Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010

Verzelfstandiging in het onderwijs II

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010 Aanleiding en adviesvraag  Vervolg op Verzelfstandiging in het onderwijs 1 (mei 2010, inzake opting out)  Adviesvraag: passende interne organisatiemodellen die ruimte geven aan interne betrokkenen en externe krachten Vraag van de Tweede Kamer (checks and balances in het NL onderwijsbestel, juni 2009)

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010 Basis voor het advies  Gevalsstudies bij 10 besturen (po t/m hbo): met opzet groot tot zeer groot  Expertpanels met bestuurders en onderwijsjuristen  Verzoek om extra materiaal: toegevoegde casuïstiek  Gesprekken met o.a. inspectie  Beraadslagingen in de raad Casestudie, panels, extern aangebracht materiaal, interview, literatuur (o.a. materiaal uit eerdere adviezen van de raad)

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010 Uitkomsten 10 cases  Van scholen naar bestuur: po/vo (bestuur op de achtergrond, profilering vestigingen)  Van bestuur naar sectoren/afdelingen: mbo/hbo (bestuur op de voorgrond)  Convergerende bewegingen (b.v. sommige mbo’s profileren afz. vakcolleges). Gekeken naar: besturingsfilosofie, regeling financiën, beeldvorming, onderwijsinhoud (centraal of decentraal)

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010  Bestuurlijke verhoudingen: voortdurend zoekproces centraal/decentraal  Organisatiekundig: wisselende vormgeving aan professionele zon en beheerszone  Niet enkel opvatten in machtsdenken  Ouders: zie conclusies Ouders als partners (2010) Onderscheid bestuurlijke zone, professionele zone, betrokkenheid van ouders

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010 Aanbevelingen  Twee aanbevelingen waarmee de Kamer de minister rechtstreeks aanspreekt (en via haar het veld)  Twee aanbevelingen waarin de Kamer de minister uitnodigt het veld te activeren Onderscheiden verantwoordelijkheden van de minister

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november Scherper debat over centraal/decentraal  Norm voor aandeel budget aan primair proces  Eigenheid (mogelijkheid profilering eigen school/vestiging)  Keuzevrijheid (gedifferentieerd aanbod)  Herijking begrip school  Empirische gegevens schaal door inspectie Aan de hand van criteria:

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november Activering stelselverantwoordelijkheid minister  Aanbodvariëteitstoets: profiel, stroom, speciaal aanbod, richting  Tegengaan grote clusters (fusienormen opnemen in fusiewetsvoorstel)  Toetredingsmogelijkheid vergroten Wordt nader bezien in: Naar een breed gedragen vrijheid van onderwijs (2011) Zie ook Bestuurlijke ontwikkeling van het Nederlandse onderwijs (2008)

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november Alternatieven promoten  Belemmeringen voor alternatieven zoals federatie/coöperatie wegnemen  Wetswijziging bij federalisering ROC’s en hogescholen  Aandacht voor BTW vraagstuk  Gezamenlijke projectgroep sectorraden met als taak: vormen zoals de federatie te operationaliseren

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november Profilering kwaliteiten bestuurders/docenten Aan de kant van bestuurders:  Cultuur van rolvastheid en bescheidenheid  Zichtbaarmaking van goede voorbeelden Aan de kant van leraren/docenten:  Minder ‘machtsgerichte’ professionaliteit  Meer intrinsieke, op waardigheid gerichte professionaliteit

Verzelfstandiging in het onderwijs II, Onderwijsraad, november 2010 Nassaulaan 6 – 2514 JS Den Haag