Successen,kansen en mogelijkhe- den voor de Fiets in gemeentelijk Verkeer- en vervoerbeleid Saxion minor Mobiliteit en verkeer Basisvak MV2: Mobiliteit, milieu en alternatieven

Kader en doelen mv2 Mobiliteit: Problemen en opgaven Oorzaak effectketen  Aangrijpingspunten  mogelijkheden fiets bij vervoerswijzekeuze Mét Vr 3 april 9.45 fietsstalling Zwolle excursie MV2 opd4= Geef alle soorten maatregelen (met concrete voorbeelden) in Zwolle, leid af wat de succesfactoren zijn en wat elders (bijv jouw woonplaats) kan gedaan worden eet?

Hoofdonderwerpen fiets 1)Situatie; rol van de fiets in verplaatsingen 2)waarom meer fietsbeleid 3)Ontwikkelingen en successen fietsbeleid 4)wat kan n gemeente aan fietsbeleid doen? 5)instrumenten voor fietsbeleid 6)wat zijn de voorwaarden voor succes?

Rol van de fiets -1 in het landelijk vervoerssysteem tov auto en ov - ruim 20 miljoen fietsen in Nederland -25% van de verplaatsingen per fiets % van de verplaatsingen < 7,5 km (= 30 min.) Conclusie; -grote rol -kansen voor de groei -6% van de autoritten kan ook nog met de fiets !

Rol van de fiets -2 bij ketenmobiliteit (i.c.m. openbaar vervoer) - 1/3 van de treinreizigers gaat per fiets naar het station - stijging fietsgebruik naar station: in afgelopen vijf jaar + 50%

Rol van de fiets -3 Tav bereikbaarheid -fiets neemt weinig ruimte in: 20 á 30 keer minder dan een auto -fietsverkeerslicht: 6 keer zoveel fietsers verwerken dan auto’s -in de stad is de fiets sneller dan de auto -fietspaden zijn minder grote barrières voor voetgangers

Hoofdonderwerpen fiets 1)Situatie; rol van de fiets in verplaatsingen 2)waarom meer fietsbeleid 3)Ontwikkelingen en successen fietsbeleid 4)wat kan n gemeente aan fietsbeleid doen? 5)instrumenten voor fietsbeleid 6)wat zijn de voorwaarden voor succes?

waarom meer fietsbeleid Fietsen is tot 7 km een goed alternatief voor reiziger qua tijd, gemak, etc Schadelijke emissies nihil; elke vervangen autorit helpt Fietsen maakt compacte stad mogelijk Investeringen in fietsinfrastructuur zijn relatief goedkoop Fietsen is gezond

Effectiviteit fietsinfra voor VF onderzoek bij 25 woon-werk relaties: - reistijd (vf-waarde): fiets+ov tov auto: 1,25 - reistijd: lopen of bus+ ov t.o.v. auto: 1,43  fiets bij voortransport: 15% betere VF Betere VF  meer fietsgebruik

Hoofdonderwerpen fiets 1)Situatie; rol van de fiets in verplaatsingen 2)Waarom meer fietsbeleid? 3)Ontwikkelingen en successen fietsbeleid Analyse met methode DESTEP (.) 4) Wat kan n gemeente aan fietsbeleid doen? 5) Instrumenten voor fietsbeleid 6) Wat zijn de voorwaarden voor succes?

ontwikkelingen 1, Economische Tav bestedingen in winkels -fietsers en voetganger besteden 50 % t.o.v. van automobilisten -bezoeken winkelcentra wel vaker Bijv Assen: aandeel fiets bij winkelbezoek is 30%; omzet aandeel: 26%. Auto: 46% en omzetaandeel: 56%

ontw 2 = Sociaal–culturele ontwikkelingen a) t.a.v maatschappelijke participatie: De fiets -bevordert zelfstandigheid ouderen en kinderen -geeft niet–autogebruikers meer vrijheid -Zorgt voor bereikbaarheid van voorzieningen -Is goedkoop (in aanschaf en gebruik)

