1 professionalisering Leerkrachten en hun omgeving

2 Oud thema, maar ook steeds weer nieuw Vandaag wordt u een aantal vraagstukken voorgelegd om over te discussiërenVandaag wordt u een aantal vraagstukken voorgelegd om over te discussiëren Bedoeling om bij Lea ondersteuning de resultaten van de discussie op te pakken in 2011Bedoeling om bij Lea ondersteuning de resultaten van de discussie op te pakken in 2011 Gaat om basis – en voortgezet onderwijs maar ook om voorschoolse instellingen Graag ook suggesties voor concrete aanpakken, voorbeelden, ideeën

3 Er worden hoge eisen aan kwaliteit onderwijs gesteld Onderwijs wordt weer gezien als basis voor economie, als investering, niet zozeer als welzijnsvoorzieningOnderwijs wordt weer gezien als basis voor economie, als investering, niet zozeer als welzijnsvoorziening Bij bezuinigingen wordt onderwijs (internationaal) in zekere mate ontzienBij bezuinigingen wordt onderwijs (internationaal) in zekere mate ontzien Zorg om internationale positie onderwijs in Nederland, bijv. PisaZorg om internationale positie onderwijs in Nederland, bijv. Pisa Van onderwijs wordt daarom wel hoge kwaliteit gevraagdVan onderwijs wordt daarom wel hoge kwaliteit gevraagd

4 Kwaliteit vraagt professionaliteit Kwaliteitsverhoging van het onderwijs is een moeizaam procesKwaliteitsverhoging van het onderwijs is een moeizaam proces Tal van veelbelovende acties die vaak toch niet veel opleverenTal van veelbelovende acties die vaak toch niet veel opleveren Verhoging professionaliteit van leerkrachten is voorshands de beste optieVerhoging professionaliteit van leerkrachten is voorshands de beste optie

5 Kanttekeningen bij professionaliteit leerkrachten Veel lijsten met criteria voor een goede leerkracht, de bekende duizendpootVeel lijsten met criteria voor een goede leerkracht, de bekende duizendpoot Veel minder aandacht voor wat er nodig is om professionaliteit te ontwikkelen en voorwaarden voor professioneel werken te scheppenVeel minder aandacht voor wat er nodig is om professionaliteit te ontwikkelen en voorwaarden voor professioneel werken te scheppen

6 National board for professional teaching standards 1. Teachers who are committed to students and their learning should:1. Teachers who are committed to students and their learning should: believe all students can learn; believe all students can learn; treat students equitably, recognizing individual differences and accounting treat students equitably, recognizing individual differences and accounting for these differences in their practice;for these differences in their practice; adjust their practice based on observation and knowledge of their students; adjust their practice based on observation and knowledge of their students; understand how students develop and learn; understand how students develop and learn; develop students’ respect for learning; develop students’ respect for learning; develop students’ self-esteem, character, respect for others. develop students’ self-esteem, character, respect for others. 2. Teachers should know the subjects they teach and how to teach those subjects to2. Teachers should know the subjects they teach and how to teach those subjects to students. They should:students. They should: understand how their subject is related to other disciplines; understand how their subject is related to other disciplines; develop students’ critical and analytical thinking skills; develop students’ critical and analytical thinking skills; understand the preconceptions students have about a subject area; understand the preconceptions students have about a subject area; use multiple strategies to convey a concept; use multiple strategies to convey a concept; teach students how to pose and solve their own problems. teach students how to pose and solve their own problems. 3. Teachers must be responsible for managing and monitoring student learning.3. Teachers must be responsible for managing and monitoring student learning. They should:They should: create environments that engage students and use time effectively; create environments that engage students and use time effectively; engage others (both students and colleagues) to assist them; be aware of ineffective and damaging instructional practices; set norms for social interaction; assess the growth of both individual students and the class as a whole; be able to explain a student’s performance to parents. 4. Teachers should think systematically about their practice and learn from experience. They should: exemplify the virtues they seek to inspire in students; make decisions not only based on research, but also on their experience; be life-long learners; think critically about their own practice and try employing new theories. 5. Teachers should be members of learning communities. This means that they should: work collaboratively with others to develop instructional policy, curriculum development, and staff development; evaluate school progress and the allocation of school resources relating to state and local educational objectives; have knowledge of special school and community resources for students and put these resources to work; work collaboratively with parents and engage their participation.

