“De Sociaal-Economische Ontwikkeling van West-Brabant” Analyse Actualisering Uitvoeringsprogramma

Regio West-Brabant2 Specialisatie versus Groei

Regio West-Brabant3 Aandeel sectoren West-Brabant Industrie18,1%13,1%9,8% Groot/detailhandel19,3%19,8%20,1% Vervoer en Opslag5,9%6,3%5,9% Gezondheidszorg11,3%16,5%20,7% Onderwijs5,0%5,4%5,1% Zakelijke Dienstverlening 10,3%12,3%13,3%

Regio West-Brabant4 Valueport: West & Midden-Brabant Toegevoegde waardeExportwaarde Agro & Food Chemie Energie HTSM Lifesciences Logistiek Tuinbouw Water Totaal topsectoren Totaal WB (4 e van NL) Brainport / NO Brabant / (totaal) / (topsect.)

Regio West-Brabant5 Bbp per inwoner 2011 € vergeleken

Regio West-Brabant6 Werkgelegenheid & vestigingen

Regio West-Brabant7 Beroepsbevolking / Werkgelegenheid (i.o.) BeroepsbevolkingWerkgelegenheid

Regio West-Brabant8 Werkgelegenheid en beroepsbevolking

Regio West-Brabant9 Hoogopgeleiden (15-64) jaar per gemeente 2012

Regio West-Brabant10 Arbeidsparticipatie (netto): werkenden als % bevolking jaar 2012 en 1996

Regio West-Brabant11 Werkloosheid % 2012 vergeleken

Regio West-Brabant12 Groei personenmobiliteit vlakt af (reizigerskilometers naar vervoerswijze in NL (in mld km))

Regio West-Brabant13 Groei goederenvervoer blijft toenemen (Antwerpen)

Regio West-Brabant14 Groei goederenvervoer blijft toenemen (Rotterdam)

Regio West-Brabant15 Facts & Figures Vrijetijdseconomie Economische Impact Totale bestedingen in de vrijetijdssector in WB: € 1,4 miljard per jaar Uitgaven per vakantie per persoon per dag: WB: € 25,- en Brabant: € 27,-. Werkgelegenheid Directe banen vrijetijdssector: Indirecte banen: 3,9 per 10 directe banen (maakt totaal zo’n banen) Werkgelegenheid naar branche: 1. Horeca (56%), 2. Logiesverstrekking (10%), 3. Cultuur, recreatie en amusement (8%)/ Sport (8%) Omvang Inkomend (buitenlands) toerisme: West- en Midden Brabant: verblijfsgasten (3 e plaats in Nederland na Amsterdam en Noordzeekust). Gemiddelde groei : 2,8% (3 e plaats nationaal). Binnenlandse vakanties: 2,9 miljoen overnachtingen per jaar ( binnenlandse vakanties) 56% van de vakanties is kort (2-4 dagen), Brabant en NL: 55%.

Regio West-Brabant16 Vervolg Omvang Gemiddelde verblijfsduur WB: 4,9 nachten. Brabant en NL: 4,8 nachten. Relatief weinig gezinnen met kinderen tussen de 0-5 jaar. Stedenvakantie is populair. Dagrecreatie Dagrecreatie WB: 64 miljoen uitstapjes per jaar Top 3 uitstapjes tijdens binnenlandse vakanties: 1. Uit eten in restaurant (54%), 2. Wandelen (52%), 3. Funshoppen (41%) Waardering Rapportcijfer binnenlandse toerist voor West-Brabant: 7,9. Brabant krijgt een 8,1 en Nederland een 8,2. Herkomst De binnenlandse toerist in West-Brabant komt vooral uit Zuid-Holland. F&F Vrijetijdseconomie (2)

Regio West-Brabant 17 Trends Sociaal-Economisch De groene race: Biobased / Circulair / Duurzaam onontkoombaar; Gezien toenemende onzekerheid (globalisering / doorbraaktechnologiën) groot belang veerkracht (resilience!), vernieuwing, dynamiek, innovatie en ondernemerschap (belang groeibriljanten (AWT)); Re-industrialisatie: besef van het belang van industrie neemt weer toe (werkgelegenheid neemt af / van toegevoegde waarde / exportwaarde groot); Tweedeling op de arbeidsmarkt (vast en flex (leger ZZP’ers)/ meedoeners en afhakers); Upgrading opleidingsvereiste/participatiegraad /battle for talent/leven-lang-leren; Trends Vrijetijdssector: sociale innovatie, zelfredzame/ondernemende consument, duurzaamheid, welzijn voor welvaart, social travelling Ontwikkeling van vervoerwijzebezit naar vervoerswijzekeuze en multimodaliteit; Koppelen en benutten van netwerken i.p.v. uitbreiden (personen- en goederenvervoer); Noodzaak van schonere vervoerwijzen: begin bij koplopers en grootverbruikers; Forse groei mondiaal containervervoer.

Regio West-Brabant18 Foto van West-Brabant (1) In termen van toegevoegde waarde één van de topregio’s van Nederland, echter West-Brabant behoort (in de ogen van het Rijk) niet tot de mainports/brainport van Nederland; Regio heeft zowel een autonome als intermediaire economische functie; Hoge mate van specialisatie (materiaalgeoriënteerd), lage groeikracht; Onzekerheid over verdiencapaciteit op l.t. (diversificatie & skill-relaties); Regio scoort niet hoog in de innovatielijstjes; Industrie relatief sterk vertegenwoordigd (circa 16%): met name AgroFood, HTSM en Chemie (BRP/ export); Stevige positie industrial services (logistiek/maintenance); Biobased als cross-sectorale aanpak kansrijk & onontkoombaar; Redelijk niveau aanwezigheid onderwijs- en kennisinstellingen;

Regio West-Brabant19 Foto van West-Brabant (2) Krimpende beroepsbevolking, opleidingsniveau beneden gemiddeld (groeiende kwalitatieve en kwantitatieve discrepantie) Vrijetijdseconomie circa 7% van de werkgelegenheid. Versnippering in (profilering) aanbod. Beperkte organisatiegraad c.q. focus bij vrijetijdseconomie, ondanks aantal kansrijke assets; Voldoende bedrijventerreinen (inclusief plannen), maar wel met een behoorlijke revitaliseringsopgave; Kantorenmarkt t.b.v. bovenregionale bedrijven met name geconcentreerd in Breda; Regio gunstig gelegen en redelijk goed multimodaal (inter)nationaal ontsloten; Groeiprognoses mainports Rotterdam en Antwerpen zal de druk op de multimodale achterlandverbinding dwars door de regio doen toenemen.

Regio West-Brabant20 Foto van West-Brabant (3) Huidige multimodale netwerken worden onvoldoende benut; Regionale modalsplit-verhoudingen wijken nauwelijks af van landelijk gemiddelde; Bovenregionale bedrijvigheid zeer verspreid aanwezig in de regio West- Brabant; Infrastructuur kent aandachtspunten: personen- en goederenvervoer over spoor, sluiscapaciteit binnenvaart, verkeersafwikkeling autosnelwegen, knelpunten buisleidingen en het glasvezelnetwerk in de regio; Bereikbaarheid en kwaliteit van streekvervoer in landelijk gebied en stadsvervoer in middelgrote steden staat onder druk.

Regio West-Brabant21 Discussie Wordt de “foto” herkend? Wat missen we aan beelden om tot een goede focus te komen? Gegeven de “foto” wat zou wat u betreft de focus (sociaal- economisch / mobiliteit) van het uitvoeringsprogramma moeten zijn?