Ontw2= sociaal–culturele Ontwikkelingen b) t.a.v i nteractie tussen mensen -”fietsers letten op elkaar -Tussen fietsers minder agressie -Meer onderlinge verdraagzaamheid” fietsen is onderdeel Nederlandse cultuur

Ontw2= sociaal–culturele Ontwikkelingen C) Persoonlijke waardering -mensen willen gezien worden op een fiets -fietsen wordt geassocieerd met vreugde, geluk, vrijheid en altijd op tijd, - 85% Nederlanders vindt dat er meer geld voor de fiets moet worden uitgetrokken  Er is draagvlak voor fietsinvesteringen

Ontw2= sociaal–culturele ontwikkelingen d) marketing - fiets is een goed marketing instrument -Bijv bij hotels met een fiets-aanbod -fiets als promotie-product -OV-fiets -rol van de fiets in films: Zwartboek (Carice van Houten), Evelien (Kim van Kooten) en soap series

Ontw3 Technologisch ontwikkelingen - Fietsen in alle soorten en maten -Voor heel veel doelgroepen ( -Lekvrije banden -Remmen die ook bij regen werken (schijven) -Licht dat werkt zonder dynamo -Informatiesystemen wachttijd bij stoplichten -Etc

Ontw3 Technologisch ontwikkelingen samen met regels+ gedrag fiets en verkeersveiligheid : 400 fietsdoden : 150 fietsdoden sterke toename auto- en fietsgebruik in 25 jaar - verwachting: meer fietsdoden - praktijk: minder fietsdoden! hoog fietsgebruik  minder fietsongevallen!

Ontw3 Ecologisch ontwikkelingen qua gezondheid -30 minuten fietsen= 30 min bewegen -vermindert de kans op een hartinfarct, op diabetes, stress, sommige kankersoorten -mensen die regelmatig bewegen leven 1,5 jaar langer -goed voor mobiliteit en welbevinden ouderen

ontw5 Politiek/bestuurlijke ontwikkelingen a) Landelijke én Europese erkenning voor -Werking slimme 3-stapsstrategie (voorkomen > alternatieven > milieutechniek) -Bestemmingen clusteren op fietsafstand dwz ruimtelijke ordening binnen 7,5 km helpt -goede fietsvoorzieningen bijv fietsparkeren, directe routes en veilige tunnels bijv (Groningen, Houten, Zwolle) helpen

ontw5 Politiek/bestuurlijke ontwikkelingen b) Landelijke én Europese erkenning voor - kennis van kosten maatregelen (fietsmaatregelen zijn relatief goedkoop in vergelijking met auto- en ov investeringen -infrastruktuur auto: ”10 keer duurder dan fiets -autoparkeren: 15 á 20 keer duurder dan voor fiets”  Goede verhouding: kosten/opbrengsten fietsinv.

ontw5 Politiek/bestuurlijke ontwikkelingen c) steeds meer samenwerking op diverse fronten inspanning op gebied ruimtelijke ordening infrastructuur (routes, wegdek fietsparkeren goede informatievoorziening  tevreden fietsers  meer mensen op de fiets  hoe meer fietsers  hoe meer investeringen en fietsvriendelijke beleidskeuzes

Conclusies DESTEP ontwikkelingen Hoog fietsgebruik voorbeeldgemeenten hangt samen met fietsbeleid RO en infra Fietsgebruik < 0,4  veel kansen voor fiets kosteneffectieve maatregelen op gebied RO, infra en parkeren Veel instrumenten

