Dertig jaar natuurontwikkeling op fosfaatverrijkte gronden Rolf Kemmers Centrum Bodem Van Determinisme naar Laisser faire ?

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
OP DE VIERKANTE METER.
Advertisements

02/04/2017 Caroline van der Salm, Phillip Ehlert: Alterra
03/04/2017 Duurzame landbouw en functionele biodiversiteit; logische combinatie of moeizaam spanningsveld? Henk Siepel.
Wel of niet ingrijpen? Onderzoek naar verbanden tussen bodemvormende processen, vegetaties en nutriënten Annemieke Kooijman Institute for Biodiversity.
Tussengewassen een alternatief voor mais?
H1 Landschapszones De aarde als systeem
Schrale natte graslanden
P 3.2 Kwetsbaar ecosysteem
Werking van ecosystemen
Wat kost de EHS ons als de EHS klaar is ? Een verkenning Aris Gaaff, Henk Smit, Arianne de Blaeij Ruimteconferentie 3 november 2009.
Verdwijnende veengronden
ProGideon INSPIRE begint vandaag Marjan Bevelander 3 december 2009 Pro Gideon.
Traditionele akkerbouw in Zwart-Afrika
Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Kosteneffectiviteit terrestrische EHS 28 oktober 2008 Tanja de Koeijer (WOT natuur en milieu) Rien Reijnen,
Werking van ecosystemen
Werking van ecosystemen
Binnenhof Leidsche Rijn Park
Branden als beheermaatregel
Inkomen Begrippen 1 t/m 5 Werkboek blz 5
Ecologie VWO 5.
Ecosystemen Hoofdstuk 3.
De omvang van genetische verarming in bedreigde plantensoorten in Nederland: een praktijkvoorbeeld Cursus Populatiegenetica en Evolutiebiologie 2002.
Institute of Nature Conservation Kliniekstraat Brussels Belgium – Piet De Becker Problematiek van nitraat in en rond natuurgebieden in Vlaanderen.
Ecosystemen in verandering
De organisatieniveaus van de ecologie
P 3.2 Kwetsbaar ecosysteem
Hoofdstuk 6. Een duurzame aarde..
Werken aan Intergenerationele Samenwerking en Expertise.
Energielandschap 1: Riet en wilgen in het veen Tom Kuhlman Nga Phan-Drost René Verburg Janneke van Dijk.
Resultaten en toepassingen Cees Kwakernaak (Alterra / Wageningen UR)
Hoofdstuk 3 Gebieden: Indonesië Paragraaf 7 t/m 12
Scenariostudie voortzetting huidig beheer Alterra, SOVON, Altenburg & Wymenga en Bureau ZET 17 november 2011 Bijeenkomst met de doelgroep.
Landelijke STONE berekeningen tbv
Ons Landschap “Hoe nu verder?”
Uitdagingen voor Boskoop
AERIUS Nico-Dirk van Loo Ministerie van EL&I
Emissie-inventaris water en Waterkwaliteitsmodellering
MIRA-infodag studies luchtkwaliteit 5 april 2011
Beheer van de restfractie
2020 Boer of mineralenmanager? 1. Evenwicht? Bodem & vakmanschap Info DMS % %
Achtergronden van natuurbeheer. Hovo Leeuwarden 17 oktober 2012
Europese Bodemstrategie: Bodem tussen wal en schip?
Kracht van Koeien Springplank naar een duurzame (melk)veehouderij Oplossingen beoordelen Wageningen UR Livestock Research.
Wat betekent bodem voor de landbouw en landbouw voor de bodem?
3 havo 3 Draagkracht : tussen hoop en vrees § 1-4
3 vwo 3 Draagkracht : tussen hoop en vrees § 1-5
BOSBIOTOOP FACTOREN.
Graslanden Deze presentatie gaat over graslandtypen, natuurwaarden, graslandbeheer.
Maïsteelt Wat voor soort plant is maïs? Warmte ? Koude ?
MER Reconstructieplannen Brabant Weert 13 mei 2004 Inhoud Presentatie Hoe zijn we te werk gegaan (Voorlopige) effecten Ten opzichte van huidige situatie.
Services and products from multi-functional constructed wetlands Bastiaan Meerburg 1, Eric Querner 2, Camiel Aggenbach 3, Patrick Hommel 2, Arianne de.
Effecten van veranderende vochthuishouding op de mobilisatie van fosfaat met risico's van eutrofiering (1) Beleids- en kennisvraag Kan de P-beschikbaarheid.
Zaaien, oogsten en eten AgriFoodTop Symposium 7 juni 2017, Wageningen.
BODEMKWALITEIT EN GEWASOPBRENGST
Opdrachten Overzicht.
Integraal beekdalherstel bij Staatsbosbeheer
Koud Gematigd Droog Warm Kisangani Ligging: D.R. Congo Afrika Ki Ki.
Plattelandsontwikkelingsprogramma
BS01 Ecologie: Ecotopen.
Ecologische Hoofd Structuur EHS Wat is de EHS? Een netwerk van grote en kleine natuurgebieden Voorkomt: isolatie van natuurgebieden uitsterven.
Effecten voor terrestrische natuur in deelprogramma zoetwater Resultaten 5 februari 2014.
Effectmodule terrestrische natuur in deelprogramma zoetwater Toelichting op de methodiek 21 september 2018.
Thema 3 ecologie.
LauwersMeer.
Ecologie Hoofdstuk 6.
Successie.
Bodemvruchtbaarheid. Bodemvruchtbaarheid Bodemvruchtbaarheid zand.
Effect landgebruik in de melkveehouderij, grasland en bouwland, op bodemkwaliteit Nick van Eekeren.
Successie.
De bodem leeft!.
Transcript van de presentatie:

