Ir. Frank van Genne MRICS Directeur Onderzoek & Innovatie – AM Lector Vastgoed – Hanzehogeschool Groningen Jaarcongres Bedrijventerrein 11 oktober 2007 de verdwijning van “Het bedrijventerrein” Spannend:

 Bedrijventerrein = economische motor  Hoe bouw je die motor?  Hoe start je hem?  Wat moet je doen aan onderhoud?  Wie is daar voor verantwoordelijk Aankondiging

 Voor wie is het bedoeld?  Waar heeft zij/hij behoefte aan?  Smaak, hoeveelheid, sfeer, associatie, … The proof of the pudding …

1933 CIAM: La Charte d'Athènes Scheiding - wonen - werken - verkeer - recreëren Bedrijventerreinen  Woonwijken  Bedrijventerreinen  Wegtracee’s  Recreatiegebieden

Vijf locatietypen:  zware-industrieterreinen  zeehaventerreinen  gemengde terreinen  hoogwaardige bedrijvenparken  distributieparken Bedrijventerreinen: IBIS (> m2 kantoor: kantorenpark)

IBIS 2006 TerreintypeAantalOppervlak (ha.) Zware industrie1284% % Zeehaven461% % Gemengd % % Hoogwaardig1344%3.6294% Distributiepark562%3.5834% Onbekend963%3.3914% Nederland % %

CPB (2002) en RPB (2007): Slechts zinvol onderscheid:  Zeehaventerreinen  Overige bedrijventerreinen IBIS (Integrale Bedrijventerreineninformatiesysteem)

Minder nodig ‘Bedrijventerrein van de toekomst is vaak geen ‘bedrijventerrein’

 Oplossingen van toen > problemen vandaag  Huidige concepten belemmeren het denken  Marktonderzoek > creatie > innovatie Wat nu ?  Focus op waardecreatie  Ruimtelijke kwaliteit is symtoom … … niet de oorzaak

Waardecreatie

Bijdrage huisvesting > primaire bedrijfsproces CRE: corporate real estate Vastgoed Bedrijfsomgeving  Fysiek  Andere vestigers  Services

Mogelijke bijdrage primaire proces  Aan- en afvoer goederen  Goedkope productiefactoren  Delen netwerken  Toeleveranciers  Kostenbesparingen

 Bereikbaarheid auto, spoor, water  Bereikbaarheid openbaar vervoer  Parkeren  Laden/lossen  Services  Beveiliging Mogelijke bijdrage primaire proces

 Voorzieningen personeel  Sociale veiligheid  Kinderopvang  Horeca  Winkels  Wonen Mogelijke bijdrage primaire proces

 Niveau andere gevestigden  (On-) zichtbaarheid  Reclame  Exclusiviteit  Beperkte schaal Mogelijke bijdrage primaire proces

 Combinatie leisure  Verkoop/outlet  Product-trial  User-meetings Mogelijke bijdrage primaire proces

Combinatie van waardefactoren die voor bepaalde doelgroep optimale waarde levert Conceptontwikkeling Waarde in relatie tot primaire proces Bedrijven bepalen zelf wat kwaliteit is … … publieke rol beperkt tot recht en orde.

Dus niet ! Zien als een ruimtelijke opgave Streven naar continue upgrading Autonome beeld-kwaliteitplannen Kwantitatief beperken vanwege oude voorraad

 Retail parks: Auto, Meubels  Media Park  Outlet en design centers  High Tech Campus  Logistieke campus  Van Nelle Ontwerpfabriek Veel is er al:

 Inventarisatie sterke punten per terrein Van concept naar locatie-invulling

 Inventarisatie sterke punten per terrein  Visie op terrein-meerwaarde Van concept naar locatie-invulling

 Inventarisatie sterke punten per terrein  Visie op terrein-meerwaarde  Inventarisatie huidige gebruikers Van concept naar locatie-invulling

 Inventarisatie sterke punten per terrein  Visie op terrein-meerwaarde  Inventarisatie huidige gebruikers  Mismatch: Kansen en haalbare scenario’s Van concept naar locatie-invulling

 Inventarisatie sterke punten per terrein  Visie op terrein-meerwaarde  Inventarisatie huidige gebruikers  Mismatch: Kansen en haalbare scenario’s  Visie op fysiek en beheer Van concept naar locatie-invulling

 Inventarisatie sterke punten per terrein  Visie op terrein-meerwaarde  Inventarisatie huidige gebruikers  Mismatch: Kansen en haalbare scenario’s  Visie op fysiek en beheer  Ontbrekende waardefactoren toevoegen Van concept naar locatie-invulling

 Inventarisatie sterke punten per terrein  Visie op terrein-meerwaarde  Inventarisatie huidige gebruikers  Mismatch: Kansen en haalbare scenario’s  Visie op fysiek en beheer  Ontbrekende waardefactoren toevoegen  Potentiële verhuizers faciliteren Van concept naar locatie-invulling

Kennisontwikkeling Terreinbeoordelingen Bedrijfsenquêtes Conceptontwikkeling