Morfologisch onderzoek kust zand suppleren en wat daarvan komt Ad van der Spek

Morfologisch onderzoek kust Opzet presentatie Inleiding Wat is suppleren? Waarom suppleren? Waarom zand? Hoe suppleren? Effect onderwatersuppleties Resultaat suppleren Sedimentbalans Nederlandse kust Uitwisseling kust - Waddenzee Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Inleiding: Wat is suppleren? Aanvullen van zandtekorten Voeden van sedimentfluxen Opbouwen van zandbuffer Landaanwinning? Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Inleiding: Waarom suppleren? Bestrijding structurele erosie zandbalans Ned. kust negatief 1965-1990: -6,5 Mm3/jaar Dynamisch Handhaven (zacht waar het kan …) Versterking kust preventieve compensatie SLR opschaling: Zandmotor, megasuppleties Landaanwinning nabije toekomst ? Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Inleiding: Waarom zand (1)? Flexibel Snel reageren op veranderende randvoorwaarden Maatwerk Goedkoop Kust van nature zandig Gebruik maken van natuurlijke processen: herverdeling over kustsysteem Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Inleiding: Waarom zand (2)? Nederlandse kust is van nature zandig In verleden natuurlijke netto aanvoer van sediment Gebruik maken van natuurlijke processen: herverdeling binnen kustsysteem meeste sediment naar getijbekkens Sedimentbalans Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Morfologisch onderzoek kust Hoe suppleren (1)? Strand Onderwater Geulwand Combinaties Toekomst: sturen natuurlijke processen ? Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Hoe suppleren (2)? Strand Bij acute problemen Alles in 1x op z’n plaats Daarna afname volume Locaal Reactief Forse ingreep Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Hoe suppleren (3)? Onderwater Buitenkant bankensysteem, Beinvloeding morfodynamiek banken, Meerjarige toename zandvolume ondiepe deel kustprofiel Minder impact op gebruiksfuncties Groter gebied Vooruitkijken Meewerken met natuur Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Effect onderwatersuppletie (1): volume Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Effect onderwatersuppletie (2): bank en trog Nieuwe bank en trog !!! Buitenste bank I I II Suppletie uit zomer 2001 Swashbar Swashbar Suppletie tegen buitenkant zeewaartse bank Op termijn van maanden weer bank-en-trog systeem ! Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Effect onderwatersuppletie (3): bankdynamiek Kust Egmond vóór suppletie Na 1 winter Na 2 winters suppletie Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Resultaat: Afname aantal BKL overschrijdingen Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Resultaat: strandbreedte / duinvoet Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Resultaat: aangroeiende duinen !! Noordwijk aan Zee Katwijk aan Zee Wassenaar Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Resultaat: Bergen aan Zee nu toen Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Grootschalige sedimentbalans Uitwisseling kust – Waddenzee Grote bruto transporten (zeer) kleine netto effecten Maatgevende processen ? Indirecte bewijzen: Lange-termijn netto opvulling getijbekkens Netto sedimentatie in getijbekkens Afzetting volgt energie-gradient Aanbod vanuit kust Natuurlijk Mens Sedimentbalans Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Kustontwikkeling: vraag en aanbod 4 april 2017 Kustontwikkeling: vraag en aanbod 5000 BP 2600 BP 5000 BP: getijdebekkens, marshes; kustlijn landwaarts van nu 2600 BP: daarna ontstaan deltagebied; uitbreiding westelijke waddenzee + zuiderzee vraag > aanbod vraag < aanbod Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Waddenzee: geen lagune, netto aanvoer Schiermonnikoog Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Help! De Waddenzee verzuipt ! Stijging zeespiegel: toename vraag Help! De Waddenzee verzuipt ! 20 Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Getijbekken tijdens snelle zeespiegelstijging 21 Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Accumulatie snelheden verschil diepte / verschil ouderdom Géén correctie voor compactie ! NB minimum waarden ! 5790 cal BP 5080 cal BP 22 Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Morfologisch onderzoek kust Zand versus slib Zandige wad afzettingen zeldzaam (erosie door geulen) 6800-4400 BP: 0.5 cm/jr, max. 0.6 cm/jr 6500-4700 BP: 0.9 cm/jr, max. 1.6 cm/jr 1 2 23 Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Morfologisch onderzoek kust Samenvattend: Met zand houden we Nederland in stand Onderwatersuppleties sturen bankgedrag Herverdeling van sediment: Aanvoer vanaf Noordzee-kustzone Afzetting in getijbekkens Wadden bestaan dankzij zeespiegelstijging Zeespiegelstijging tot 0,5 m/eeuw bijhouden Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Morfologisch onderzoek kust Dank voor uw aandacht ! Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Morfologisch onderzoek kust Golven banken strandhaken overslag bij storm Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Morfologisch onderzoek kust Transgressive barrier islands Chandeleur Islands, Louisiana, after Hurricane Katrina Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Morfologisch onderzoek kust Kustontwikkeling: vraag en aanbod aanbod > vraag : uitbouw Vraag getijdebekken vs. Aanbod kust aanbod < vraag : terugtrekking Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Regressive barrier island Goeree Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010

Resultaat suppleties 1991-2003; 112 Mm3 Morfologisch onderzoek kust 20 april 2010