30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 1 Weerstandsvermogen: een model in de praktijk Norbert van Haaften (Deloitte - Data Analytics)

Even voorstellen... Norbert van Haaften 9 jaar bij Deloitte Risk Services X Data Analytics Senior Manager Wiskunde Informatica VU Public Controller (CPC) 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 2

Weerstandsvermogen Weerstandsvermogen is de mate waarin gemeenten (en provincies) op korte termijn middelen vrij kunnen maken om substantiële tegenvallers op te kunnen vangen, zonder hun beleid drastisch om te hoeven gooien Weerstandsvermogen is de confrontatie tussen: Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandscapaciteit Besluit Begroting en Verantwoording (BBV 2004) Gemeenten en Provincies Waterschappen (BBVW 2009) Onderwijs  kengetallen 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 3

Confrontatie Beschikbare weerstandscapaciteit –Liquide middelen –Onbenutte belastingcapaciteit –(Stille) reserves –‘geld op de bank’ Benodigde weerstandscapaciteit –Risico-analyse, te weten: –Inventarisatie + selectie –Kwantificering –Risk-appetite 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 4

Risico = kans * impact Risico 1: –Impact: –Kans: 10% –Kans * Impact = mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 5

Gevaarlijke conclusie Er zit nog altijd 24% kansmassa in de staart!!! 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 6 impactkanskans*impact Risico 1 € % € Risico 2 € % € Risico 3 € % € Risico 4 € % € Risico 5 € % € Risico 6 € % € Risico 7 € % € Risico 8 € % € Risico 9 € % € Risico 10 € % € € Dus het College zei tegen de Raad: “We hebben 100% van ons risico afgedekt!”

Voorstel Het gevaar van de geschetste aanpak zit op 2 aspecten: –Te simpele input –Kans * impact – methode Voorgestelde verbetering ook tweeledig: –Stimuleer / faciliteer meer genuanceerde input –Toon kansverdeling in een grafiek in plaats van slechts 1 getal 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 7 Meer genuanceerde input -Via tabelletjes (intervalmethode) Met kansis de impact meer dan maar niet meer dan 10% % % % Kansverdeling i.p.v. getal -Grafiek voor het begrip -Tabel om af te lezen -Via Monte Carlo-simulatie

Reflectie -Rekenen aan weerstandsvermogen is geen vervanging voor risicomanagement -Inschatting risico’s blijft lastig -Welke periode? -Hoe om te gaan met structurele risico’s? -Alleen voor onafhankelijke risico’s (geen covarianties, et cetera.) -Overigens zijn eenvoudige correctie voor afhankelijkheden mogelijk. -En tot slot: -Gebruiken van simulaties voorkomt rekenen aan kansverdelingen, maar.... -als je risico’s kunt inschatten m.b.v. gamma verdelingen, dan zijn simulaties niet meer nodig! 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 8

Vragen ? 30 mei 2012 Symposium Statistical Auditing Slide 9