Werken met Nurse practitioners: “effecten van functie differentiatie op de grens van care en cure". Ik wil graag iets vertellen over mijn promotie onderzoek. Het onderwerp is de voor Nederland nieuwe functie van NP. Gezamelijk project tussen de faculteit Bedrijfskunde en UMCG. Het onderzoek heeft ook plaats gevonden in het UMCG. De titel van het onderzoek is…………………………
Opbouw Inleiding Onderzoeksmodel Onderzoeksmethode Resultaten Conclusie Inleiding: aanleidig voor het aanstellen en opleiden voor Nederland nieuwe functie van Np. Daarna wat deze functie inhuod; definitie van de functie Onderzoeks model Metohde van onderzoek Resultaten van twee onderzocht zorgprocessen Enkele conclusies.
Redenen aanstelling functie NP Bijdrage aan het realiseren van continuïteit Behouden verpleegkundige kennis en carrière mogelijkheden (Dreigend) artsen tekort Er zijn verschillende redenen te noemen die ten grondslag hebben gelegen aan de start van de functie van NP Het beter gebruik maken van de expertise van verpleegkundigen en samenhangend hiermee het dreigende te kort aan specialsiten op te vangen. Het te kort aan sprecialisten wordt versterkt door de wetgeving over de arbeidstijd verkorting. Daarnaast wordt als reden genoemd de bijdrage die de NP zou kunnen hebben in het realsieren van continuiteit van zorg
“Een NP is een “specialistische verpleegkundige”, verantwoordelijk voor de directe zorgverlening aan een geselecteerde groep patiënten met als aandachtgebied het lichamelijk, psychische en sociaal welbevinden, met als invalshoek de (dreigende) gevolgen van de ziekte en de ziekte zelf, integratie van medisch en verpleegkundige kennis en verantwoordelijk voor de continuïteit van de zorgverlening” (Bureau Verpleegkundige Zaken, UMCG, 1997). De offieciele definitie wordt gehanteerd in het UMCG luidt als volgt: De NP is een verpleegkundige die de Masters opleiding Advanced Nursing Practice heeft gevolgd. Er onstaat nogal eens verwarring over de termen ANP (= Advanced Nursing Practice) en NP (=Nurse practitioner) Daarom wil ik eerst kort even een toelichting geven op beide termen
Advanced Practice Nurses Nurse Practitioners Een professionele kwalificatie Een functie - voor expert verpleegkundigen - waarvoor een APN kwalificatie nodig is - die na minimaal 2 jaar werkervaring - gericht op het combineren van cure en care - een tweejarige opleiding hebben gevolgd - voor een specifieke, beperkte omschreven patiëntengroep - tot Master in Advanced Practice Nursing Practice In Nederland wordt de NP eerst gezien als een functie waarvoor een APN kwalificatie nodig is. Die gericht is op het combineren van de cure en de care en werkzaam is bij een specifieke beprkt omschreven patientengroep
1997: start opleiding en aanstelling NP-ers 2003: 150 NP-ers getraind in Nederland, waarvan 60 werkzaam in het UMCG
locaties disciplines/ functies fasen locaties disciplines/ functies fasen De gemiddelde ptient ontmoet tijdens het zorgverleningstraject in het ziekenhuis veel medewerkers. Deze medewerkers maken deel uit van verschillende disciplines. Iedere medewerker levert een specifieke bijdrage aan het zorgproces. Welke medewerker de patient ontmoet hangt af van de fase van het zorgverleningsproces waarin de patient zich bevindt en van de locatie die de patiënten onderweg aandoet. Het zorgverleningsproces is gedifferneiteerd. Om een optimaal resultaat te berieken moeten de activiteiten van de medewerkers op elkaar worden afgestemd. Een van de reden voor het aanstellen van de NP was het realsieren van continuiteit. De aanstelling van de NP lijkt in eerste instantie in strijd met de vraag om continuiteit.
De gemiddelde
Centrale vraagstelling: “In hoeverre kan met de functie van NP beter tegemoet worden gekomen aan de behoefte aan continuïteit in de structurering van zorgprocessen en welke gevolgen heeft dit voor de effectiviteit van deze zorgprocessen?”
