hagedis geslachten Algemene informatie Inleiding lichaamsbouw voortplanting De ingewanden voeding voortbeweging vangst Vijanden

Algemene informatie Hagedissen vallen onder de groep van reptielen. Er zijn verschillende reptielen op Curacao. Verschillende reptielen hebben dezelfde vorm als de hagedis. Zo komen op ons eiland naast de hagedis ook de "kolebra di mispel", de "totèki, de leguaan, de "pega pega en de "gekko voor. Maar we gaan alleen over de hagedis praten. De hagedis vind je overal op ons eiland: in je tuin, op het strand en in de mondi. Je ziet vaak hagedissen die zich opwarmen op de asfaltweg. Er zijn mensen die hagedissensoep drinken tegen astma. Maar niet iedereen die aan astma lijdt kan hagedissensoep drinken. De meeste mensen vinden de hagedis een vies beest. Toch drinken veel mensen leguanensoep.

Inleiding Hagedissen behoren tot de reptielen. De wetenschappelijke naam van dit dier is Lacertilia. Er zijn meer dan 5000 soorten hagedissen op de hele wereld. Hagedissen blijven meestal klein; slechts weinig soorten bereiken een lengte van meer dan één meter. De meeste hagedissen zijn groen tot bruin van kleur en hebben vier duidelijke poten. Hagedissen zijn koudbloedig <http://nl.wikipedia.org/wiki/Koudbloedig>, ze nemen graag een zonnebad <http://nl.wikipedia.org/wiki/Zonnebaden> om zich op te warmen door de zon en zo sneller te kunnen jagen en vluchten. Hagedissen eten vooral insecten. We praten alleen over de hagedis die op Curaçao leeft. De hagedis wordt op ons eiland “Lagadishi”genoemd. Het jong van een hagedis wordt ook wel “temti”genoemd. De volwassen mannetjeshagedis wordt ook wel “blousana”genoemd. Hagedissen komen overal op ons eiland voor.

lichaamsbouw De lichaamsbouw van de hagedis lijkt veel op die van de "Pegapega", "totèki", gekko en "kolebra di mispel" en de leguaan. Ze hebben allemaal een staart. De staart groeit weer aan, als het dier zijn staart verliest. Verder heeft de hagedis een kop en 4 hoge poten. Aan de poten zijn er nagels. Bijna altijd slepen de buik en de staart over de grond. Maar wanneer het dier zich bedreigd voelt, zal het de buik optrekken door op de achterpoten te gaan staan. Op deze manier kan de hagedis sneller rennen. De hagedissen hebben hoornschubben die als dakpannen over elkaar liggen.

geslachten Wanneer de hagedis volwassen is, kun je precies zien welke een mannetje is en welke een vrouwtje. De mannetjes zijn groter en zijn meestal blauw. De vrouwtjes blijven meestal bruin/grijs en zijn kleiner dan de mannetjes. Vaak vechten de mannetjes met andere mannetjes om de vrouwtjes.Doordat de mannetjes een blauwe kleur hebben, worden ze in het Papiamentu "Blousana", "Blòblò" of "Blou blou" genoemd. In de paartijd wordt de blauwe kleur bij de mannetjes feller. Ze eisen dan een gebied op en vechten met alle mannetjes die in hun gebied komen. Het mannetje heeft een blauwe kleur. Het vrouwtje heeft een bruin/grijze kleur.

voortplanting De hagedis legt één of twee eieren. Ze broeden vaak twee keer per jaar. De eieren zijn langwerpig met een dikke schaal. De dikte van de eierschaal is om te voorkomen dat de eieren door de hitte uitdrogen. En toch is de eierschaal heel zacht. De eieren worden meestal in holtes, boomstammen, in holen in de grond of in vermolmd hout gelegd. Vaak worden de eieren ook onder voorwerpen gelegd die niet verschoven worden, zoals tonnen, ijzeren platen of houten platen en dozen.

De ingewanden Evenals de mens heeft de hagedis ook organen. Op de tekening hierboven kun je de indeling van de ingewanden zien. Je ziet het hart, de longen, de darmen, de blaas, de maag en de nier. Alles wat de hagedis eet, komt via de maag in de darmen en via de darmen komt de rest van het voedsel dat niet gebruikt kan worden via de anus naar buiten.

voeding De hagedis eet van alles. Vruchten, insekten, bloemen, planten en ook vlees. Soms vreten de hagedissen elkaar ook op, b.v. Wanneer een chauffeur een hagedis doodrijdt. De hagedissen klimmen op cactussoorten zoals de datu en de kadushi om zowel bloemen als de vruchten op te eten. Eigenlijk ruimen de hagedissen de mondi op, doordat ze van alles eten.

voortbeweging Net als allel reptielen sleept de buik van de hagedis over de grond. Alleen bij gevaar, gaat de hagedis hoog op de achterpoten staan en rent het dier heel snel weg. Wanneer een hagedis zich over een betegelde vloer moet voortbewegen, gaat dit heel moeilijk. De poten glijden dan weg over de gladde vloer, terwijl de buik moelijk over de vloer gesleept kan worden. De achterpoten zijn langer en steviger dan de voorpoten. Op deze foto kun je zien hoe deze hagedissensoort zijn buik van de grond optilt, zijn staart oprolt om sneller te kunnen rennen. Deze soort komt niet voor op ons eiland, maar de houding is bij de dieren op ons eiland hetzelfde.

vangst Kwekers van roofvogels hebben een aparte manier om hagedissen te vangen. Ze graven een 5 gallon emmer in de grond. Het bovenste deel van de emmer moet even hoog blijven als de grond. In de emmer doet men een klein beetje water . De dorstige hagedissen komen op het water af en vallen in de emmer. Doordat de wanden van de emmer glad zijn, kunnen ze er niet uit klimmen. Ze blijven dus gevangen. De kweker haalt ze er dan uit om aan de roofvogels te voeren. Op de tekening hieronder kun je zien hoe de emmer ingegraven moet worden.

Vijanden De voornaamste vijanden van de hagedis zijn de roofvogels, de slangen, honden, poezen en de mens. Roofvogels eten bijna alleen de zachte ingewanden. Hierdoor krijgen ze hun kalk naar binnen. Meestal halen de roofvogels de kop van de hagedis eraf en peuteren de ingewanden er uit. Behalve dat vooral kinderen de hagedis voor de lol doden, rijden ook veel auto's over de hagedissen die zich opwarmen aan de hitte van het asfalt van de weg. Honden maken de hagedissen alleen dood om er mee te spelen. Ze vreten de hagedis niet op. Poezen eten de hagedis wel op. Maar doordat er zoveel hagedissen op ons eiland zijn, is het gevaar er niet dat dit dier met uitsterven bedreigd wordt.