Symposium Resocialisatie EFP 18 april 2013 Karin ten Brinck – Jan Verheugt

Symposium Resocialisatie EFP - Symposium Resocialisatie EFP - 18 april 2013 Oprichting AVT Zomer 2005: Ontsnapping TBS-er Wilhelm S. tijdens verlof waarna moord Ontsnapping TBS-er: meisje van Eibergen 13 oktober 2005: Installatie tijdelijke onderzoekscommissie TBS (commissie Visser) 16 mei 2006: Rapport commissie Visser Aanbeveling 12: professionele verloftoetsing Juli 2007: verzoek om Avt op te richten 3 oktober 2007: Instellingsbesluit Avt 1 januari 2008: Start Adviescollege Verloftoetsing TBS 2

Organisatie AVT Twaalf forensisch psychiaters en psychologen Benoeming op voordracht van NIFP, TBS- instellingen en GGZ Nederland Werkzaamheden acht uur per week Drie juristen als commissievoorzitters Een wetenschappelijk adviseur Secretaris van het college/hoofd van het bureau Lidmaatschapsduur leden (3+3 jaar) 3

Onafhankelijkheid: vijf waarborgen Symposium Resocialisatie EFP - 18 april 2013 Onafhankelijkheid: vijf waarborgen Art. 11 lid 1 Instellingsbesluit: Bij het uitbrengen van een advies ontvangt het AVT geen aanwijzingen van de Minister over de te hanteren methodiek, haar oordeelsvorming en advisering. MvVenJ: Geen inhoudelijke verantwoording en niet in de ambtelijke hiërarchie Psychiaters en psychologen zijn onafhankelijk van eigen instelling Juristen zijn afkomstig uit de rechterlijke macht Vestiging in Utrecht 4

Werkwijze Er wordt binnen het AVT gewerkt in commissies (wisselend in samenstelling) Drie gedragsdeskundigen, jurist/voorzitter, secretaris Maximaal twintig adviezen per vergadering Zeven vergaderingen per maand: circa 140 adviezen Procedure: Kliniek:  Behandelteam  Interne verloftoetsingscommissie  Inzenden verlofaanvraag Verlofunit - Procedurele toets Adviescollege - Inhoudelijke toets Hoofd Verlofunit - Beslissing 5

Beoordeling verlofaanvragen Wettelijk kader: - Art. 50 e.v. Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden - Verlofregeling TBS d.d. 24 december 2010 Format aanvraag: zes boxen Toetsinstrument voor interne verlofcommissies, verlofunit en AVT Alle gegevens en risico’s maximaal in kaart gebracht 6

Format verlofaanvraag Box 1: Persoonsgegevens en voorgeschiedenis Box 2: Delictdiagnostiek Box 3: Behandelverloop Box 4: Risicotaxatie en risicomanagement Box 5: Verlofplan Box 8: Samenvatting van de verlofaanvraag 7

Toetsingscriteria AVT Risicotaxatie Risicomanagement Incidenten Delicttype Behandeling Verloop van verlof Inzicht van het behandelteam in de dynamiek van de patiënt De werkrelatie tussen patiënt en kliniek Kwaliteit van de aanvraag 8

Toetsingscriteria AVT Samenhang en consistentie Consistente samenhang tussen diagnostiek, delictgerelateerde risicofactoren, behandeling, risicomanagement en verlofplanning Proportionele aanpak Behandeling – goed tempo, niet overmatig voorzichtig, beheersing prop. Openheid en eerlijkheid Objectieve verslaglegging, inclusief twijfels en onzekerheden Individuele specificiteit De aanvraag bevat gerichte, gedetailleerde informatie over een bepaalde patiënt en vermijdt algemeenheden en standaardlijstjes 9

Adviezen van het Avt Positief – negatief – aanhouden Aanhouden: nadere inlichtingen of second opinion In beginsel geen voorwaarden bij advies Uitgebreide motivering Geen beroepsmogelijkheid tegen adviezen AVT Geen beroepsmogelijkheid tegen beslissing van de minister 10

Redenen negatieve adviezen (1) Er hebben zich in het afgelopen jaar ernstige incidenten voorgedaan. Onvoldoende ontwikkeling in behandeling of in het toestandbeeld, te weinig zicht op betrokkene, onvoldoende zicht op seksualiteitsbeleving. Risico’s binnen gevraagde verlof te hoog geacht, sprake van ongunstige risicotaxatie. Verlofplan c.q. stappenplan te summier, signaleringsplan te mager De aanvraag is te prematuur, het huidige verlof dient eerst over een langere periode te worden uitgevoerd. 11

Redenen negatieve adviezen (2) Risicomanagement niet adequaat, te weinig aandacht voor de belangen van het slachtoffer in het risicomanagement. Er is geen sprake van samenwerking en/of overeenstemming met betrokkene. Het gevraagde verlof is een te grote stap, de verloven dienen meer gefaseerd te worden opgebouwd. De visie van de kliniek wijkt af van recente externe rapportages en er is geen verklaring voor het verschil in inzicht. Inconsistenties en tegenstrijdigheden in de verlofaanvraag. De vervolgvoorziening is nog niet bekend.

Aantal adviezen 2008 2009 2010 2011 2012 Aantal adviezen 1340 1482 1666 1924 1884 Positief 1158 (86,4%) 1293 (87,2%) (89%) 1721 (89,4%) 1682 (89,3%) Negatief 87 (6,5%) 93 (6,3%) 92 (5,5%) 106 111 (5,9%) Aanhouding 95 (7,1%) 96 97 (5,1%) 90 (4,8%) 13

Doel was: Tijdens het verlof mag er niets mis gaan! Ernstige incidenten tijdens verlof: 2008 : 1 2009 : 1 2010 : 1 2011 : 1 2012 : 1 Resultaat: Eén ernstig incident per jaar !

Verlof in de TBS is heel veilig! Conclusie: Doelstelling is behaald: Verlof in de TBS is heel veilig!

Neveneffecten van de doelstelling: Klinieken vragen minder vaak en minder snel verlof aan. TBS duurt hierdoor veel te lang. Minder oplegging TBS Minder TBS-patienten: dus meer gevaar? Meer contraire beëindigingen Voorgenomen sluiting drie klinieken

Verbeterpunten Vertrouwen herstellen: In de politiek In de samenleving Bij de Tbs-patiënten In de klinieken 2. Snelheid van de behandeling omhoog: Notitie forensische zorg in perspectief

Verbeterpunten (vervolg) 3. Combinatie van expertise: Combinatie van alle meetinstrumenten Klinische blik herwaarderen Veel aandacht voor behandelmilieus en voor kennis en ervaring van behandelaren

Toekomst? TBS naar maximaal zes tot acht jaar. Daarin een gedegen verlofbeleid vanaf het eerste jaar van de behandeling.