KULTIFA improving knowledge performance Bedrijfspresentatie KULTIFA improving knowledge performance (www.kultifa.nl)

kennisintensieve organisatie KWALITEIT KENNISINTENSIEVE ARBEID Huis van professionele kwaliteit Kenmerken kennisintensieve organisatie Uitdaging Leerconditie Taakstelling Informatie- en comm.voorziening Feedback Autonomie Kenmerken kenniswerker Kennis Leervermogen en leerbereidheid -Intrinsieke motivati Managementstijl, Personeelsbeleid, Processen en Cultuur Systemen (P&C), MVDS en Structuur KWALITEIT KENNISINTENSIEVE ARBEID (denkwerk of kenniswerk) 1e inrichtingsniveau 2e inrichtingsniveau 3e inrichtingsniveau

Info. & comm.voorziening Intrinsieke motivatie Succesfactoren professional performance Professional Performance Kennis Uitdaging Leervermogen Leerbereidheid Leercondities Taakstelling Info. & comm.voorziening Intrinsieke motivatie Feedback Autonomie Meeste kenmerken van professional (na werving) slechts in beperkte mate beïnvloedbaar!

Knowledge Performance Improvement (KPI): Wie we zijn KULTIFA is een buro dat zich richt op Knowledge Performance Improvement (KPI): prestatieverbetering van kenniswerkers en kennisintensieve organisatie-onderdelen gefascineerd door kennismanagement en (human) performance improvement mix van bedrijfskundigen, kennistechnologen en opleidingskundigen Onze GROEI-waarden: gedegen (research-based), 3R (ruil, relatie en reputatie) ontwikkelingsgericht, eenvoudig, interactief advies én onderzoek groot door klein te blijven (8 m/v)

Wat we doen 1 Prestatieverbetering van kenniswerkers en kennisintensieve organisaties (KIO’s) door: Kennismanagement (KM) KM is een benadering, een methode, om de productiviteit van kenniswerkers en KIO’s te continueren en te verbeteren. - juiste inrichting (performance conditions) - juiste uitvoering van kennisprocessen Kwaliteitszorg (in kennisintensieve organisaties) De kwaliteit van kennisintensieve arbeid wordt bepaald door: - de kenmerken van de professionals - de kenmerken van diens omgeving. HRD Leren door en tussen kenniswerkers

Wat we doen 2 X Diensten-portfolio Onderzoek Advies Professionalisering Professional Performance Improvement X Kennismanagement Human Resource Development   Kwaliteitzorg (in kennisintensieve org.) Kennismakelen

Over KM en PM in KIO´s

Voor & met wie we werken We werkten samen met Leones, Accenture, Cap Gemini, Det Norske Veritas (DNV), LandbouwEconomisch Instituut (LEI), Triam Kennismanagement en Universiteit Wageningen KULTIFA lid van ISPI, HPT-Nederland en neemt zij zitting in de redactie van IK, tijdschrift over Intellectueel Kapitaal.

Boek ´Kennis in uitvoering. Werkboek kennismanagement´ Presentatie kennismanagement Boek ´Kennis in uitvoering. Werkboek kennismanagement´

Stappenplan kennismanagement Op basis van Cozijnsen en Vrakking (1995)

Stap 1 Definities & begrippen KM 1 Kennismanagement = het geheel van activiteiten dat een onderneming ontplooit om haar kennis en human resources beter te benutten (Nota ´Kennis in balans´, Ministerie van Economische Zaken 1996); een grondstof waaruit probleemoplossend vermogen is opgebouwd (Akkermans, 1995); het er voor zorgen dat de juiste kennis, in de juiste hoeveelheid, op de juiste plek, op het juiste tijdstip aanwezig is (Van Kroonenberg, 1994).

Stap 1 Definities & begrippen KM 2 Definitie van KULTIFA KM is een benadering, een methode, om de productiviteit van KIO’s te continueren en te verbeteren. Kennis is een vermogen van mensen. De inrichting (performance conditions) van organisaties en de juiste uitvoering van kennisprocessen kan het vermogen van kenniswerkers en het rendement van denkwerk doen toenemen

Stap 1 Definities & begrippen KM 3 Vanuit de optiek dat kennis: een geheel is van betekenissen, begrippen, vaardigheden, werkwijzen, etc. dat voor juist en waar wordt gehouden en richting geeft aan handelen (Spijkervet, 19996); het kunnen voorspellen is van het gedrag van dingen en mensen (Blom, 1996); een geheel is van relatief stabiele interpretatiekaders waarmee we onze omgeving begrijpen (Jacobs, 1998);

Stap 1 Definities & begrippen KM 4 Vanuit de optiek dat kennis: een (al dan niet bewust) persoonlijk vermogen is dat iemand in staat stelt een taak uit te voeren. Een vermogen dat een metaforisch product is van enerzijds informatie en anderzijds ervaringen, vaardigheden en attituden waarover iemand op een bepaald moment beschikt (Weggeman, 1997).

