Nationaal Groenfonds Biomassa gestookt warmtenet te Marum 24 november 2011

Nationaal Groenfonds » In 2007 aanbesteding van een kleinschalig warmtenetwerk in Marum (Gron.); » Investeringen ter hoogte van bijna € 1,3 mln.; » Exploitatie niet haalbaar, ondanks subsidie van € ; » In 2008 is Bio Forte gevraagd om het project te beoordelen op haalbaarheid (en te vervolgen bij positieve uitkomst); » Verlagen van de investeringen en/of kosten was mogelijk op meerdere gebieden: ˃Kleinere biomassaketel; ˃Betere en goedkopere warmteleidingen; ˃Door inbreng van kennis door Bio Forte gingen kosten van stelposten en meerwerk omlaag; ˃Toeleveranciers brengen lagere offertes uit (ook door regiefunctie van Bio Forte); ˃RCW gemeenten zorgen voor opslag houtsnippers en lage logistieke kosten hierdoor.

Nationaal Groenfonds » Wat is de droom van Bio Forte?: ˃Ook vanaf de onderkant van de markt (installaties tot 5MW) duurzaamheid voor energieopwekking toepassen; ˃Gebruik biomassa die geen hoger toepassingsdoel (meer) heeft. Niet alleen voor hout, maar ook riet, gras, heide, etc.; ˃“local for local” filosofie, dus optimale CO 2 reductie; ˃Met het toenemen van het aantal biomassa verbrandingsinstallaties een maatschappelijk draagvlak creëren; ˃Projecten realiseren waarin duurzaamheid en resocialisatie van bijv. jongeren te combineren zijn; ˃Acceptatie bij gebruikers verwerven dat de bedrijfstak een leercurve nodig heeft om per geleverde GJ goedkoper te worden (is al gaande); ˃Steeds meer projecten realiseren zonder subsidies (houdt verband met het voorgaande en is al realiseerbaar );

Nationaal Groenfonds » Analyse van nadere gebruikersinfo, technische tekeningen, warmtebehoefte, gasverbruiken per locatie; » Tracévorming, dimensionering en kostencalculatie van het leidingnetwerk tussen de gebouwen; » Coördinatie van besturings- en regeltechniek » Dimensionering van de biomassainstallatie; » Financiële analyse; » Subsidieaanvragen; » Contracten voor alle partijen; » Aanbesteding; » Regie/project management; » Last but not least: begeleiding en onderhoud gedurende 15 jaar.

Nationaal Groenfonds Biomassaverbranding Bewezen technologie: Commercieel beschikbaar Schoon Volautomatisch Zeer betrouwbare hydraulische brandstoftoevoer

Nationaal Groenfonds 6

7 » Innovatief maar betrouwbaar concept voor warmtedistributie » Geschatte levensduur jaar

Nationaal Groenfonds » Warmtelevering aan 8 gebouwen vanuit 1 biomassa gestookte installatie, gekoppeld door een warmteleiding; » Gezamenlijk gasverbruik ca m 3 gas per jaar; » Vereiste biomassa installatie: 500 kW; ˃Verbruik: ca. 600 ton biomassa (houtsnippers, tak- en dunningshout), afkomstig uit de gemeente Marum, Leek en Grootegast en omliggende gebieden; ˃Vermeden wordt ca. 430 ton CO 2 ; » Door hoogwaardige rookgasreiniging wordt ruim voldaan aan nieuwe BEMS regelgeving; » Hoge meerkosten voor een warmteleiding (ca meter) toch verantwoord door de toegekende subsidie en langere looptijd van contracten; » Huidige CV-installaties blijven als back-up fungeren, op termijn naar 1 collectieve back-up ook mogelijk; » Bio Forte ontzorgt: gebruikers krijgen evenals voorheen warmte aangeleverd; » Commitment: Bio Forte levert warmte tegen NMDA principe, en blijft gedurende de looptijd van het contract betrokken.