7 Punten die onderbelicht blijven? 1 Professionele attitude van leerkrachtenProfessionele attitude van leerkrachten -Dit houdt in dat ze zelf inspanningen leveren om hun vak bij te houden, door over hun functioneren na te denken, zwakke punten te willen verbeteren door bijv. cursussen te volgen of advies te krijgen, vaktijdschriften te lezen, met collega’s te overleggen, bij de tijd te blijven -Het lijkt vaak aan een prof. att. te schorten

8 Onderbelicht 2 Niet iedere leerkracht kan even goed zijn in allesNiet iedere leerkracht kan even goed zijn in alles Er moet een basiskwaliteit zijn, maar verder is het goed dat ieder zijn eigen sterke – en zwakke- punten heeftEr moet een basiskwaliteit zijn, maar verder is het goed dat ieder zijn eigen sterke – en zwakke- punten heeft Vraag is dan hoe kunnen we gegeven de situatie van een school een zo goed mogelijke mix aan kwaliteiten realiseren.Vraag is dan hoe kunnen we gegeven de situatie van een school een zo goed mogelijke mix aan kwaliteiten realiseren.

9 Onderbelicht 3 Professionele omgevingProfessionele omgeving -De kwaliteit van het schoolmanagement ( nog wel) -De kwaliteit van het schoolbestuur -De kwaliteit van het gemeentelijk apparaat -De kwaliteit van het landelijk beleid -De kwaliteit van de ondersteuning -De kwaliteit van de inspraakorganen -Niet altijd aandacht voor kwaliteit van de omgeving, nodig om goede voorwaarden te scheppen voor het werk van de leerkracht

10 Onderbelicht 4 De voorwaarden voor professioneel werkenDe voorwaarden voor professioneel werken -Nederland investeert nog steeds relatief weinig in onderwijs -Goede voorwaarden komen tot stand in samenwerking tussen schoolbesturen en gemeenten (brede scholen, integrale kindercentra, formeel-informeel leren, jeugdbeleid

11 Hoe kunnen we professionaliteit in het onderwijs verhogen? Professionele attitude van leerkrachtenProfessionele attitude van leerkrachten - is die inderdaad vaak slechts beperkt aanwezig? - is die inderdaad vaak slechts beperkt aanwezig? - is het kansloos of kansrijk om deze te versterken? - is het kansloos of kansrijk om deze te versterken? - indien kansrijk, wat kan er aan worden gedaan? - indien kansrijk, wat kan er aan worden gedaan? genoemd; prestatiebeloning, ontslag zwakke leerkrachten, strakkere recrutering,voorbeeldfunctie, betere schoolleiding genoemd; prestatiebeloning, ontslag zwakke leerkrachten, strakkere recrutering,voorbeeldfunctie, betere schoolleiding

12 Aandacht voor goede mix van leerkrachten Is dit een reële optie bij een tekort aan leerkrachten of moet je gewoon nemen wat je kan krijgen?Is dit een reële optie bij een tekort aan leerkrachten of moet je gewoon nemen wat je kan krijgen? Om de mix functioneel te laten zijn zal er veel samenwerking moeten zijn waarbij ook een stevige coördinatie is vereist. Kan de schoolorganisatie dit aan?Om de mix functioneel te laten zijn zal er veel samenwerking moeten zijn waarbij ook een stevige coördinatie is vereist. Kan de schoolorganisatie dit aan?

13 De professionele omgeving Is het juist dat schoolbesturen en gemeente samen verantwoordelijkheid dragen voor de professionaliteit van het onderwijs?Is het juist dat schoolbesturen en gemeente samen verantwoordelijkheid dragen voor de professionaliteit van het onderwijs? Zo ja, wat mogen we dan van beide hier verwachten, wat is de rol van het schoolbestuur, wat mag van de gemeente worden verwachtZo ja, wat mogen we dan van beide hier verwachten, wat is de rol van het schoolbestuur, wat mag van de gemeente worden verwacht

14 De professionaliteit van de omgeving Hoe zit het met de kwaliteit van het schoolmanagement, het schoolbestuur, het gemeentelijk apparaat, de ondersteuning, OCW?Hoe zit het met de kwaliteit van het schoolmanagement, het schoolbestuur, het gemeentelijk apparaat, de ondersteuning, OCW? Waar moeten we ons het meest zorgen over maken?Waar moeten we ons het meest zorgen over maken? Hoe kunnen we werken aan versterking van de professionaliteit van de omgevingHoe kunnen we werken aan versterking van de professionaliteit van de omgeving Genoemd; meer geld, uitwisseling, training/coaching, meer aandacht voor inhoudelijke vs management kwaliteit, horizontale verantwoordingGenoemd; meer geld, uitwisseling, training/coaching, meer aandacht voor inhoudelijke vs management kwaliteit, horizontale verantwoording

15 Open vraag Wat is er nodig om de kwaliteit en professionaliteit van ons onderwijs te versterken?Wat is er nodig om de kwaliteit en professionaliteit van ons onderwijs te versterken? Wat kan er worden gedaan, door wie en wanneer en waarom zou dat helpen?Wat kan er worden gedaan, door wie en wanneer en waarom zou dat helpen?