Ouderavond Alcohol, drugs en opvoeding Margriet de Winkel preventieadviseur Kijk zelf welke dia’s je wilt gebruiken!! wie ben ik wat doen we hier

Middelengebruik voortgezet onderwijs in NL (afgelopen maand) Let op: 17/18 jarigen zijn havo/vwo-leerlingen, vmbo-ers zijn van school af. Alcohol regelmatig gebruik Bingedrinken meer door jongens dan door meisjes. Meer op vmbo-b en havo dan op vmbo-t en vwo Vanaf 14 jaar flinke stijging, dan gaan jongeren beginnen met wekelijks drinken Ooit gebruik door 12-15 jarigen is gedaald tov 2007. Maandelijks gebruik door 12-14 jarigen is ook gedaald. Bingedrinken is ook gedaald tussen 12-15 jaar. Energydrankjes Worden meer gedronken door lagere schoolniveau’s. Marokkaanse en Turkse leerlingen drinken behoorlijk meer: 77% tov 58% bij Nederlanders/Surinaamse/ Antilliaanse leerlingen. 10% van BO drinkt elke dag energy Op VO: meer jongens dan meisjes drinken elke dag energy: 12jr: 15% tegen 5,7% 13jr: 18% tegen 11% 14jr: 19% tegen 11% 15jr: 20% tegen 13% 16jr: 20% tegen 9% Roken Op basisonderwijs heeft 4.1% ooit gerookt, dagelijks roken komt daar niet voor. Gegevens over dagelijks roken: 12jr: 0.5% 13jr: 1.9% 14jr: 5.4% 15jr: 9.8% 16jr: 15% 17/18jr: 15.7% Vwo-leerlingen roken minder vaak en minder sigaretten per keer tov VMBO Aantallen zijn afgelopen jaren stabiel gebleven: geen afname of toename in aantal rokers Cannabis Afgelopen jaren is cannabisgebruik stabiel Er zijn iets meer jongens die blowen dan meisjes. Leerlingen van vmbo-b blowen vaker en meer joints per keer dan hogere opleidingen, havo verschilt niet heel veel met vmbo-b Harddrugs Minder dan 1,5% van de 12-16 jarigen heeft ooit harddrugs gebruikt (paddo’s, XTC, Cocaine, GHB, amfetamine) Afgelopen maand: minder dan 0,5% Bron: peilstationsonderzoek 2011, Trimbos-instituut

Door het drinken van koffie wordt iemand sneller nuchter Stelling Door het drinken van koffie wordt iemand sneller nuchter Juist Onjuist

Onjuist Onjuist. Vraag het publiek naar methoden die wél werken (koude douche, melk drinken, frisse lucht, overgeven…). Helaas: geen enkele werkt, de tijd moet het doen. Vraag het publiek hoelang het duurt voor een standaardglas afgebroken is: één tot anderhalf uur Vraag het publiek naar de werking van alcohol: Verdooft remmingen (risico’s: onveilige seks, verkeer, agressie) Vermindering reactie- en beoordelingsvermogen (verkeer) Geen controle over handelingen Zelfoverschatting Voor jongeren extra risico: schadelijk voor de opbouw van de hersenen (zie volgende dia)

Effecten alcohol Korte termijn Verdooft remmingen (risico’s: onveilige seks, verkeer, agressie) Coma Lange termijn Hersenschade Verslaving Verdooft remmingen: je doet dingen die je anders niet zo snel zou doen Alcohol en verkeer: Alcohol brengt zelfoverschatting. Dat in combinatie met vermindering reactie- en beoordelingsvermogen en geen controle over handelingen een hele riskante: Ik kan nog best rijden….

Hersenschade Geen alcohol Zware drinker Susan Tapert, University of California, San Diego 2001 De Universiteit van California heeft voor onderzoek naar de invloed van alcohol 15-jarigen geheugentests laten doen. Op deze dia worden de hersenen van een 15-jarige niet-drinker vergeleken met die van een jongen die elke week minstens zes glazen alcohol per keer drinkt. De gekleurde delen geven de actieve delen van de hersenen weer tijdens een geheugen test. U ziet dat er bij de laatste jongen veel minder hersenactiviteit zichtbaar is.

