Wat is een (management)zorgsysteem ? Zorgsystemen Wat is kwaliteitszorg - milieuzorg - veiligheid / welzijnszorg ? de bezorgdheid om kwaliteit te leveren milieubewust en veilig te produceren Wat is een (management)zorgsysteem ? een model dat het management moet helpen om

Zorgsystemen Kwaliteitszorgsystemen 1951: Deming Prize (1997: NIPPON Award) 1975: Allied Quality Assurance Programm (NATO AQAP) 1987: NBN-EN-ISO 9000 (BS 5750) 1987: Malcolm Baldrige National Quality Award (MBA-model) 1990: European Foundation for Quality Management (EFQM-model/EQA) Good Manufactoring Practice (GMP) Quality Systems Medical devices EN 46001 Development, supply and maintenance of software ISO 9000-3 (TickIT) Quality Systems Automotive suppliers (QS 9000/VDA 6.1/EAQF/AVSQ = ISO/TS 16949) International Aerospace Quality Management System (AS 9100) Quality Excellence for Supplier of Telecommunication Leadership Forum (TL 9000)

Zorgsystemen Milieuzorgsystemen NBN-EN-ISO 14000 (BS 7750) Eco-Management and Audit Scheme (EMAS) (Europese Verordening 1836/93 van 29 juni 1993 761/2001 van 19 maart 2001) Internationale richtinggevende milieuprincipes Responsible Care Program (Chemical Manufacturers Association - CMA) Rio Declaration on Environment and Development ICC-Business Charter for Sustainable Development The Valdez Principles

Zorgsystemen Veiligheidszorgsystemen Sociaalzorgsysteem International Safety Rating System (ISRS) Improvement Management Platform (IMP) Process Safety Management Standard (OSHA-Rules - Occupational Safety & Health Administration) Good Manufactoring Practice (GMP) BSI/OHSAS 18001:1999 (BS 8800) Sociaalzorgsysteem Social Accountability SA 8000:1997 (BVQI)

Zorgsystemen Veiligheidsauditsystemen Pellenberg Audit System (PAS) VeiligheidsChecklijst voor Aannemers (VCA) Safety-Certification-Contractors (SCC) Belgian Safety Criteria for Contractors (VBO-BeSaCC) Hazard Analytical Critical Control Points (HACCP) European Process Safety Centre (EPSC) Safety and quality Assessment Systems (CEFIC-SQAS)

Zorgsystemen Geïntegreerd / Metamanagementsysteem / Combizorgsysteem kwaliteitszorg (ISO 9000) milieuzorg (ISO 14000) welzijnszorg (OHSAS18001) QESH = Quality, Environment, Security and Health QUSG = Qualität, Umweltschutz, Sicherheit und Gesundheitsschutz (K)VGM = Kwaliteit, Veiligheid, Gezondheid en Milieu KAM = Kwaliteit, Arbeidsveiligheid en Milieu ISO 9000- / ISO 14000-norm (+OHSAS 18001) binnen EU geharmoniseerd internationaal erkend (> 90 landen) certificatie door derde onafhankelijke partij 'scope' vrij te kiezen (niet noodzakelijk gehele organisatie)

for medical applications Zorgsystemen Agfa-Gevaert N.V. 1990 ISO 9002:1987 EN 29002:1987 voor Medische Beeldvorming + NDT 1995 NBN-EN 46001:1994 1996 NBN EN ISO 9002:1994 voor alle productgroepen 1997 NBN EN ISO 9001:1994 voor alle productgroepen + productontwikkeling 1 juli 99 NBN EN ISO 9001:1994 voor Agfa-Gevaert N.V. Design, development, production and servicing of imaging and communication systems (film, paper and plates, chemicals, components, equipment and software) for the graphic arts and related industrial applications, the printing industry, desktop publishing, medical applications, non destructive testing, the motion picture industry and photosensitive micrographic materials. NBN EN 46001:1996 Development and production of sensitive films and storage phosphor plates for medical applications

Zorgsystemen Agfa-Gevaert N.V. 1999 Certificatie ISO 14001:1996 voor Filmonderlaag en substratum Emulsiebereiding Chemische productie (Heultje) 2000 Certificatieaudit ISO 14001:1996 voor Gietzalen en Bereiding Fotochemicaliën Certificatieaudit OHSAS 18001:1999 voor Chemische productie (Heultje) 2001 Geïntegreerde opvolgingsaudit ISO 9001- ISO 14001- OHSAS 18001 uitbreiding ISO 14001 naar alle productieprocessen, RDM en BGGS uitbreiding OHSAS 18001 naar P/GZ

Zorgsystemen Agfa-Gevaert N.V. Certificaat ISO 9001 vervalt 30 juni 2002 Certificaat ISO 14001 vervalt 31 december 2002 gelijktijdige hernieuwingsaudit ISO 9001 + 14001 uitbreiding ISO 14001 naar Agfa-Gevaert N.V. Stage 1: 15 april Stage 2: 27-31 mei

