Een stroom van verhalen Over seksueel misbruik in de rooms-katholieke kerk: de slachtoffers aan het woord Peter Nissen
Bittere vrucht van de seksuele revolutie? Seksueel misbruik als een nieuw fenomeen? Gevolg van zedenverwildering en geloofsafval? Pastorale brief paus Benedictus XVI aan de katholieken van Ierland (20 maart 2010) John Jay College of Criminal Justice: rapport Causes and Contexts, mei 2011: ‘bittere vrucht van de seksuele revolutie van de jaren zestig’
Een eeuwenoude traditie! Verhalen over seksueel misbruik van vrouwelijke biechtelingen in pamfletten en spotprenten Processen over seksueel misbruik voor kerkelijke rechtbanken Kerkelijke regelingen: Gregorius XV, 1622 Alexander VII, 1665 Benedictus XIV, 1741
In eigen huis afhandelen Regeling van 1741 in Codex Iuris Canonici van 1917 Geheime regelingen: De modo procedendi in causis sollicitationis, 1962 Sacramentorum sanctitatis tutela, 2001
Verandering van de slachtoffergroep Van vrouwelijke biechtelingen (17de-18de eeuw) naar jonge jongens, pubers en adolescenten (19de-20ste eeuw) Gevolg van een verandering van de seksuele oriëntatie van priesters en religieuzen? Gevolg van ‘Childisation of Catholicism’ vanaf midden 19de eeuw - opkomst internaten - opkomst misdienaars - opkomst katholiek jeugdwerk Gemakkelijke prooi voor ongeordende seksuele driftleven van priesters en religieuzen - gemis van het ouderlijk huis - nog op zoek naar hun eigen seksualiteit - in afhankelijkheidsrelatie jegens daders - daders waren leiders met sacraal gezag - leefden in een gesloten wereld
Het is de schuld van de media! Onvrede over de aandacht in de media voor slachtofferverhalen: sensatiezucht? Openbare samenzwering tegen de rooms-katholieke kerk? Susan Donnolly en Tom Inglis, Journal of Contemporary Religion, 2010: - verlies van invloed en macht van de rooms-katholieke kerk, dus grotere vrijheid voor de media om over haar te berichten - media nemen morele rol van religieuze instituties over: instituties en bestuurders dwingen tot ‘public accountability’; media als sociaal geweten en morele waakhond van de samenleving Domino-effect: USA 1984, Canada 1989, Ierland 1992, waarom Nederland pas in 2010?
Reacties op getuigenissen van slachtoffers ‘Het kán niet waar zijn’ (omdat ik niet wil dat het waar is) ‘De media verdraaien alles’ ‘Het komt wel voor, maar het is een zeldzaam incident’ (USA: 5,3% van alle priesters) ‘Het komt ook elders voor (zwemleraren, kinderdagverblijven, gezinnen), en daar zelfs veel meer dan in de rooms-katholieke kerk’ ‘Veel van die verhalen zullen wel verzonnen zijn’ (USA: 20 valse meldingen tegenover 10.667 gedocumenteerde klachten)
Aandacht voor de slachtoffers Belang van het vertellen van verhalen: - wat betekende het misbruik voor hen? - en wat betekent het nog steeds? - hoe heeft het hun leven getekend? - wat maakt het traumatisch? - is er therapie mogelijk? - is er juridisch verhaal mogelijk? - is er genoegdoening, vergeving en verzoening nodig?