Effecten blowen Korte termijn: Relaxt Geheugen vermindert Lange termijn: Slechtere school- prestaties Schade longen Verslaving Kans op psychoses

Aan het logo op een pil kun je zien wat erin zit. juist / onjuist

Onjuist Onjuist Voor alle pillen en poeders geldt: Je weet nooit wat er in zit. Het zijn illegale middelen waar geen warenwet-controle aan te pas komt. De meeste pillen en poeders hebben een oppeppende werking. Je kunt langer doorgaan, omdat je je vermoeidheid niet voelt. Als het is uitgewerkt ben je dus uitgeput. Pillen worden vooral gebruikt in de house/dance-cultuur Risico’s zijn: Vervuilde pillen/poeders Vochttekort (te lang dansen zonder voldoende te drinken) Slecht omgaan met je eigen gezondheid Wegvluchten van problemen

“Het was vroeger toch niet anders!” Wat denkt u? Welke ervaringen hebben de aanwezige ouders? Wat hebben zij vroeger gedaan? Gerookt/gedronken? Hoe oud? Waarom? Is het anders dan toen zij jong waren? Wat is er anders?

Stelling Stiekem drinken kun je voorkómen door je kind thuis af en toe te laten drinken. Ad.1: Positief over deze stelling: Dan weet je tenminste wat ze doen, open communicatie Tegen deze stelling: Het is het beste om duidelijk te zijn, dan weet je kind waar het aan toe is. Af en toe wel alcohol toestaan is niet duidelijk. Kinderen die duidelijke regels hebben meegekregen drinken minder en pas op latere leeftijd dan kinderen die geen regels hebben meegekregen. Jongeren gaan altijd wel dingen stiekem doen. Maar met een regel in hun hoofd gaan ze minder ver over de schreef. Hoe later jongeren gaan drinken hoe minder de kans is dat zij afhankelijk worden van alcohol/andere drugs Voor roken geldt: Laat duidelijk weten dat je niet wilt dat je kind rookt/gaat roken. Alleen vertellen hoe slecht roken voor je gezondheid is, is niet genoeg. Praat ook over lastige situaties. Eens Oneens

Stelling Ik vind het erger als mijn kind een keer stoned is dan dat hij/zij dronken is. - Eens - Oneens Laat ouders vertellen hoe ze zouden reageren. Zoek naar de achterliggende reden als ze het met de stelling eens zijn. Veel ouders zijn bekender met het drinken van alcohol dan met het roken van cannabis. Laat hen dit verschil ervaren en benoemen. Wat heeft het voor gevolgen voor de communicatie tussen ouders en hun kind?

Als ouder moet je altijd het goede voorbeeld geven Stelling Als ouder moet je altijd het goede voorbeeld geven Eens Oneens Laat ouders reageren Wat is dat, het goede voorbeeld geven? Mag je een keer aangeschoten zijn? Ook als ouders matig drinken, behouden zij hun geloofwaardigheid als zij hun kinderen verbieden alcohol te drinken. Jongeren begrijpen het verschil tussen hen en volwassen zijn. De geloofwaardigheid verdwijnt als ouders te veel drinken of dronken worden.

PAUZE Eventueel kun je de drugskoffer laten zien Wees aanspreekbaar voor individuele vragen

U heeft gehoord dat uw kind Situatie U heeft gehoord dat uw kind rookt of blowt…… Wat doet u? Doel: Uitwisseling tussen ouders; hebben ouders behoefte aan!! Eventueel opvoedingsstijlen bespreken Vaardigheden: hoe houd je contact met je kind? Tips en adviezen t.a.v. alcohol, drugs en opvoeden Je kunt de situaties ook op papier uitdelen en mensen in groepjes van 4 met elkaar laten overleggen. Na een kwartier reacties plenair bespreken. Adviezen: Stel regels Stel een duidelijke regel: niet roken en geen alcohol tot 16 jaar en houd het kort, geen lange preken. (Natuurlijk protesteren kinderen op zijn tijd, toch hebt u meer invloed dan u denkt! Uw kind onthoudt de gestelde regel beter dan ze u laten merken) Beide ouders op één lijn Geef uw kind thuis geen alcohol; stiekem drinken voorkom je er niet mee. Geef zelf het goede voorbeeld: matig drinken kan, kinderen accepteren het verschil tussen volwassenen en henzelf, mits de volwassene niet aangeschoten of dronken raakt. Zorg voor contact met uw kind, Blijf belangstelling hebben voor uw kind (wat vindt hij/zij leuk?) Geef complimenten (al is dat soms moeilijk, toch blijven proberen) Weet wat uw kind doet, waar en met wie. Pubers hebben behoefte aan regels. Tips voor oudere kinderen (16 +) Maak een afspraak hoeveel uw kind mag drinken, noem concreet een aantal glazen (dus niet: ‘Niet te veel drinken he?’) Bedenk vooraf waarop u iets wilt toegeven.