Algemeen onderzoeksmodel Karakteristieken van de werkzaamheden Proces binnen de werkeenheid Structuur van de werkeenheid Voor de ontwikkeling van het onderzoeksmodel waarmee de effectiviteit van de inzet van de Np kan worden verklaard wordt gebruik gemaakt van de Patterned Systems Contingenty theorie. Deze theorie legt een bepaalde relatie tussen het karakter van de taakomgeving van een werkeenheid, de werkstructuren en het proces De benadering zegt dat de prestatie van een werkeenheid optimaal is wanneer de werkstructuren en het werkproces passen bij het karakter van de werkomgeving Prestatie van de werkeenheid
Onderzoeksmodel Effectiviteit zorgproces Karakteristieken van de zorg (patiëntenstroom) Cure en care taken Effectiviteit zorgproces Structuur van de zorg Kenmerken functies breedte taken diepte taken mix skill mate van autonomie Proces Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van een onderzoeksmodel dat gebaseerd is op de Patterned Systems Contingenty benadering. Het uitgangspunt voor de ontwikkeling van dit model is niet een bepaalde werkeenheid maar eeen bepaalde patientenstroom.
Polikliniek chirurgie Patiënten plastische chirurgie Patiënten oncologische chirurgie A. Werkeenheid als analyse niveau
Polikliniek Laboratorium Polikliniek Verpleegeenheid Chirurgie Chirurgie B. Patiëntenstroom als analyse niveau Bij de zorg voor een patientenstroom bestaat uit een bepaald takenpakket. Aan dit takenpakket kunnen verschillende aspecten worden onderscheiden
Karakteristieken van de zorg (patiëntenstroom) Cure en care taken Routinematig versus non-routinematig: Moeilijkheidsgraad Analyseerbaarheid Voorspelbaarheid Variatie Aspecten van de zorg zijn: medische behandeling Licahe,ilje verzorging Psychosociale begeleiding Informatie verstrekking Deze vier aspecten zijn voor dit onderzoek ingedeeld in cure en care taken. Medische behandeling valt dan onder de cure taken; de andere drie genoemde aspecten vallen onder de care taken. De zorg kan worden getypeerd aan de hand van de begrippen moeilijkheidsgraad (= voorspelbaarheid en analyseerbaarheid) en variatie. Met deze begrippen kan de de zorg getypeerd als routinemaitg dan wel routinemaitg Wanneer de zorg voor een bepaalde patientenstroom een lage moelijkheidsgraad heeft, een hoge mate van voorspelbaarheid en een llage variaitie kent kan de zog worden getypeerd als routinematig.
Structuur van de zorg Taakverdelingsstructuur -Horizontale differentiatie Verticale differentie Uitwisselbaarheid taken Mate van autonomie Bij een bepaald type zorg past een bepaalde taak structurering van de zorg. Wanneer de zorg kan worden getpyeerd als routinemaitg past daarbij een hoge mate van horizontale en verticale differentiatie, de uitwisselbaarheid is afhankelijk van de inwerkperiode en de mate van autonomie is laag. Bij een meer non-routinemaitg karakter van de zorg past dan meer een lage horiznotale en verticale differentiae en een hogere uitwisselbaarheid van taken en een hoge mate van autonomie.
Proces Coördinatiemechanismen: -standaardisatie mondeling overleg coördinator patiëntendossiers overdracht zorgverlening Het zelfde geldt dan voor de afstemming van de taken Binnen de uitvoering van de zorg komen de coordinatie mechansimen voor, deels dezelfde deels iets andere. Daarnaast wordt voor de cooridnatie mechanismen andere benamingen gehanteerd. Ten behoeve van dit onderzoek zijn de gebruikte cooridnatie mechanimen zoals deze voorkomen binnen de gezondheidszorg ingedeeld in 5 groepen Mondeling overleg; kan zowel informeel dan wel formeel zijn. Dit ovverlg kan plaats vinden tussen twee medewekers of meerdere medewrkers. Voorbeelden van fomeel groepsoverleg zijn bijvoorbeeld het multidiscplinair overleg of de medische visite, grote visite of de patiënten bespreking. De coordinator is binnen de uitvoering van de zorg vaak case-manamger of eerst verantwoordelijk verpleegkundige genoemd.
breedte taken diepte taken mix skill mate van autonomie Kenmerken functies breedte taken diepte taken mix skill mate van autonomie Om een zo goed mogelijke taakverdelingsstructuur te realsieren moeten de functies binnen deze structuur bepaalde kenmerken hebben. Mix-skill. Het overnemen van taken door aanlenede beroepsgroep; de np is iervan een voorbeeld
Effectiviteit Bejegeningskwaliteit Organisatorische kwaliteit Efficiëntie van de zorgverlening Indirecte effecten op de performance Wanneer het proces en de structuur passen bij de krateristieken van de zorg (dus zowel bij het karater van de cure en de care taken) dan heeft dit een positief effect op de effectiviteit van het zorgproces De volgende effectiviteitsmaten zijn meegenomen in dit onderzoek: Bejegeningskwaliteit: verstrekken van informatie; duidelijk informatie geen tegenstrijdige informatie Organisatorische kwaliteit; ervaarde samenhang van de zorg; toegankelijkheid van de zorg; wachttijden Effcientei; meer zorg op maat; is de zorg afgestemd op de individuele behoefte van de patiënten.
