Informatieavond 8 september 2009 Specifieke lerarenopleiding (slo) Prof. dr. Antonia Aelterman Voorzitter opleidingscommissie pag. 1

pag. 2 Algemene info: curriculum; lessenroosters; examens; inschrijvingen, studiegelden interessante links Elektronische leeromgeving: werkstudenten: of vragen: of trajectbegeleider:

Belang van slo voorwaarde voor benoeming in SO 2de en 3de graad: bekwaamheidsheidsbewijzen SO: (link op website lerarenopleiding) Vereiste bekwaamheidsbewijzen Voldoende geachte bekwaamheidsbewijzen Andere “diploma van leraar” vaak gewenst door de hogeschoolbesturen voor hoger onderwijs van één cyclus nuttig in educatieve settings buiten de school pag. 3

Administratieve info Inschrijving SLO geldt in principe voor ganse opleiding Indien geen volledige SLO: aanvragen van GIT Student wordt uitgenodigd (in najaar) om curriculum te bevestigen ‣ Volg dit nauwkeurig op (vrijstellingen) Vrijstellingen (EVK) worden aangevraagd bij decaan FPPW Voor de lessen vakdidactiek: aanwezigheid vereist van bij het begin (zie lessenroosters) pag. 4

Overstappen van ailo naar slo studenten uit meerjarige masters kunnen nog afwerken studenten die niet geslaagd zijn voor ailo: verworven credits tellen mee als vrijstelling ‣ vrijstellingen aanvragen ‣ equivalentietabel op website pag. 5

Equivalenties ailo - slo ailo algemene didactiek (6) ond. & maatschappij (3) ped. componenten (3) psych. en soc. van de jeugd (3) educatieve int. en com. (3) vakdidactiek theorie (3) maatsch. en wet. en wet. analyse (3) praktijkgerichte sem.(4) en praktische oefeningen (6) slo leren en instructie (6) algemene en hist. ped. (4) ped. componenten (4) psych. van de adolescentie (4) educatieve int. en com. (4) vakdidactiek I (6) onderdeel stage (te bespreken met vakdidacticus) pag. 6

Soorten lerarenopleiding na decreet 12/12/06 De geïntegreerde lerarenopleiding aan de hogeschool (180 studiepunten) ‣ “Bachelor in onderwijs” en “diploma van leraar” De specifieke lerarenopleiding (60 studiepunten) ‣ “Diploma van leraar” ‧ Aan de universiteit ‧ Aan de hogeschool ‧ Aan het CVO pag. 7

Decreet : praktijk (30 stp) in de SLO (1) Als preservice training: ‣ Observaties in scholen ‣ Seminaries en instituutspractica ‣ Stage in scholen pag. 8

Decreet: praktijk (30 stp) in de SLO (2) Als inservice-training: LIO-baan ‣ Personeelslid van een school, hogeschool, CVO ‣ Leerwerktraject: 500u is equivalent van 30stp; tekort aan uren kan aangevuld worden met stage ‣ LIO-baanovereenkomst tussen school en opleiding ‣ Begeleiding door school en opleiding ‣ Eindverantwoordelijkheid voor eindevaluatie ligt bij opleiding pag. 9

SLO: voor wie? De universiteiten: ‣ Alle afgestudeerden van een masteropleiding (universiteit of hogeschool): ‧ inschrijving kan na academische bachelor (of GIT of schakelprogramma), op voorwaarde van inschrijving voor de master ‧ diploma van leraar na masterdiploma ‧ Toelatingsvoorwaarden: De hogescholen: ‣ Voor afgestudeerden van een masteropleiding in drie bestaande studiegebieden (econ., conservatorium, academie) De CVO: afgestudeerden SO, bachelors en masters pag. 10

SLO-richtingen  20 richtingen binnen de SLO aan de UGent: zie studiegids  Ingedaalde lerarenopleiding: ‧ Minor onderwijs (30 stp) in opleidingen wetenschappen ‧ Afstudeerrichting onderwijs in master psychologie ‧ Major lerarenopleiding in master pedagogische wetensch. ‧ Afstudeerrichting onderwijs en vorming in revaki ‧ Afstudeerrichting educatie en communicatie in biomedische wetenschappen –Overige 30 stp na master of gelijktijdig; of via LIO-baan pag. 11