Situatie Johan is 17 jaar. Vanaf zijn 15e drinkt hij weleens wat, maar sinds hij 16 is gaat hij ieder weekend uit en komt vaak aangeschoten thuis. Je vindt dit geen goed idee en bespreekt dit met hem. Doel: Uitwisseling tussen ouders; hebben ouders behoefte aan!! Eventueel opvoedingsstijlen bespreken Vaardigheden: hoe houd je contact met je kind? Tips en adviezen t.a.v. alcohol, drugs en opvoeden Je kunt de situaties ook op papier uitdelen en mensen in groepjes van 4 met elkaar laten overleggen. Na een kwartier reacties plenair bespreken. Adviezen: Stel regels Stel een duidelijke regel: niet roken en geen alcohol tot 16 jaar en houd het kort, geen lange preken. (Natuurlijk protesteren kinderen op zijn tijd, toch hebt u meer invloed dan u denkt! Uw kind onthoudt de gestelde regel beter dan ze u laten merken) Beide ouders op één lijn Geef uw kind thuis geen alcohol; stiekem drinken voorkom je er niet mee. Geef zelf het goede voorbeeld: matig drinken kan, kinderen accepteren het verschil tussen volwassenen en henzelf, mits de volwassene niet aangeschoten of dronken raakt. Zorg voor contact met uw kind, Blijf belangstelling hebben voor uw kind (wat vindt hij/zij leuk?) Geef complimenten (al is dat soms moeilijk, toch blijven proberen) Weet wat uw kind doet, waar en met wie. Pubers hebben behoefte aan regels. Tips voor oudere kinderen (16 +) Maak een afspraak hoeveel uw kind mag drinken, noem concreet een aantal glazen (dus niet: ‘Niet te veel drinken he?’) Bedenk vooraf waarop u iets wilt toegeven.

Situatie Anne is 14 jaar. Ze wil graag met haar vrienden naar de discotheek. Je vindt dit eigenlijk niet zo’n goed idee. De disco staat niet goed bekend. Er wordt veel gedronken en er zijn vechtpartijtjes. Je gaat in gesprek met je dochter……

Situatie Anne is 14 jaar. Ze gaat regelmatig naar een keet in de buurt. Jullie vinden dat prima. Maar nu heb je gehoord dat er flink wordt gedronken. Je wilt weten of Anne daaraan mee doet. Want dat is niet de bedoeling. Jullie willen dat zij tot haar 18e geen alcohol drinkt.

Algemeen advies Ouders één lijn Stel duidelijke regels: geen alcohol tot je zestiende. Niet roken. Niet blowen Contact bij thuiskomst Verwacht weerstand Denk mee over moeilijke momenten Zoek contact met andere ouders Geef zelf het goede voorbeeld. Informeer uzelf. Samenvatting van het voorgaande: De ouders zijn in het eerste deel van de presentatie geconfronteerd met het probleem “Nederlandse Jongeren drinken te veel en dat is slecht voor de ontwikkeling”. Ze zien in dat dit voor eigen kind ook relevant is. Nu vertellen we wat de ouders er zelf aan kunnen doen. Het doel is dat de ouder inziet dat hij/zij een rol kan spelen. Dus: Geef uw kind thuis geen alcohol / laat geen sigaretten slingeren Koop geen alcohol voor uw kind Wees duidelijk tegen uw kind: geen alcohol En ga niet onderhandelen .

Drinkt/rookt uw kind al, dan.... Hoeveel glazen mag? Bespreek regels. Bedenk wat je doet als je zoon/dochter aangeschoten/dronken thuiskomt. Praat over veilig thuiskomen (BOB) en andere risico’s. Help je kind weerstand te bieden tegen sociale druk. 1. Niet te veel drinken he?! Dat is een hele vage boodschap die je meegeeft aan je kind. Maak een afspraak hoeveel uw kind mag drinken, noem concreet een aantal glazen, dan weet je kind wat jij goed vindt. Zeer waarschijnlijk zal hij/zij meer drinken dan jouw advies. Toch blijkt het te helpen en drinken ze minder dan wanneer je geen limiet stelt. 2. Ga het gesprek aan wanneer je kind weer nuchter is. Kijk wat hij/zij er zelf van vindt. 3. Hoe komt je kind veilig thuis. Wat doet je kind als de BOB toch gedronken heeft? Mag je kind je midden in de nacht bellen in dat geval? Andere risico’s zijn dingen doen waar je later spijt van krijgt: onveilig vrijen bijvoorbeeld 4. Kijk samen met je kind wat hij/zij moeilijk vindt en verzin samen oplossingen.

