Complementair aan reeds bestaande initiatieven van TVL en anderen Gericht op beleidsmatige aspecten Rol voor Toerisme Vlaanderen en VVSG

Vragen?