Twente’s got Talent.. Integratie van ICT in natuur- en techniekonderwijs Petra Fisser & Chantal Velthuis 31 januari 2013

Twente’s got Talent, werkpakket 1: aansluiting po-vo  Negatief imago ten aanzien van W&T  Weinig leerlingen kiezen voor bètaopleiding  Gebrek aan mensen in techniek  Basis voor positieve houding W&T en de invloed daarvan op het keuzeproces in het VO wordt in het basisonderwijs gelegd  In PO weinig aandacht voor W&T  Uit onderzoek: te laag “gevoel van bekwaamheid” / zelfvertrouwen van leerkrachten  Onvoldoende aansluiting PO-VO

Wat te doen?  Ontwikkelen van modules natuur en/of techniek voor de bovenbouw van het basisonderwijs  Materiaal is  (onder andere) geschikt voor digiborden  digitaal beschikbaar voor andere scholen  De precieze omvang en inhoud wordt per school bepaald, aan de hand van de visie en de behoefte van de school  Geen losse training/excursie/etc, maar aan de slag met je eigen onderwijs op je eigen school in een docentontwerpteam

ICT in het onderwijs  Niets nieuws onder de zon?  Of teveel nieuwe dingen? Trends*: mobiele technologie, cloud computing, sociale media, video, games, augmented reality, …, …  Voor sommigen is het gebruik van een ELO al nieuw genoeg.. (echt waar!), laat staan dat ze nog meer “moeten”..  Want waarom zou je eigenlijk meer moeten?  Simpel antwoord: gewoon daarom, zo zit de wereld in elkaar, iedereen gebruikt technologie, dus dat doen we in het onderwijs ook  Maar moeten we alles doen? *

Keuzes maken  Keuzes maken op basis van de ervaring en expertise van de docent  Daarbij rekening houden met  het vakgebied  de didactiek  de mogelijkheden van technologie die dit kunnen ondersteunen  En de integratie van deze drie! Effectief onderwijs wordt grotendeels bepaald door het hebben en kunnen toepassen van rijke, goed georganiseerde en geïntegreerde kennis op de verschillende gebieden (Koehler & Mishra, 2008)

Het TPACK model  Koehler & Mishra (2006):  de onderwijspraktijk is gebaat bij een zorgvuldige afstemming tussen vakinhoud, vakdidactiek en de mogelijkheden van ICT  Docenten moeten daarom competent zijn op alle drie domeinen en moeten kennis hebben van de context waarin zij lesgeven

Content knowledge Kennis van feiten, concepten, theorieën en procedures Verklarende kaders “regels” voor bewijs- voering Pedagogical knowledge Voorkennis van leerlingen Inzet van bronnen Klassenmanagement Ontwikkeling & implementatie van lessen Evaluatie van leerprestaties Technological Knowledge Vaardigheden om specifieke ict-toepassingen te hanteren In staat zijn om specifieke ict-toepassingen aan te leren en op waarde te schatten Een functioneel begrip van ICT

Pedagogical Content Knowledge: Vakdidactiek, de kennis die de leraar heeft om het vak vorm te geven en aan te passen met het oog op instructie Technological Content Knowledge: Kennis over relatie tussen technologie en vakinhoud en hoe vakinhoud op nieuwe manieren gepresenteerd kan worden Technological Pedagogical Knowledge: Kennis over relatie tussen technologie en didactiek en hoe didactiek kan veranderen ten gevolge van ict

Hoe ontwikkel je TPACK?  PCK (vakdidactiek) ontwikkelen tijdens lerarenopleiding en verder ontwikkelen als praktiserend docent vooral door te doen in de praktijk!  Voor TPACK geldt hetzelfde  Ook hier geldt: geen “knoppencursus”, maar via Learning Technology by Design:  leraren werken gezamenlijk in ontwerpteams  aan een probleem uit de onderwijspraktijk  waarbij ict een oplossing kan bieden

