Bio-energie in Nederland kansen voor de regio Jan Iepsma, juni 2006 Start presentatie

Duurzame energiebeleid in Nederland Nationale doelstellingen : (Energierapport 2005) Kyoto 6% CO2 reductie in 2010 tov 1995 9% DE-aandeel elektriciteitsproductie in 2010 (EU- 21%) 5% DE-aandeel energieverbruik in 2010 10% DE-aandeel energieverbruik in 2020 5,75% biotransportbrandstoffen duurzaam in 2010 Lokaal BANS: Nationale doelstellingen veelal 1 op 1 vertaald naar gemeentelijke doelen Kwaliteiten gebundeld Senter en Novem zijn sinds 1 mei 2004 gefuseerd. Vanaf die datum voert het nieuwe EZ agentschap, in opdracht van verschillende ministeries, lagere overheden en de Europese Unie overheidsbeleid uit. Het nieuwe agentschap bundelt kennis van innovatie, energie, klimaat, milieu en leefomgeving. Voor bedrijven, decentrale overheden, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties betekent dit dat er nu één loket is. Het beste van beide organisaties wordt gecombineerd: zo kunt u op termijn elektronisch uw subsidie aanvragen voor alle subsidieprogramma’s en regelingen van SenterNovem. Adviseurs van SenterNovem kunnen u straks nog beter adviseren over innovatief en duurzaam ondernemen, en in het bijzonder over de verschillende subsidiemogelijkheden op dit terrein. SenterNovem heeft als doel de positie van het bedrijfsleven in ons land te versterken en de samenleving te verduurzamen.

Duurzame energie in Nederland 2005 75% dmv bio-energie 22% wind-energie 3% overig (zon, water, warmtepompen etc) Biomassa is biologisch afbreekbare fractie van producten, afvalstoffen en residuen van de landbouw (met inbegrip van plantaardige- en dierlijke stoffen) de bosbouw en aanverwante bedrijfstakken, alsmede de biologisch afbreekbare fractie van industrieel en huishoudelijk afval (EG-richtlijn)

Bio-energie, waarom eigenlijk Duurzaam Betaalbaar Voorzieningszekerheid

Bio-energie Nederland vermeden fossiele brandstof in PJ Techniek 2005 2010 bij-en meestook 29,0 34 AVI's 11,5 20 cementovens 1,7 bio-wkk verbranding 2,5 15 houtkachels en ketels (p+i) 7,4 7 stortplaatsen 1,5 2 vergistingstechnieken 3,4 5 ____ Totaal 57 83

Bio-energie in Nederland De soorten biomassa (2003) hoeveelheid import Restafval (AVI’s) 5000 kton B-hout 45 kton Houtpellets 400 kton (320 kton) Plantaardige olien 90 kton ( 90 kton) Diermeel 100 kton ( 10 kton) Agri-restproducten 112 kton ( 6 kton) Kippenmest 5 kton Papierslib 500 kton ( 9 kton) Houtzaagsel + snippers 325 kton Houtblokken 600 kton Overige oa vergistingsinstallaties 5,2 PJ Totaal 6.712 kton + 5,2 PJ

Draaiende bio-energie installaties (excl. AVI’s, stortgaswinning en slibvergisting) LEGENDA Verbrandingsinstallatie Vergassingsinstallatie Mestvergistinginstallatie GFT- of ONF vergistinginstallatie Bij- of meestookinstallatie

Initiatieven tot bio-energie installaties november 2004) (excl. AVI’s, bij- en meestook, stortgaswinning en slibvergisting) LEGENDA Verbrandingsinstallatie Vergassingsinstallatie Mest-, GFT- of ONF vergistinginstallatie > 10 kton / jaar idem  10 kton/jaar

Stimuleringsmaatregelen Subsidie Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie (MEP) 2006: Olie/vetten < 10 MW 9,7 cent /kWh > 10 < 50 MW 6,0 cent/kWh Biomassa inst. < 50 MWe Zuivere biomassa 9,7 cent/kWh Niet zuivere biom. 3,6 cent/kWh Afvalhout en agrarische reststromen 2,5 cent/kWh EIA, Groenfinanciering, EOS, EU, LNV: Leader+, ROB Provincies?

Lokale overheid realiseert: Biomassa inzameling Logistiek van inzameling is prijsbepalend Optimalisering inzamelstructuur Landschapselementen Open lucht verbranding Knip- en snoeihot dunningshout Rol voor gemeenten, groeninzamelaars. Bos- en landschapsbeheerders

Lokale overheid initieert/stimuleert: Biomassa vergistings- en verbrandingsprojecten Kleinschalige initiatieven (bedrijfsschaal) komen op gang door oa hoge aardgasprijs. Biomassa op de markt: Bio-olie en houtpellets Co-vergisting op boerderijschaal of gemeenschappelijk Ondergrens ca. 100 stuks rundvee (5000 m3 mest) Opbrengst sterk afhankelijk van aard co-substraat Houtverbranding op chips of snoeihout Economische schaal lijkt bij 15.000-20.000 ton/jr Biomassa verwerving en warmteafzet is lastig Groeninzamelaars en energiebedrijven als projectontwikkelaars Verbranding afvalhout Voorbeelden te Schijndel (14 kton) en Goor (17 kton)

Kansen voor bio-energie Kansen voor bio-energie in de regio Er is ambitie (intern en extern) Is er een plek voor warmteafzet (verbranding: > 1000 won eq) Is er voldoende biomassa in de regio, van buiten kan ook Is er een vasthoudende trekker en investeerder Benut bestaande kennis Leren van elkaars ervaringen Bv Sittard, Cuyk, Schijndel, De Lier, Goor, Lelystad en een veelheid aan co-vergistingsprojecten op boerderijschaal

Ondersteuning door SenterNovem Rol van SN op het gebied van bio-energie: Ondersteunen EZ bij beleidsvorming (doorgeven signalen uit de praktijk); Ondersteunen initiatiefnemers (gericht op productie elektriciteit (en/of warmte) uit biomassa en vanuit programma biobrandstoffen (Gave)): Procesbegeleiding (vanuit BANS) Informatievoorziening, zoals handreiking realisatie bio-energie projecten, steunpunt vergunningverlening, tips voor Wm vergunning etc. Kennisuitwisseling te velde (excursies, praktijkdagen) Begeleiding projecten(wordt meer omgevormd naar communicatie) Monitoren van ontwikkelingen Signaleren en adresseren generieke knelpunten Ondersteunen (voorbeeld-)regio’s die bv biomassa (willen) inzamelen Kennis beschikbaar en uitwisselen brochures,factsheets etc www.senternovem.nl/duurzameenergie/bioenergie Kwaliteiten gebundeld Senter en Novem zijn sinds 1 mei 2004 gefuseerd. Vanaf die datum voert het nieuwe EZ agentschap, in opdracht van verschillende ministeries, lagere overheden en de Europese Unie overheidsbeleid uit. Het nieuwe agentschap bundelt kennis van innovatie, energie, klimaat, milieu en leefomgeving. Voor bedrijven, decentrale overheden, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties betekent dit dat er nu één loket is. Het beste van beide organisaties wordt gecombineerd: zo kunt u op termijn elektronisch uw subsidie aanvragen voor alle subsidieprogramma’s en regelingen van SenterNovem. Adviseurs van SenterNovem kunnen u straks nog beter adviseren over innovatief en duurzaam ondernemen, en in het bijzonder over de verschillende subsidiemogelijkheden op dit terrein. SenterNovem heeft als doel de positie van het bedrijfsleven in ons land te versterken en de samenleving te verduurzamen.