Stap 1 Ontwikkeling KM 1. < 1990 Awareness km - Wat is het? - Waarom van belang? - Stock- en flowconcepten 2. 1990 - heden km = ict E-mail, intranet, contact en yellow pages. Kennis is stock 3. 1995 - heden km = hrm Employability, corporate universities, knowledge maturity levels, meester-gezel relaties, Return on Knowledge. Kennis is flow 4. 1998 - heden km = organisatie Fuzzy-, hypertext- en webstructuren, Knowledge Infrastucture Engineering, hercentralisatie Weggeman (2000) 5. Anno 2003 km = middel voor prestatieverbetering

Stap 2 Aanleidingen voor KM Vergroten van effectiviteit, efficiency, flexibiliteit en/of creativiteit (Hardjono & Bakker, 2001) Terugkerend of onoplosbaar probleem Veranderende externe eisen Technologische ontwikkelingen & innovatie Verlies en recessie Demotivatie en cultuur Markveranderingen Cozijnsen en Vrakking (1995)

Top 8 kennisproblemen 1. Bepaald werk wordt beter/sneller uitgevoerd door een medewerker met veel ervaring. 2. Voor sluitingstijd ’weet de organisatie’ een stuk meer dan na sluitingstijd. 3. Wanneer medewerkers het bedrijf verlaten, verdwijnt hierdoor waardevolle kennis 4. We vinden regelmatig hetzelfde wiel uit. 5. Fouten / risico’s komen voort uit een tekort aan kennis. 6. Er heerst een ‘kennis is macht’ cultuur. 7. Kennis van de toekomst is niet aanwezig. 8. De kwaliteit van de dienstverlening is te persoonsgebonden.

Ambities KM Kennismanagement: kan leiden tot vergroting van de efficiency; kan een verkorting van de lead time to market tot gevolg hebben; De optimalisering van de interactie tussen productontwikkeling en markering kan met behulp van KM worden bereikt; kan de marktpositie van een bedrijf versterken; kan de continuïteit en winstgevendheid van een bedrijf ten goede komen; Door KM gaat een bedrijf zich focussen op de core business en kritische bedrijfskennis EIM (1997)

Stap 2a Kennishuishouding De kennishuishouding van een organisatie wordt gevormd door de individuele en collectieve kennis (activa) die de organisatie gebruikt om haar taken te vervullen Probst et al. (2000)

Kennissoorten 1

Kennissoorten 2 Kennissoorten KULTFA: Vakkennis Organisatiekennis Omgevingskennis

Kennisniveaus en -categorieën weten / kennen begrijpen / interpreteren reproduceren / toepassen analyseren / verbeteren combineren / synthetiseren versus feiten begrippen relaties structuren methoden

Stap 2b Kennisinfrastructuur De kennisinfrastructuur is het samenhangend geheel van structuren, middelen en mechanismen die worden ingezet ter ondersteuning van kennisprocessen De Groot (2002)

Kennisprocessen kennis-awareness kenniscreatie kennisdeling kennisbenutting kennisverwerving kennisexploitatie kennisborging kennislering

Stap 3 KM-model 1: ESH-model Weggeman (1992)

Stap 3 KM-model 2: INK-model Positiebepaling Kennismanagement, Triam kennismanagement

Stap 3 Organisatietype vs. Strategie van KM Jansen, Jägers en Steenbakkers (1997)

Stap 4 Ontwerpen KM-oplossingen Zie voorbeelden KM-projecten op www.kultifa.nl Voor en door gebruikers Op basis van doelen Geen ´one best way´ In relatie met elkaar

Bank- en verz.maatschappij Uitdaging Vergroten van omzet / terugdringen van fouten & risico’s door kennistekort Wie Senior acceptanten en schadebehandelaars Kennisacties Expliciteren en activeren van expertkennis en deze spelenderwijs verspreiden aan niet experts Resultaat Kennisspel Referentiesysteem

Proces- kennisspel

Overheidsinstelling Kennismanagement te gebruiken Uitdaging Kennismanagement te gebruiken als hefboom voor vergroting van de kwaliteit van middelen, mensen en organisatie Wie Projectmanagers Kennisacties In kaart brengen: - wie deed/weet wat - vorm, locatie, tijd en kwaliteit van kennis - kennisontwikkelpaden Resultaat Kennislandschap

Kennis- landschap

Stap 5 Implementeren KM Implementatiefacetten Implementatiestrategieën Inpasbaarheid (aangrijpingspunt) Prestatie-indicatoren Communicatie Plan van aanpak

Stap 6 KPI´s KM

Maakt u gebruik van KULTIFA-ervaring? www.kultifa.nl