Nationaal Groenfonds

Nationaal Groenfonds

Nationaal Groenfonds De biomassa centrale en het warmtenetwerk in Marum is uniek! 1.8 gebruikers waarvan enkele zeer klein; 2.Samen een bescheiden gasverbruik per jaar ( M 3 ) 3.Lang warmtenetwerk (1.200 meter); 4.Beperkt subsidiebedrag; 5.Toch exploiteerbaar;

Nationaal Groenfonds 1.Enthousiasme en visie bij lokale bestuurders is nodig 1.Bepaal samen het project in grote lijnen; 2.Doe een scan m.b.t. haalbaarheid; 3.Zoek als eigenaren en gebruikers een partner, laat die de regie op zich nemen; 4.Nodig: Samen commitment vanaf het 1e uur. 2.Langere doorlooptijden dan verwacht 1.Alle facetten van het project beoordelen en doorrekenen; 2.Afstemming met meerdere eigenaren, gebruikers, toeleveranciers, vergunningverleners etc.; 3.Aanbesteding (was voorwaarde gemeente en subsidieverleners); 4.Subsidies aanvragen en verkrijgen; 5.Nodig: strakke project planning; 3.Visie op echte duurzaamheid is evenzeer nodig 1.Duurzaamheid doen we voor de generaties na ons; 2.Respect voor milieu en omwonenden en overige “stakeholders” blijft voorwaarde; 3.Ervaring uit een andere gemeente: Bio Forte presenteert een winstgevende casus na 2 jaar onderzoek en aanpassingen. Kiest u voor een implementatietraject, of toch voor CV ketels en aankoop van groencertificaten? 4.Nodig: politiek en uitvoerende instanties moeten op een lijn zitten.

Nationaal Groenfonds 4.Operationeel: 1.Regiemodel is te combineren met het voldoen aan wettelijke regels, zoals aanbesteding; 2.Klein kernteam van gemeente en regievoerder verkort de doorlooptijd; 3.Nodig: keuze voor het juiste uitvoeringsmodel in een vroeg stadium. 5.Financieel: 1.Zorg voor haalbare projecten: “lean and mean” in de keten  positieve cashflows behalen, deze zijn vereist voor continuïteit (en het verkrijgen van financiering). 2.Als je niet kunt dimensioneren rekent het niet; 3.Vergelijk geen appels met peren: een warmtenetwerk kost extra geld (ten opzichte van een “stand-alone” CV ketel); 4.Schaalgrootte is belangrijk; 5.Kosten van regie in het voortraject ca. 2% van de totale investering; 6.Kosten van directievoering in het uitvoeringstraject ca. 3% van de totale investering; 7.Besparing door benoemen regiepartner ca. 20%; 8.Afschrijftermijn en aflossingstermijn ca. 15 jaar; 9.Als een eigenaar of gebruiker als mede-financier optreedt, deelt deze ook mee in de opbrengsten; 10.Nodig: continue rekenen aan een optimaal investerings- en exploitatiemodel (en dus een financierbaar model).

Nationaal Groenfonds » De markt in Nederland staat kleinschalige biomassa verbrandingsinstallaties toe (tussen 300 kW en 2 MW); » Wettelijke eisen voor beslissers (o.a. aanbestedingsplicht, vergunningen, evt. bestemmingsplan wijzigen) hoeven niet te betekenen dat het project niet aangevangen wordt; » Durf te starten. Voorkom nieuwe (onnodige) rapporten, gebruik referentierapporten indien mogelijk; » Maak heldere afspraken over “go –no go” beslissingen; » Referentiebezoeken kunnen drempelverlagend werken, zo spoedig mogelijk doen!; » Bij grotere projecten (vanaf m 3 gasvermijding) is een beter rendement haalbaar, eigenaren en/of gebruikers kunnen partner worden (BV structuur is een goede vorm); » Voor 2020 ten minste 500 nieuwe biomassa gestookte installaties erbij! 14

Nationaal Groenfonds