De wereld aan je voeten ! Kiezen voor wetenschap, technologie en ondernemen in “a global world” Seminarie “Paradoxen mondialisering” karel.uyttendaele@pandora.be

ABB, Alfa Laval, AstraZeneca, Atlas Copco, Electrolux, Ericsson, H&M, Husqvarna, Ikea, Mönlycke, Saab, Sandvik, Scania, SKF, Stena Line, Tetra Pak, Volvo, ... www.dewereldaanjevoeten.be 4/04/2017

Mondialisering, ethiek & economie Paradoxen Vlaanderen: opgepast zelfgenoegzaamheid kwetsbaar exportland nood nieuwe competenties (‘meer’ wereldburgers, ‘meer’ W&T) De wereld aan je voeten! www.eentoekomstvooruwkinderen.be

Paradoxen mondialisering Geen hard sociaal model cfr USA Nieuwe jobs in ‘industrie’ ondanks hoge kosten welvaartsstaat De ‘vloek’ van onze centrale ligging Mega-multinationals: niet naar W-Europa ‘Meer’ delokalisering! (‘meer’ wereldburgers) Kenniseconomie: niet enkel ICT & biotech! Pragmatische vakbonden Werk zat, ook voor laaggeschoolden: attitudes! Maatschappelijk bewogen jeugd  samen Noord-Zuid kloof indijken (meer W&T)

- ‘Geen’ hard sociaal model 1.- Ethisch ondernemen: conditio sine qua non - ‘Geen’ hard sociaal model Transparantie: iedereen toegang tot alle informatie niet-ethisch ondernemen wordt snel door de consument afgestraft “Iedereen moet meedenken” Ze creëert welvaart – in Noord én Zuid – om een degelijk sociaal systeem in stand te houden of te creëren (Vlaamse ondernemers die ‘investeren’ in lageloonlanden betalen er hogere salarissen) De mondialisering veroordeelt ons niet tot een hard sociaal model zoals in de VS (zie Zweden) Paradoxen Mondialisering

2. Nieuwe jobs in ‘industrie’ ondanks hoge kosten welvaartstaat ABB, Alfa Laval, AstraZeneca, Atlas Copco, Electrolux, Ericsson, H&M, Husqvarna, Ikea, Mönlycke, Saab, Sandvik, Scania, SKF, Stena Line, Tetra Pak, Volvo, ... Nokia, Kone (liften), Wilson (tennisrackets), Atomic (ski-uitrusting), Stora Enso (papier), Neste Oil (chemie), Sanoma (magazines), Kemira (pulp & paper chemicals), Akers Datex (medische elektronica), Elcoteq (elektronica), Aker Yards (scheepsbouw), ... .. Paradoxen Mondialisering

3. ‘Vloek’ centrale ligging: verwend geweest? Renault-Vilvoorde, Philips-Hasselt-Brugge, Alcatel-Antwerpen, DHL-Zaventem, VW-Vorst, Opel-Antwerpen... Paradoxen Mondialisering

4. Mega-multinationals: niet meer naar W-Europa Renault-Vilvoorde, Philips-Hasselt-Brugge, Alcatel-Antwerpen, DHL-Zaventem, VW-Vorst, ‘Opel’-Antwerpen...  Meer Vlaamse ondernemers die touwtjes in handen nemen van int’l netwerken Droom: paar 100 doorgroeiers à la Jan De Nul, LMS, Reynaers Aluminium, Melexis, Europower, Melotte, DescleeClama, Van de Velde, Picanol, Barco, Option, BEST, Alpro, ... De netwerkeconomie (& internet) maakt de KMO groter dan zij is. Paradoxen Mondialisering

5. ‘Meer’ delokalisering Zonder delokalisering en int’l partnerschappen, zouden Bekaert, Barco, Picanol, DesleeClama, lingerie Van de Velde ... niet meer bestaan Het OOSTEN: GODSGESCHENK Koopkracht op binnenlandse Vlaamse markt gerealiseerd: onvoldoende om behoeften Vlaamse economie te dekken (energiefactuur) Zaken doen alleen in Europa rendeert niet Delokalisering door Vlaamse bedrijven: behoudt/creëert jobs bij ons Paradoxen Mondialisering

niet enkel ICT en biotech! 6. Kenniseconomie: niet enkel ICT en biotech! Paradoxen Mondialisering

Kenniseconomie ‘Traditionele’ sectoren niet enkel ICT en biotech! Kenniseconomie ‘Traditionele’ sectoren (W&T ingebed)

Kenniseconomie ‘Traditionele’ sectoren Paradoxen Mondialisering

‘Traditionele sectoren’ Kenniseconomie ‘Traditionele sectoren’ “Wij Vlamingen durven veel te weinig onze dromen delen met partners” (B. Deryckere, Alpro) Paradoxen Mondialisering

De genetwerkte onderneming Kenniseconomie Starten: nooit zo eenvoudig De genetwerkte onderneming Paradoxen Mondialisering

Kenniseconomie: wereldwijde export diensten Paradoxen Mondialisering

7. Pragmatische vakbonden Als vakbond kunnen we de internationalisering en de uitbestedingen niet stoppen. Vroeger was het vooral onze strategie er voor te zorgen dat herstructureringen en ontslagen zo duur mogelijk werden; nu moeten we ageren voor middelen voor de begeleiding van mensen die zonder werk vallen” “You should never stop change” zeggen onze Nordic collega’s Guido Nelissen, ACV “Jeugd: forget 9 to 5” Luc Logge, ACV Paradoxen Mondialisering

ook voor lagergeschoolden Vlaanderen: kwetsbaar exportland 8. Werk zat, ook voor lagergeschoolden Vlaanderen: kwetsbaar exportland ‘Meer’ wereldburgers (ondernemers, kaderleden) vs. Vlaamse ‘kerktorenmentaliteit’ Meer ‘open’ partnerschappen vs. ‘wat we in ons eentje doen doen we niet beter’ Competenties: kennis (meer W&T) + attitudes (betrokkenheid, permanente vorming, ...) + interculturele sociale vaardigheden (teamwerking, talen, ...’wereldburgerschap’)  aanjagen lokale economie  jobcreatie lagergeschoolden Paradoxen Mondialisering

9. Oost-West tegenstellingen  gemeenschappelijke kracht Oosten: 5x meer W&T-ers (doorbraak W&T  vooruitgang welvaart) Westen: W&T met sociale accenten (meisjes, allochtonen)  ‘samen’ zorgen voor nieuwe algemene economische groei (ginder en hier) ‘samen’ armoede 3de wereld indijken (Afrika) Maatschappelijk bewogen jeugd  ‘meer’ W&T Paradoxen Mondialisering

Bestendiging van welvaart: ‘meer’ wereld-ondernemers die mondiale samenwerkingsverbanden aansturen, ‘meer’ W&T ‘Gat’ in de markt? als eerste à toekomstige noden voldoen? 1. 2. Competente partners verspreid over gans de wereld (W&T !) Voldoen aan materiele en maatschappelijke verwachtingen van partners 3. Mondialisering = economie + ethiek