Van probleemstelling naar doelstelling Nu we de probleemstelling helder hebben en vooraleer we verder plannen en doelen formuleren … Is het probleem wel oplosbaar? Hoe is het oplosbaar? Zijn de voorwaarden aanwezig?
Van probleemstelling naar doelstelling Het gaat om de verbinding tussen beide: Wat moet er finaal bereikt worden (Produkt) en hoe draagt dit dan bij tot de oplossing van het Probleem? Doelstellingen versus doelen, idealen, bedoelingen, motieven, …. Centrale doelstellingen, werkdoelstellingen en persoonlijke doelstellingen
Doelen concretiseren via het SPIRO model Specificity (specifiek zijn) Performance (in termen van gedrag) Involvement (betrokken zijn / eigen aandeel) Realism (werkelijkheidszin / realiseerbaarheid) Observability (observeerbaarheid)
Fase 4: Strategie en programmering Fase 5: Uitvoering Fase 6: Afsluiting en evaluatie produktevaluatie procesaevaluatie
Menselijke problemen oplossen: E = K x A (formule van Maier) Effectiviteit: vollediger t.a.v. het beoogde doel (gewenste impact) efficiënt tot stand gekomen (minder kost / E-verlies) Kwaliteit: het objectieve, inhoudelijke en materiële aspect van de oplossing is functie van expertise Acceptatie: het subjectieve aspect: aantrekkelijkheid / wenselijkheid is functie van betrokkenheid en participatie
3 soorten problemen = 3 soorten benaderingen / rollen Ka-probleem kA-probleem KA-probleem Zoek zelf een voorbeeld van elke type probleem Welke benadering / rol past bij welk type probleem?
zakelijke problematiek rationele benadering / expertenrol acceptatie betrokkenen centraal kwaliteit oplos- sing centraal emotionele benadering / coachende rol menselijke problematiek
Toepassing op organisatie-ontwikkeling fasering Proces- Strategieën Rationele strategieën Machts- Unfreezing Ik zie, zie jij ook, herken je dat, vind jij ook? Jij bent toch zeker met me eens dat … Dit is het probleem, het moet opgelost worden Moving Zoeken naar een oplossing: wat wil jij nu zelf? Als je verstandig bent pak je het zo aan Het moet zo opgelost worden Freezing (evaluatie) Ben je nu tevreden? Kijk nu eens hoe goed het gaat Zo is het goed!
Toepassing op organisatie-ontwikkeling Ka-situatie Rationele of machtsstrategieën kA-situatie Processtrategieën KA-situatie Beperkte processtrategie binnen duidelijke kaders (bijv. duidelijk stellen van criteria voor de oplossing)
Het fenomeen ‘weerstand’ Symptomen als: men ‘vergeet’ een afspraak of komt te laat men werkt niet mee men knikt braaf ja… Uitspraken als: ‘in theorie is dat gemakkkelijk, maar jij staat niet in de praktijk’ ‘wat is daar nu nieuw aan, dat doen we toch al jaren’ ‘wanneer gaan ze ons nu eens met rust laten’
Uitingsvormen van weerstand Vecht- en vluchtgedrag Kritiek, sarcasme, ‘ja maar’-reacties, tegenwerking, … Uitstellen, slachtoffer-gedrag, ontkennen, ja-knikken, … Weerstand = inhoud x emotie Verbaal en non-verbaal Weerstand = energie
Weerstand als feedback De reactie van de ontvanger op: mij mijn boodschap de wijze waarop ze gebracht werd de context waarin gans het gebeuren zich afspeelt derden Waar zoek ik de oorsprong van de weerstand?
Aanpassingsgedrag is nog geen veranderingsdynamiek Ontkenning “Ik doe gewoon verder” Engagement “Ik ben volledig mee” Weerstand “Niet met mij” Exploratie “Ik wil wel eens proberen” Gericht op Het verleden Gericht op de toekomst