ACIS symposium Ape Aarts · de Jong · Wilms · Goudriaan Public Economics bv Lange Voorhout EJ Den Haag Tel: www. Ape.nl The Dutch Cure 12 november 2010

ACIS symposium OVERZICHT The Dutch Disease Diagnose: moral hazard Therapie: privatisering (o.a.) Effect: spectaculair Lessen

ACIS symposium The Dutch Disease: uitgaven AO als % BBP

ACIS symposium EU-landen: dagen ziekteverzuim in afgelopen 12 maanden EU-gemiddelde: 8,4 dagen (2000)

ACIS symposium Diagnose: moral hazard Door verzekeringsdekking verandert het risicogedrag van: verzekerden (werknemers) andere partijen die belang hebben bij de verzekering (voorbeelden: WAO, ZVW) Gedragsverandering is groter, naarmate de risicodefinitie meer subjectieve elementen bevat, zoals: “ziekte” “arbeidsongeschiktheid” “passend werk”

ACIS symposium Therapie Beheersing moreel risico door kostenconfrontatie: eigen risico's/eigen bijdragen: werknemer (1987, TBA), werkgever (WULBZ, VLZ) premiedifferentiatie: werkgever (Pemba, WGA) Beheersing moreel risico door objectivering: nauwkeurige definitie van het risico (TBA, ASb) zorgvuldige uitvoering (schade-inspectie) door middel van marktwerking (WULBZ, WAZ, Pemba, WGA), omdat het risico particulier te verzekeren is.

ACIS symposium Wat is een sociale verzekering en wat is privatisering van een sociale verzekering? SOCIAALPARTICULIER Consumptieverplichtvrijwillig Solidariteitsvorm kans, risico, inkomen kans Polisvoorwaardenuniformnaar keuze Verzekeraarpubliek monopolieconcurrent Uitvoeringpubliek monopolieconcurrent Financieringswijzeomslagrentedekking Schaal van privatisering: WAZ – WULBZ – WGA – IVA, (ZW-vangnet)

ACIS symposium ziekteverzuim en werkloosheid, , effect van WULBZ: -16%

ACIS symposium WAO/WIA-instroom als % beroepsbevolking, structurele daling na 2001?

ACIS symposium succes van ingrepen na 2001 (door privatisering?) instroom 2009: (70% minder dan in 2001) oorzaken: (Van Sonsbeek en Gradus, ESB 2010) - premiedifferentiatie (Pemba, WGA)–13% - Poortwachter (WVP)–22% - Schattingsbesluit (ASb) –13% - WIA (WGA-IVA)–23% totaal–70%

ACIS symposium WIA-instroom beoordeelde WIA aanvragen afwijzingen (minder dan 35% ao) (49%) (45%) (42%) (41%) toekenningen (100%) (100%) (100%) (100%) waarvan: IVA3.795 (21%)4.279 (20%)5.114 (20%)5.536 (19%) WGA (79%) (80%) (80%) (81%) waarvan: volledig tijdelijk8.906 (50%) (52%) (62%) (65%) gedeeltelijk (35% - 80% ao) (30%)6.345 (28%)4.544 (18%)4.652 (16%)

ACIS symposium Percentage vangnetters (WW’ers en flexwerkers)

ACIS symposium verloop werkhervattingskans, na 9 maanden ziek

ACIS symposium Lessen: voorwaarden voor succesvolle privatisering van ao-regelingen Overheid moet de geprivatiseerde taken en verantwoordelijkheden (“producten”) zo duidelijk mogelijk omschrijven. Zie succes WVP. Bij handhaving van wettelijke verzekeringsplicht moet de wet een subtiel evenwicht zien te vinden tussen onnodig gebruik en ongewenste armoede.