Onthoud: Wees duidelijk Houd contact met uw kind U hebt meer invloed dan u denkt! Samenvattend 1. Wees duidelijk naar uw kind: leg kort en concreet uit wat u van hem/haar verwacht 2. Houd contact: maak complimenten, heb belangstelling voor zijn/haar leefwereld 3. Uw kind zal misschien wel tegensputteren, toch blijkt uit onderzoek dat kinderen meer aannemen van hun ouders dan je denkt

Einde Bedankt voor uw aandacht Geef aan dat ouders folders en kaartjes mee kunnen nemen

Kenmerken puberteit alles wordt anders identiteit zelfstandigheid onzekerheid experimenteren rol ouders: van sturend- beschermend naar begeleidend- ondersteunend In groep 7 van basisonderwijs is alles top, 2 jaar later staat leven van een kind op zijn kop. Alles wordt anders. groei, wie ben ik, wat kan ik, waar hoor ik thuis? zoeken naar identiteit door onzekerheid bij groep willen horen. gedrag van anderen imiteren en elkaar gebruiken om te experimenteren

Belevingswereld Jongeren volwassenen identiteitsontwikkeling gezondheidsbesef hier en nu lange termijn ontdekken/ genieten gebruik als probleem labelen mateloos is stoer mateloos is negatief volwassenen gaat denken vanuit gezondheidsbesef. jongeren: wie ben ik, wie wil ik worden, op wie wil ik lijken? middelengebruik is dan onderdeel) jongeren hier en nu: consequenties gedrag minder overwogen of naar morgen geschoven volw labelen als probleem. jongeren vindt dit niet. Verschil nadrukkelijk naar voren wanneer in de ogen van de ouders sprake is van overmatig gebruik/ riskant gebruik. Kind ervaart dit niet zo.

Je kunt deze gebruiken om te laten zien dat je soms lijnrecht tegenover je kind komt te staan: je kind ziet het probleem niet , jij wilt dat het drinken/roken stopt. Een kind zal niet zo snel naar de ouder toekomen, de ouder zal dus moeten kijken hoe je in contact komt met het kind. voorbeschouwing: jongere vindt niets aan de hand. geen nadelen overwegen: postieve kanten maar ook twijfel en zorg (kost veel geld, krijgt opmerkingen, lesen moeite, ouders ruzie) overweging voor en nadelen voordelen > nadelen beslissen: balans voordelen< nadelen uitvoeren: daadwerkelijk gedrag verandering volhouden

Stelling De leeftijdsgrens om alcohol te kopen moet verhoogd worden naar 18 jaar. Eens Oneens q       Leeftijdsgrens voor de verkoop is 16 jaar voor zwak alcoholische drank. q       Voor sterke drank is de grens 18 jaar. q       Terug draaien is bijna onmogelijk. q       Wettelijke grens voor de verkoop is 16 jaar. q       De verkoper kan de koper om legitimatie vragen. q       In veel landen ligt de leeftijdsgrens hoger, Amerika 21 jaar, ook in Europa bijvoorbeeld in Engeland. q       Sinds 1 maart 2009 is het wettelijks bepaald dat kassa medewerkers klanten onder de 20 jaar naar hun ID moeten vragen. q       Dus ook de kassa medewerker van 17 zal dit moeten doen, dit is door deze wet nu wel makkelijk.

Samen staan we sterk! Overheid: wetten, regels en controle op naleving Scholen: voorlichting en regels Ouders: afspraken en regels Alcoholbranche: voorlichting en reclamebeperking Overheid: Wetten (minimumleeftijd alcoholverkoop, wetten rond happy hours) Campagnes (Voorkom alcoholschade bij uw opgroeiende kind) Voorlichtingsprojecten (De gezonde school en genotmiddelen) Scholen: Voorlichtingslessen De gezonde school en genotmiddelen) Ouderavonden Schoolreglement Ouders: Afspraken met hun kind Geen alcohol geven aan hun kind Alcoholbranche: Voorlichting en reclamebeperking

Alcohol acceptabel gebruik Niet meer dan 1 glas per dag voor een vrouw. Niet meer dan 2 glazen per dag voor een man. Tenminste twee dagen per week (achter elkaar!) geen alcohol. Geen alcohol bij verkeer, werk, studie en zwangerschap. Dit betreft een advies van de WHO (= World Health Organization); het geeft een zekere garantie niet in de risicovolle fase te komen (gewoontevorming) voor wat betreft alcoholafhankelijkheid. Item 1 & 2: Vrouwen raken sneller onder invloed omdat het lichaam meer vetweefsel bevat (waar géén alcohol in kan gaan zitten) i.t.t. mannen die meer spierweefsel hebben. Ook ouderen raken sneller onderinvloed omdat het lichaam minder vocht bevat en meer vet; bovendien werkt lever minder en is de algemene weerstand minder.