NBN/EN/ISO 14001: 1996 ISO 14004:1996 Milieumanagementsystemen algemene richtlijnen NBN EN ISO 14001:1996 specs & richtlijnen pr ISO 14031 Milieumanagement evaluatie milieuprestatie NBN EN ISO 14010:1996 Milieu-auditsystemen algemene principes NBN EN ISO 14011:1996 auditprocedures NBN EN ISO 14012:1996 milieu-auditors pr ISO 14020 Milieu-etikettering ISO 14021 (DIS 1996) richtlijnen en definities pr ISO 14022 symbolen pr ISO 14024 certificatie pr ISO 14025 type III ISO 14050 (DIS 1996) vocabularium pr ISO 14023 test en controle ISO 14040 (DIS 1996) Levenscyclusanalyse principes en kader pr ISO 14041 toepassingsgebied pr ISO 14042 impactevaluatie pr ISO 14043 interpretatie

NBN/EN/ISO 14001: 1996 Model Elementen § 4.2 Milieubeleid § 4.3 Milieuplanning § 4.4 Implementatie en uitvoering § 4.5 Controle en corrigerende maatregelen § 4.6 Beoordeling door de directie

NBN/EN/ISO 14001: 1996 § 4.1 Algemene eisen § 4.2 Milieubeleid De organisatie moet een milieuzorgsysteem vaststellen en bijhouden, waarvan de eisen zijn beschreven in het gehele hoofdstuk 4. § 4.2 Milieubeleid Het hoogste leidinggevende niveau moet het milieubeleid van de organisatie definiëren... § 4.3 Milieuplanning § 4.3.1 Milieu-aspecten § 4.3.2 Wettelijke en andere vereisten § 4.3.3 Doelstellingen en taakstellingen § 4.3.4 Milieuzorgprogramma

NBN/EN/ISO 14001: 1996 § 4.4 Implementatie en uitvoering § 4.4.1 Structuur en verantwoordelijkheid § 4.4.2 Opleiding, bewustzijn en vakbekwaamheid § 4.4.3 Communicatie § 4.4.4 Documentatie van het milieuzorgsysteem § 4.4.5 Documentenbeheer § 4.4.6 Beheersing van de werkzaamheden § 4.4.7 Voorbereid zijn en reageren op noodsituaties

NBN/EN/ISO 14001: 1996 § 4.5 Controle en corrigerende maatregelen § 4.5.1. Monitoring en metingen § 4.5.2 Afwijkingen en corrigerende en preventieve maatregelen § 4.5.3 Registraties § 4.5.4 Milieuzorgsysteemaudit § 4.6 Beoordeling door de directie beoordeling van beleid, doelstellingen en procedures door het leidinggevende niveau dat ze heeft gedefiniëerd waarnemingen, conclusies en aanbevelingen schriftelijk vastleggen

NBN/EN/ISO 14001: 1996 § 4.3 Milieuplanning proces voor : identificeren van significante milieu-aspecten bepalen van prioriteiten vastleggen van milieudoelstellingen: rekening houdend met de eisen van wet- en regelgeving en andere eisen, haar belangrijke milieu-aspecten, haar technologische opties en haar financiële, operationele en zakelijke behoeften en met de visies van belanghebbende partijen.

Milieu-aspectenmatrix Identificeren van significante milieu-aspecten = techniek om milieu-aspecten te identificeren evalueren en beoordelen Milieu-aspecten (deel)Processen Risicobeoordeling

Milieu-aspectenmatrix Machinematrix Milieu-aspecten  Milieu-aspectenmatrix emissies naar de lucht lozingen op het (oppervlakte)water behandeling van afvalstoffen verontreiniging van de bodem gebruik van grondstoffen en natuurlijke hulpbronnen andere plaatselijke milieu- en samenlevingsaangelegenheden Machinerisico’s  Machinematrix machinegevaren volgens EN 212 en EN 414 Machinematrix + Milieu-aspectenmatrix  Risicomatrix

Risicomatrix 1-16 gevaarlijke stoffen 17-24 mechanisch gevaar 25-29 elektrisch gevaar 30-31 thermisch gevaar 32-33 gevaar door lawaai 34-37 gevaar door straling 38-43 gevaar door ergonomische fout

Risicomatrix 44-51 storing in energievoorziening 52-55 onverwachte/abnormale werking 56-60 veiligheidsmiddelen 61-62 luchtemissies (gas + stof) 63-65 afval 66-68 afvalwater 69-70 bodemvervuiling 71-75 burenhinder 76-80 energieverbruik 81-84 grondstoffenverbruik

Risicomatrix Risicobeoordeling Bepalen van prioriteiten = Risicobeoordeling Agfa-risicograaf (volgens EN954-1:1996) 4 beslissingscriteria mogelijke gevolgen (severity of the possible harm) blootstellingsfactor (frequency of exposure) afwendbaarheid (posibilities of avoidance) waarschijnlijkheid van voorkomen (probability of occurence) 5 risiconiveau’s

Risicomatrix Risicobeoordeling Agfa-risicograaf (volgens EN954-1:1996) S1 S2 F1 F2 P1 P2 W3 W2 W1 I(1) - II(2) I III(2-3) II IV(3) III V(4) IV