H4: succesfactoren = = wat werkt goed 1)goed netwerk van fietsroutes: - veilig - direct - weinig oponthoud - goede en voldoende stallingsmogelijkheden 2).. 3)…

fietsbeleid Instrument 1= Politieke keuzes -meer ruimte voor de fiets en minder voor auto -bevorderen ketenverplaatsingen (bus + fiets) ipv uitbreiding auto-infrastruktuur -benutting bestaande infrastruktuur: - autoluw maken van bepaalde routes - aanpassing verkeerslichten - aanleg fietsstroken op bestaand wegprofiel -stringent (auto) parkeerbeleid

fietsbeleid Instrument 2 = maatregelen Maatregelen blokkadevrije directe routes Maatregelen infrastructuur incl parkeren wegdek Maatregelen duurzaam veilig + - eigen fietssinfra of juist gemengd (afh van..) - fietsers voorrang van rechts - bromfietsen op de rijbaan - dode hoek spiegel

fietsbeleid Instrument 3 = op woon-werk Speciaal voor woon-werk verkeer tot 7,5 km: fietsaandeel: 45% mogelijk ! - directe snelle routes - campagnes: “fiets naar je werk!” - fiets-privé plan - douches + kleedruimtes - goede stalling - reiskostenvergoeding fiets Via vergunning, kvk, maats verantwoordelijkheid, campagnes

fietsbeleid Instrument 4 special winkelbezoek stimuleren winkelbezoek binnenstad per fiets: - fietsenstallingen (gratis) - fietsparkeren dicht bij winkels - bezorgdienst boodschappen - transportfietsen - internet

fietsbeleid Instrument 5: voor schoolverkeer - jong geleerd, oud gedaan - stimuleren zelfstandigheid - gezond - 14% wordt met de auto gebracht - Houten: 6%, Amsterdam: 60% lopen - gem. landelijk: 40%

waarom met de auto naar school? -Verkeersveiligheid -combineren met naar het werk gaan -school is te ver weg -14% is laag, maar iedere dag op hetzelfde moment! (14% van 500  70 kinderen in 50 auto’s om 8.30 uur in een woonstraat!)

Brede aanpak schoolverkeer Én gedrag én infrastructuur én communicatie CROW-brochure “Samen werken aan een Duurzaam Veilige schoolomgeving” infrastructuur, handhaving, educatie, communicatie met ouders fietsenstalling bij school

Samenwerken voor gezond schoolverkeer - (verkeers)ouders - schoolleiding - gemeente - politie - omwonenden - leerkrachten - kinderen

Campagnemateriaal voor gezond schoolverkeer - KANS (Kinderen Anders Naar School) - verkeersslang - kindlint - ANWB Streetwise - verkeersveiligheidslabel - boekjes: “spitsuur rond school”, “de schoolspits” (

fietsbeleid Instrument 6 ketenmobiliteit -uitbreiding stallingsvoorzieningen(Prorail: “ruimte voor de fiets”) -verschuiving van bewaakt naar onbewaakt -aanpak weesfietsen (15%!!) -Fietskluizen -Vouwfiets -OV-Fiets ( -Parijs: “witte fietsen-plan” (

fietsbeleid Instrument 6 ketenmobiliteit nieuwe ontwikkelingen - vouwfiets mee in de bus (Qliners + streekbussen in Groningen en Drenthe) - Park & Bike - fiets mee in de metro - Q-park: huurfietsen in parkeergarages - OV-fiets niet alleen bij stations - handhaven veerponten (

fietsbeleid Instrument 7 voor recreatief fietsen -fietsen met een recreatiedoel(zwembad, recreatieplas) -fietsen als doel (zondagmiddag bewegen, wielrennen -fietsvakanties -fietsvoorzieningen bij voetveren, fietspaden en stallingen bij bushaltes -(bewaakte) stallingen bij het strand -Knooppuntroutes, bewegwijzering en paddestoelen -Horeca -arrangementen

Zie ook

voorwaarden voor succes fietsbeleid: fietsbeleid is het meest effectief en efficiënt als het een integraal onderdeel is van: - ruimtelijke ordening - verkeersbeleid - consequent politiek beleid - economisch beleid - onderwijs - binnenstadsbeleid - milieubeleid - gezondheidsbeleid