Gehanteerde methode Toegepast onderzoek met case studie design In vier zorgprocessen is een vergelijking gemaakt tussen een werkorganisatie zonder en met de functie NP Vier zorgprocessen De centrale spoedopvang: Patiënten met kleine traumatologie Thoraxchirurgie: Verplegeenheid; patiënten die een operatie hebben ondergaan in de borsthalte Reumatologie (polikliniek); onder afdeling van de interne geneeskunde; patientenstroom; patiënten met reuma artritis Neurochirurgie; zowel de klinische fase en de poliklinische fase; patientenstroom; patiënten met een hersentumor.
Gehanteerde methode data analyse Documentatie analyse Interviews Observaties Kwantitatieve gegevens Ziekenhuis Informatie Systeem
Documentatie analyse Verpleegkundig dossier Medische dossier Andere dossiers Medische correspondentie -Overdracht zorgverlening
Interviews Medewerkers Medische discipline Verpleegkundige discipline Anders, bijvoorbeeld medische maatschappelijk werk, administratie enz Patiënten
Reumatologie Zorginhoud Cure taken: routinematig Care taken: non-routinematig Taakverdeling -Simpel Arts-assistent of specialist: cure taken Verpleegkundig en verp. specialist: care taken Afstemming Cure taken: standaardisatie Care taken: overleg De reden om een NP aantestellen was omdat deze een totaal pakket aan de patient zou kunnen leveren waarbij de care taken op kunnen worden toegespitst op de behoefte van de patiënten en de medische behandleing geintegreerd zou worden in de care taken. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk dat de patiënten een goed informatie krijgen over de medicatie. De medicaties hebben nogal wat bijwerking het is voor de patiënten belangrijk om een goed inzicht te hebben in hun ziektebeeld en in het medicatie gebruik. Daarnaast was de toegankelijkheid van de zorgverlnening beperkt. Dit wilde men verbeteren door het instellen vn de functie van de NP
Reumatologie Taakverdeling Cure en de care taken geïntegreerd in de functie van NP Effectiviteit Bejegeningskwaliteit Organisatorische kwaliteit Toegankelijkheid verhoogd Efficiëntie Meer zorg op maat Indirecte performance Taak verdeling nog simpeler Np levert voor een langere periode de totale zorg aan de patiënten De toegankelijkheid is verhoogd; telefonische dan wel het brengen van een extra polikliniek bezoek; de np is coordinator van dit spreekuur, zij kan beslissen of het nodig is dat een patient een extra bezoek brengt aan het spreekuur De specialsit onder vindt minder verstroingen tijdens de uitveoring van dewerkzaamheden en kan doordat de np verantwoordelijk is deze patientengroep de expertise inzetten voor patiënten stromen die deze specialsiatische experetise nodig hebben Ontwikkeling van de standaarden voor bepaalde handeling; deze worden nu gebruikt voor het inwerken van de arts-assisntenten.
Neurochirurgie Zorginhoud Cure taken: non-routinematig Care taken: non-routinematig Taakverdeling -Veel specialisten van verschillende afdelingen betrokken bij de medische behandeling Verpleegkundig en MMW: care taken Afstemming Cure taken: formeel overleg, medische dossiers Care taken: formeel overleg Taakomgeving; zowel de cure als de care taken hebben een non-routinematig karater Veel medische specialsiten betrokken bij de uitvoering van de zorgverlening. Wel standaarden voor de medische behandeling maar de medisceh competenties blijvwen nodig voor de uitveroing. De np heeft geen cure taken overgenomen, wel een aantal taken van de verpleegkundige en van het medische maatschappelijk werk. In de uitveroing van de cure taken hebben zich geen veranderingen voorgedaan De NP is toegevoegd aan de bestaande taakverdelingsstructuur waardoor meer afstemming met plaats vinden Reden aanstelling NP; hiaat in de zorgverlening tussen de klinische en de poliklinische fase. Formeel geen coodinator aangsteld maar de behandeld neurochirurg treedt min of meer wel op als cooridnator van de zorg Toegankelijkheid is toegenomen Verpleegkundig spreekuur en de telefoische bereikbaarheid is hoger.
Conclusie De effectiviteit van de functie NP in - afhankelijk van het type zorginhoud de veranderingen in taakverdeling
Aspecten van de zorg Medische behandeling Lichamelijke verzorging Psychosociale begeleiding Informatieverstrekking
Aspecten van de zorg Cure taken Care taken Medische behandeling Lichamelijke verzorging Psychosociale begeleiding Informatieverstrekking