SLO curriculum Aangestuurd door de (geactualiseerde) basiscompetenties voor leraar secundair onderwijs ‣ Ook basis voor opdracht in hoger onderwijs, volwassenenonderwijs en andere educatieve settings Geënt op algemene onderwijsvisie en visie op lerarenopleiding UGent Leraarschap steunt op stevige vakinhoudelijke opleiding en pedagogisch- (vak)didactische vorming Emancipatorische en leerlinggerichte onderwijsvisie veronderstelt aangepaste opleidingsdidactiek pag. 12

Modeltraject SLO (1) Leren en instructie6 stp Vakdidactiek I6 stp Vakdidactiek II6 stp Stage18 stp Vakdidactische uitdieping/verbreding4 stp Onderwijsorganisatie en –beleid4 stp pag. 13

Modeltraject SLO (2) Psychologie van de adolescentie4 stp Algemene en historische pedagogiek adolescentie 4 stp Pedagogische componenten van het leraarschap 4 stp Keuzevak:ten minste 4 stp pag. 14

Overzicht keuzevakken Educatieve interactie en communicatie (4 stp) Vakdidactiek I in een andere taal of discipline (6 stp) Vakdidactische verbreding (4 stp) bijv. didactiek wetenschappen, gezondheidswetenschappen, gedrags- en maatschappijwetenschappen, cultuurwetenschappen Bewegen en sport: nu en later (4 stp) Cultuur, media en educatie (4 stp) Pedagogische vraagstukken: filosofie als oefening in levenskunst (4) Een aan het onderwijs gerelateerd opleidingsonderdeel uit een andere masteropleiding of uit de lerarenopleiding aan de hogeschool pag. 15

Volgtijdelijkheid Leren en instructie: gelijktijdig of voorafgaand aan vakdidactiek I Vakdidactiek vooraf of gelijktijdig met stage Vakdidactische uitdieping volgt op of gelijktijdig met vakdidactiek pag. 16

Concretisering stage SLO UGent (preservice) (1) 18 stp stage in scholen voorbereid doorheen oefeningen vakdidactiek (practica) terugkomseminaries algemene seminaries EHBO – communiceren met anderstaligen stageportfolio als begeleidings- en evaluatie-instrument werkbegeleiding op school: ‣ door mentor (cf. decreet) ‧ eerste aanspreekpunt voor afspraken stage ‧ meso-gebonden activiteiten ‣ door ‘vak’mentor pag. 17

Concretisering stage (preservice) (2) leerbegeleiding door opleiding: ‣ Door vakdidacticus en/of praktijkassistent ‧ via stagebezoek (stagebegeleider) ‧ individuele en groepssupervisie duo-stages worden gestimuleerd stage in sectoren waar master onderwijsbevoegdheid heeft stageregistratie en verplicht te gebruiken stagecontract, opgesteld in overleg met Afdeling Juridische Zaken UGent. Zie pag. 18

Inhoud preservice-stage Wat omvat stage? ‣ 25u observeren ‣ 60u zelfstandig realiseren van onderwijs-leeractiviteiten (onder begeleiding vakmentor) ‧ minimum 30u in 2 verschillende onderwijsvormen SO; daarnaast HO, volwassenenonderwijs, andere educatieve sectoren ‣ 15 meso-activiteiten ‣ Vakdidactiek werkt deze algemene afspraken uit in stagehandleiding en opdrachten overeenkomstig eigenheid studierichting ‣ Concrete stageplanning in overleg met PA en stageschool pag. 19

Spreiding stage Gespreid over het volledige schooljaar Stage kan gespreid worden over twee opeenvolgende academiejaren Afstuderen kan ook in februari indien alleen nog stage af te werken traject wordt bijgehouden door vakdidactiek student houdt stageportfolio bij opnieuw inschrijven! pag. 20

Algemene info oproep om te zetelen in de opleidingscommissie lerarenopleidingen (formulieren bij FSA; voor meer info: zie minerva begin oktober) Internationale uitwisselingen: studenten die studeren aan andere instellingen en voor inkomende en uitgaande uitwisselingsstudenten kunnen examens buiten de examenperiodes georganiseerd worden Bibliotheek: Dunantlaan 2 Info: FSA Dunantlaan 2 pag. 21

pag Algemene info: curriculum; lessenroosters; examens; inschrijvingen, studiegelden interessante links Elektronische leeromgeving: werkstudenten: of vragen: of trajectbegeleider:

DEEL II: LIO-baan Portfoliotraject pag. 23

Wie kan LIO-statuut krijgen?  Onderwijsopdracht ‧ Decreet: minimaal 500 uren op jaarbasis ‧ UGent: vanaf ten minste 200 uren op jaarbasis (aanvullende preservice stage)  Waar? ‧ 2 de en 3 de graad SO ‧ professionele bacheloropleiding (hogeschool) ‧ CVO ‧ basiseducatie pag. 24

