Hidayet Bahadin & Guler van der Wekken Inspiratiesessie: diversiteit, inclusief denken en compassie 28 november 2011 Hidayet Bahadin & Guler van der Wekken

Programma 15.00-15.45 Inloop 15.45-16.30 Diversiteit & Inclusief denken 16.30-16.45 Pauze 16.45-17.00 Diversiteit & Compassie 17.00-18.00 Ronde tafel gesprek 18.00-20.00 Diner

Anekdote Een waterdrager ging elke dag naar de rivier om water te halen. Aan beide kanten van zijn lichaam hing een kruik aan een houten juk. De ene kruik was nieuw, puntgaaf en zonder lek, de andere kruik was gebarsten en hij verloor water. Bij thuiskomst was de gebarsten kruik soms al bijna leeg en de kruik dacht hierover na. Op een dag kon hij het niet meer voor zich houden en zei tegen de waterdrager: ‘Ik schaam me zo’’ ‘Maar waarom dan toch?’ vroeg de waterdrager Omdat de nieuwe kruik helemaal vol is terwijl ik onderweg steeds water verlies O maar dat wist ik al lang antwoordde de waterdrager. Zijn die mooie bloemen langs de weg je dan niet opgevallen? Ze groeien alleen maar aan jouw kant. Een tijdje geleden heb ik daar zaad gestrooid, jij hebt ze elke dag begoten en nu kan ik steeds een prachtig boeket plukken. Even bleef het stil, zo had de gebarsten kruik het nog nooit bekeken. Hij heeft die bloemen wel zien groeien, maar dat de waterdrager hem daarvoor kon gebruiken, dat was nog nooit bij hem opgekomen.

Inclusief denken & compassie Culturele benadering of inclusieve benadering van diversiteit?

Leerlingenpopulatie AOC’s 1% uit allochtonen Leerlingenpopulatie ROC’s 27% uit allochtonen Wollige imago groene sector Gebrekkige urgentie bij onderwijsinstellingen

Begrippenkader Diversiteit: de aspecten waarop we van elkaar verschillen, zowel fysieke verschillen als meer bedekte verschillen Inclusiviteit: de omgeving waarin verschillen worden gewaardeerd Compassie:

(Omgang met) diversiteit is net zo belangrijk voor een menselijk bestaan als dat biodiversiteit van belang is voor een duurzaam bestaan en leven op de aarde (Bio)diversiteit een kwestie van leven of dood!

Geen (Bio)diversiteit Monoculturen: geen vruchtwisseling  uitputting bodemvruchtbaarheid  plantenziekten  pesticiden  vergiftiging = Nationalisme: minderheden worden niet als volwaardig onderdeel van de samenleving gezien diversiteit aan perspectieven, normen en waarden neemt af  ten koste van de democratie

Inclusief denken, het nieuwe denken, inclusief onderwijs Exclusief denken, het oude denken, exclusief onderwijs

Inclusief denken in het onderwijs? “Veel woorden uit de onderwijstaal verraden dat de leerling in de school niet ‘doet’ maar ‘ wordt’ gedaan. Alsof het onderwijs hem overkomt”.

Nieuwe denken niet verwarren met het nieuwe leren! Nieuwe leren gaat uit van competentiegericht leren – betere aansluiting met het werkveld - leerlingen categoriseren > verschillen gaan teniet en men verliest (kwal. en wensen) de leerling uit het oog

Kinderen die samen leren, leren ook om samen te leven! Inclusief Onderwijs Kinderen die samen leren, leren ook om samen te leven!

Inclusief Onderwijs “Onderwijs waarbij elk kind, ongeacht IQ of handicap, ras of religie, sekse of sociale klasse, in een klas zit met leeftijdsgenoten, waarbij de leerkracht elke ondersteuning krijgt die nodig is om elk kind in haar klas goed onderwijs te geven”. Definitie van Grooff, T

Huidig onderwijssysteem Een vakkundig geassembleerde kennisdrager?

Agrarische revolutie: monocultuur Industriële revolutie: massaproductie Tijd voor een nieuwe inclusieve revolutie?

Uitgangspunten van inclusie (Schaffner) alle kinderen zijn gelijkwaardig; alle kinderen horen erbij; alle kinderen hebben recht op goed onderwijs;

Hoe omgaan met verschillen zonder dat het leidt tot segregatie Hoe omgaan met verschillen zonder dat het leidt tot segregatie? Juist het voorbijgaan aan verschillen door iedere leerling hetzelfde aan te bieden leidt tot grote verschillen! Vb: Het grondrecht op een menswaardig leven

Inclusief onderwijs Samenstelling klas afspiegeling samenleving Enige gemeenschappelijke noemer is leeftijd Betrekken van ouders en leerlingen Gemeenschappelijke en individuele doelen Individuele behoeften en talenten van leerlingen centraal Leren van elkaars verschillen Leerling moet zichzelf kunnen zijn in een veilige omgeving: full value contract Flexibel curriculum

Waarom Incl. Onderwijs? Betere sociale kansen kind Integratie in de gewone wereld Ontdekken van andere pers. kwaliteiten Opbouwen van netwerk van sociale contacten Positiever zelfbeeld Uitdagen van kinderen en optimale zelfontplooiing door maatwerk Leren samen te leven met anderen Goed (wereld) burgerschap

Belemmeringen IO? Bureaucratisch systeem Tegenstrijdige beleidsontwikkelingen Spanningsveld doelen school <> behoeften leerling Visie op onderwijs bepaald door visie op de samenleving Als school een visie ontwikkelen op incl. onderwijs Individueel route en alg curriculum

Wat betekent dit voor de docent? Herkennen van exclusie en discriminatie en deze tegengaan; Aansluiting zoeken bij individuele behoeften, capaciteiten en leerstijlen; Betrekken van ouders in het onderwijs en onderhouden van deze relaties; Betrekken van leerlingen in beleidsinitiatieven en implementatie ervan; Ontwikkelen van effectieve interpersoonlijke vaardigheden; Zelfbewust zijn en kritisch reflecteren op eigen gedrag; Eigen bedoelingen, verwachtingen, normen en waarden scherp hebben en weten wat voor gevolgen dit heeft op ons handelen; Weten wat voor effecten de machtsrelatie kan hebben op een kind; Om kunnen gaan met eisen en richtlijnen vanuit de omgeving en je eigen weg kunnen vinden;

Hoe kan je als docent inclusief onderwijs toepassen binnen je school? Neem deel aan de trainingen in januari 2012!

Inclusief onderwijs is afhankelijk van ons mensbeeld en maatschappijopvatting: dat mensen gelijkwaardig zijn en niet gelijk. Dat mensen anders zijn maar niet minder.

Behandel de ander niet zoals je zelf behandelt wilt worden, maar behandel de ander zoals zij zelf wensen te worden behandeld.