Dertig jaar natuurontwikkeling op fosfaatverrijkte gronden Rolf Kemmers Centrum Bodem Van Determinisme naar Laisser faire ?

Inhoud  Inleiding  Doelen natuurontwikkeling  Beleidsmatige conflicten  Ecologische kanttekeningen  Twee case studies  Vegetatie  Nutriënten  Conclusies

Inleiding (1) Doelen natuurontwikkeling  EHS: conversie Landbouw- Natuur  Natuurdoeltypenstelsel als referentie voor kwaliteit  Abiotische randvoorwaarden  Deterministisch !  Te kiezen:  Beheersstrategie  Inrichtingsmaatregelen (realisatie randvoorwaarden) •Hoge fosfaatniveaus en afgraven bouwvoor

Inleiding (2) Beleidsmatige conflicten ?  Afgraven onder druk !  Onverenigbaarheid beleidsdoelen:  Habitatrichtlijn: Soortsbescherming, schrale en natte milieus  Verdrag van Malta: Archeol. en aardkundige waarden  KRW: Terugdringing N,P in opp. water  WB 21: Vernatting en P-mobilisatie  Bouwstoffenbesluit: Grondstromen en schoongrondverklaring, hoge kosten

Inleiding (3) Ecologische kanttekeningen:  Welke P-niveaus ?  Aantasting zuurbuffercapaciteit (Org. stof, CEC)  Aantasting P-buffercapaciteit  Vernietiging zaadbank  Vernietiging bodembiodiversiteit  Lange termijn effecten primaire vs. secundaire successie ?  Alternatief: Laisser faire?

(1973- heden)  Droge, arme stuifzand- en podzolgronden  Voormalig bouwland (granen, mais)  Begrazing op landschapsschaal  Doel: droog schraalgrasland 2. Case studies: Baronie Cranendonck

2. Case studies:Loefvledder (Dr) 1973-heden  Vochtige moerige gronden  Voormalige graslanden  Hooilandbeheer  Doel: nat schraalgrasland

Baronie: Vegetatie 1973 en 2004 Geen doelsoorten 5-10 kenmerkende soorten R: 9,4  0,8 P: 0,5  5,6 2004: 1,7 – 2,4 t ds.ha -1 Zaadbank:Leeg

Loefvledder: Vegetatie Nieuw reservaat Referentie Aantal soorten: ± stabiel (20-22)48 Doelsoorten:19 Kenmerkende soorten: 514 R-soorten:12  41 P-soorten: 0  533 Productie:6-8  2-2,5 t ds.ha ,5

Nutriëntentoestand Baronie : N-depositie P-uitspoeling en -opname P-verzadiging en -beschikbaarheid neemt af

Nutriëntentoestand Loefvledder : N-depositie ! P-pomp ? P-beschikbaarheid neemt af !

Limiterende factoren: Baronie 2005 Loefvledder N/P 14,5 N/K 2,1 K/P 3,4 P N K

Referenties Bos- ecosystemen Landbouw- ecosystemen

Conclusies  Zonder afgraving schrale graslanden mogelijk !  Zelfs P-toename in combi met productiedaling !  Eerst N, dan K, tenslotte P beperkend voor groei  Geen absolute P-gehalten maar relatieve maatgevend  Bodemeigenschappen (Fe) en niet beheer maatgevend voor P-gedrag  Nutriëntenpomp, dus meer dan alleen bouwvoor van belang  Belang bodemecosysteem onderschat ?

Aanbevelingen  Geen argumenten pro afgraven bouwvoor  Accepteer de factor tijd  Laissez faire (en laat determinisme los)  Overweeg bosontwikkeling  Bezint voor gij begint.

Gaat heen en draag de boodschap uit ! © Wageningen UR