LIO via een e-portfolio Portfolio: verzameling van relevante bewijsstukken voor verworven competenties Gebruikt binnen de SLO als: ‣ begeleidings- en beoordelingsinstrument ‣ instrument om professionele groei in kaart te brengen Waarom e-portfolio? ‣ p roducten van allerlei aard, hyperlinks, vlotte en vraaggestuurde begeleiding ‣ laat leren op afstand toe  mogelijkheid om portfolio verder aan te vullen na het afstuderen pag. 25

Doelstellingen e-portfoliotraject  Benutting van praktijkervaringen van studenten die in het onderwijs werken (leren op de werkplek):  integratie theorie en praktijk in gehele curriculum  Afstemming op individuele leerbehoeften  Verantwoordelijkheid van studenten in hun eigen leerproces  Verdere ontwikkeling van de ICT-competenties  Start van professionele ontwikkelingsproces pag. 26

Professionele groei  Vertrekken van de basiscompetenties leraar secundair onderwijs ‣ 10 functionele gehelen (vaardigheden en deelvaardigheden) ‣ overkoepelende attitudes  Rode draad van portfolio ‣ Eigen sterktes en zwaktes in beeld brengen: zelfevaluatie en zelfsturing! ‣ Vorderingen aantonen: initiatieven aangeven om te ‘groeien’ in leraarschap  Reflectie als grondhouding: reflectief ervaringsleren pag. 27

Opbouw e-portfolio  Referentiekader ‣ Introductietekst ‣ CV ‣ Referentiekader op micro-meso-macroniveau ‣ Praktijktheorie/onderwijsopvattingen  Sterkte/zwakteanalyse en actieplannen ‣ Beginevaluatie ‣ Actieplan (leerdoel-leerweg-good practice met bewijsmateriaal)bewijsmateriaal ‣ Eindevaluatie ‣ Slotreflectie  Opdracht per opleidingsonderdeel  Intervisietaken pag. 28

Begeleiding  Op school ‣ 3 x klasbezoek met verslag door mentor ‣ Ten minste 3 supervisies van praktijkassistent ‣ feedback worden verwerkt in portfolio  Doorheen opleiding ‣ Technische basistraining ‣ Begeleidingsessies, gekoppeld aan timing portfolio-opdrachten ‣ Tussentijdse feedback van begeleiders ‣ Verplicht begeleidingsgesprek in januari  Door medestudenten ‣ Permanente intervisie ‣ Intervisieopdrachten pag. 29

Beoordeling (1)  7 basiscriteria ‣ Toepassing theorie ‣ Diepgang ‣ Coherentie ‣ Kritische reflectie ‣ Creativiteit ‣ Integratie vakdidactische inhouden en inzichten ‣ Opvolging portfoliotraject pag. 30

Beoordeling (2)  Evaluatiegesprek (juni) ‣ 2 beoordelaars lezen portfolio (vast beoordelingsschema)vast beoordelingsschema ‣ 1 beoordelaar voert het gesprek ‣ Toelichting zelfevaluatie ‣ Toekenning eindscore  Eindcijfer per opleidingsonderdeel ‣ 12 (portfolio) + 8 punten (specifieke opdracht per opleidingsonderdeel) ‣ Afzonderlijke beoordeling vakdidactiek pag. 31

Mogelijke trajecten  Éénjarig traject  Spreiding over maximaal drie jaar  Spreiding wordt vastgelegd in handleiding (zie LIO-matrix) pag. 32

Afspraken & deontologie  Contract tussen student en opleiders (15/10)  Brief voor de directie  Engagement voor begeleiding door mentor/begeleider  Kopie van de arbeidsovereenkomst (15/10)  Deontologie  Portfoliocursus is afgeschermd  Professionele benadering  Privacy  Toestemming bij gebruik portfolio voor onderzoeksdoeleinden pag. 33

Inschrijving – voor 1 oktober 1.Mail naar Reine De Rudder  Je krijgt een formulier doorgestuurd  Zo snel mogelijk in te vullen en terug te sturen 2. Registratie binnen Minerva (UGent account!)  Cursussen /Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen/andere vakken (PP )  Je krijgt zo snel mogelijk toegang (gesloten cursus)  Data van begeleidingssessies in handleiding:  Algemeen: 8 oktober 17u30  Technische sessie: 14 oktober  Contact na 25 oktober: pag. 34