Deze workshop  Verder geen verhalen van ons!  Zelf ervaren hoe het is om te werken in een DOT  Wat we normaal in 8 a 10 bijeenkomsten van 3 uur doen gaan jullie in 1 uur doorlopen aan de hand van ADDIE  Analysis (20 minuten)  Design (20 minuten)  Development (20 minuten)  Implementation (in een volgend traject bij u op school?)  Evaluation (in een volgend traject bij u op school?)  Afronding

ADDIE: Analysis Design Development Implementation Evaluation  Vormen van de DOT: voorstelrondje  Naam  Rol binnen de school  Jouw gevoel van bekwaamheid rondom  natuur- en techniekonderwijs  ict in het onderwijs  Samen brainstormen: waar willen we het komend jaar op school aan werken: welk onderdeel van natuur- en techniekonderwijs pakken we en met welke ict willen we dat gaan ondersteunen?

ADDIE: Analysis Design Development Implementation Evaluation  De kern van een curriculum betreft voornamelijk de doelen en inhouden. Veranderingen in de kern veronderstellen meestal ook wijzigingen in veel andere aspecten met betrekking tot het (plannen van) leren, zoals materialen, de rol van de leerkracht etc.  Visualiseren als spinnenweb: op het moment dat er te hard aan één van de draden getrokken wordt, zonder dat de rest meebeweegt, dreigt het geheel te scheuren.

ADDIE: Analysis Design Development Implementation Evaluation  Een manier om na te denken over je ontwerp is het werken met behulp van ontwerpprincipes. Een ontwerpprincipe heeft de volgende structuur (van den Akker, 1999): “Als je interventie X wilt ontwerpen voor doel/functie Y in context Z, dan wordt aanbevolen om de interventie de karakteristieken A, B en C te geven, vanwege de argumenten P, Q en R.”  In het eerste deel is het middel-doel denken van ontwerpen duidelijk te herkennen, in het tweede gedeelte speelt het onderbouwen van dit denken vanuit theoretische achtergronden een wezenlijke rol. Om het wat eenvoudiger te houden, vereenvoudigen we de formule voor ontwerpprincipes tot "alsdanomdatjes".

ADDIE: Analysis Design Development Implementation Evaluation  Door de activiteiten tijdens de Analyse en Ontwerp fase hebben we een idee gekregen waar we naar toe willen met het project, welke inhouden daarbij horen en waar we ons in eerste instantie op gaan richten.  Nu gaan we ontwikkelen op basis van bestaande materialen die  Goed zijn  Goed zijn mits ze aangepast worden  Minder goed zijn en misschien weggelaten moeten worden

ADDIE: Analysis Design Development Implementation Evaluation  Het ontwikkelde materiaal is uitgeprobeerd in de klas

ADDIE: Analysis Design Development Implementation Evaluation  Hoe is de implementatie van het materiaal verlopen? Wat ging goed, wat kon beter? Wat vonden de leerlingen ervan?  Hebben we alle ontwerpcriteria kunnen verwerken in het curriculum, de activiteiten en de lesmaterialen?  Kunnen we dit een volgende keer weer doen op deze manier? Wat moet er aangepast worden? Is het toe te passen in een toekomstig te ontwikkelen les?

Afronding  Ervaring opgedaan met het werken in een DOT  Onze ervaring: het werkt Volgens de leerkrachten:  Leren door doen, past erg goed bij ons  Je leert wat je nodig hebt om het in de praktijk uit te voeren  Ik werd overtuigd door het uitproberen van de ontworpen activiteiten in de klas!  Je krijgt handvatten om andere leerkrachten ook mee te krijgen.

Meer informatie  Meer weten over het werken in DOTs?  Aan de slag met natuur- en techniekonderwijs? Chantal Velthuis UT/Saxion,  Aan de slag met de integratie van ict in het onderwijs? Petra Fisser UT, Meer informatie over TPACK?