DORP inZICHT VOOR en DOOR bewoners

Wat is DORP inZICHT?  Wil bewoners meer betrekken en laten nadenken over het wel en wee in hun eigen dorp  Onderzoeken van de leefbaarheid in het dorp  Wil bewoners hier ook een eigen verantwoordelijkheid in geven  Werken aan de toekomst van het dorp

 Een bevraging  Ondersteund door een internettoepassing, standaardvragenlijst en een handleiding

1.Onderzoeken van de leefbaarheid in het dorp  Leefbaarheid ruim bekeken : wonen, werken, onderwijs, verkeer, veiligheid, voorzieningen, sociaal leven, relatie lokaal bestuur, …  Plattelandskernen: kleine landelijke dorpen (200 à 3000 inw)

2.Werken aan de toekomst van het dorp  Bewonersonderzoek: betrouwbaar en gedragen beeld van woon- en leefsituatie  Meestal vervolgfase: aan de slag met de resultaten!  Samen met gemeentebestuur verantwoordelijkheid opnemen en actief meewerken realiseren!  Meedenken / meedoen / mobiliserende kracht

Bewonersonderzoek  Onderzoek DOOR bewoners  Bottom-up: bewoners voeren het onderzoek zelf uit (projectgroep)  DORP inZICHT biedt hen ondersteuning door het pakket  Onderzoek VOOR bewoners  Alle inwoners vanaf 12 jaar ontvangen een vragenlijst  Noden en behoeften van alle dorpsbewoners worden in kaart gebracht

Situering  Instrument uit Groot-Brittannië (‘Village Appraisals’)  Meer dan 2000 dorpen in Engeland en Wales met succes toegepast  Zowel in Vlaanderen als in Nederland vertaald en aangepast aan de eigen realiteit  Product van Samenlevingsopbouw Vlaanderen vzw

Praktisch  Mankracht  Projectgroep van 5 à 10 bewoners  Occasionele vrijwilligers  Kostprijs  Aankoop pakket €75  Promotiemateriaal en kopieën  Duur  12-tal bijeenkomsten + individuele taken  6 à 10 maanden

Mogelijke initiatiefnemers  Bewoners zelf  Reeds bestaande vereniging of koepelorganisatie  Lokaal bestuur: inspraak van bewoners bij opmaak van beleidsplannen voor het dorp  Opgelet: het onderzoek wordt uitgevoerd door bewoners zelf

Doelstelling bepalen Niet elke projectgroep wil met DORP inZICHT hetzelfde bereiken  Specifiek of algemeen  Een concreet knelpunt  Leefbaarheid in het algemeen  Weten of Ingrijpen  Te weten komen hoe mensen tegen het dorp aankijken  Actieplan opstellen & bewoners zoeken die zich engageren  Bewonersplatform  Dorpsontwikkelingsplan

DORP inZICHT concreet  Projectgroep samenstellen (5 à 10 bewoners)  Diversiteit / sleutelfiguren / projectgroep en politiek  Contact opnemen met lokaal bestuur  Bekendmaking in het dorp  Vragenlijst opstellen op maat van het dorp  300 voorbeeldvragen  internettoepassing

 De vragenlijsten verspreiden  over alle bewoners van het dorp  vanaf 12 jaar  via persoonlijke wijze

 Analyse  Resultaten rapporteren: aan bewoners, gemeente en eventuele andere diensten  internettoepassing

Verder werken met resultaten Resultaten zijn stevige basis om acties te ondernemen: aan de slag!  Actie door bewoners  Actie door lokaal bestuur en andere actoren  Actie door bewoners in samenwerking met lokaal bestuur en andere actoren

1. Actie door bewoners Vb.: Oostwinkel (Zomergem)  Dorpskrant  Leesgroep  Andere: website, vervoersservice, dorpsraad  Werkgroepen oprichten

2. Actie door gemeente en andere actoren Vb.: Steenkerke (Veurne) – De Lijn  Vroege belbus voor schoolgaande jeugd Maar: ook hier belangrijke rol voor bewoners  Uittekenen van ideeën  Opvolgen van gemaakte afspraken

3. Actie door bewoners in samenwerking met gemeente en andere actoren Geen waslijst van suggesties; maar ‘er samen werk van maken’ is de kernboodschap van DiZ Vb. Donk (Maldegem): heraanleggen speelplein

Vb. Boekhoute (Assenede): oprichten dorpshuis

 Ook procesgerichte resultaten  Draagvlak creëren: zowel bewoners als gemeente  Hechtere sociale samenhang  Betere communicatie bewoners - lokaal bestuur

Citaten  “DiZ leek ons een unieke gelegenheid om echte inspraak te verwerven bij het gemeentebestuur. Momenteel kunnen we stellen dat er een bewonerscomité is ontstaan dat samen met het gemeentebestuur het leven in ons dorp wil verbeteren. De grote respons die we van de bewoners kregen op de bevraging bewijst de noodzakelijkheid van het project.” (Norbert Dendievel, lid van projectgroep HOUTAVE in ZICHT)

 “Sinds DiZ is er in ons dorp meer beweging. Bij de jaarlijkse kermis waren dubbel zoveel medewerkers; ook de toenemende medewerking van nieuwe inwoners valt op. Overal in het dorp hangen vlaggen uit waarop gedrukt staat ‘Ettelgem leeft’”. (Daniel Vanmullem, lid van projectgroep ETTELGEM inZICHT)

Inpassing van DiZ in ruime participatiestrategie mbt platteland  Engagement lokaal bestuur - Lokaal Sociaal Beleid  Bewonersplatform  Dorpsontwikkelingsplan  Samenvatting van alle bestaande sectorale plannen  In functie van het dorp ( gemeente)  Gevoed door ideeën van bewoners (inspraak via DiZ)  In diverse Europese landen – samenwerking Nederland

Project ‘DiZ uit de startblokken’  Gratis begeleiding van toepassingen van DORP inZICHT  Uitvoering: Samenlevingsopbouw vzw in samenwerking met Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland vzw  Opdracht: Vlaamse minister van Plattelandsbeleid & VLM

Meer informatie? Line Windey Lore Jonckheere (Samenlevingsopbouw vzw)