DE GROENE KWESTIE tussen politieke actie en pedagogische actie Maarten Simons Laboratorium voor Educatie en Samenleving KU Leuven DE GROENE KWESTIE tussen politieke actie en pedagogische actie
van rood naar groen naar beleid en leren voor duurzame ontwikkeling/groene economie grenzen van beleid: politieke actie grenzen van leren: pedagogische actie
SOCIALE KWESTIE aanleiding: uitbuiting van arbeidskracht, logica van het kapitaal beleid: curatief:sociale zekerheid, mutualisering, herverdeling preventief: campagnes, gezondheid onderwijs/educatie: als beleidsinstrument sociale moraal basiswaarde: solidariteit – relatie tov achter(uit)gestelden
gevolgen: centralisering van macht risico samenleving, verzekerde samenleving pacificatie (sociale correctie), professionalisering marginalisering van bewegingen institutionele logica: explosie van ‘sociale’ problemen en ingeneering onderzoek ‘in naam van het sociale’
verteken(nen)de beelden: - proletariërs/de mensen denken niet - (beleid en onderwijs zijn nodig) (zelf-legitimatie van intellectueel) - geen sociale rechtvaardigheid zonder sociaal beleid - (opgelegde solidariteit is nodig) (zelf-legitimatie van partij-politiek) - geen sociale emancipatie zonder kennis - (socialiserende educatie is nodig) (zelf-legitimatie van onderwijzende klasse)
GROENE KWESTIE aanleiding: uitbuiting van de natuur, logica van de consumptie beleid: herstel, beheer preventief, voorzorg onderwijs/educatie: als beleidsinstrument milieubewustzijn basiswaarde: duurzaamheid – relatie tov volgende generatie
gevolgen: centralisering/internationalisering van macht onzekere samenleving, voorzorg samenleving pacificatie (ecologische correctie), professionalisering marginalisering/criminalisering van bewegingen institutionele logica: explosie van ‘groene’ problemen en markt onderzoek ‘in naam van het milieu ’
Verteken(nen)de beelden : - mensen denken (zelf) niet (duurzaam) - (beleid en educatie zijn nodig) (responsablisering) - geen duurzaamheid/groene economie zonder beleid - (opgelegde duurzaamheid is nodig) (activering) - geen verandering zonder aangepaste competenties- (resultaatsgericht leren) (personalisering, inzetbaar)
BONDGENOOTSCHAP politieke actie beleid gedragsmanagement leren (triade-model: Theo Poiesz) pedagogische actie
“politieke actie”: ‘willen’ mogelijk maken “democratie”: geen natuurlijke orde paradigmatische vorm: het parlement RISICO: temmen, neutraliseren “pedagogische actie”: ‘kunnen’ mogelijk maken “educatie”: geen natuurlijke (voor)bestemdheid paradigmatische vorm: de school
SCHOOL historische uitvinding: ‘vrije tijd’ geven/maken tijd/ruimte die samenleving geeft om zichzelf te vernieuwen toelaten dat komende generatie zich als nieuwe generatie kan ervaren dubbele beweging: iets op tafel leggen iets uit handen geven vorming (in-vorm-brengen, voorbereiden) (verschillend van leren) gevolg: interesse-inhoud, leerkracht, (democratische) maatschappelijke verantwoordelijkheid (cf. Hannah Arendt)
EDUCATIE vandaag neutraliseren/temmen competenties/inzetbaarheid/resultaat motivatie, personalisering professionele proces/projectbegeleiders komende generatie richtinggevend voor nieuwe generatie; omgekeerde socialisering (volwassenen via kinderen ‘opvoeden’) verwarring ‘volgende generatie’ (inzet van duurzaamheidsbeleid) en ‘nieuwe generatie’ (inzet van pedagogische) (cf. Frank Furedi)
EDUCATIE vandaag uitdaging: wat op tafel leggen? (grammatica) wie legt iets op tafel? (liefhebbers) welke tafel? (tijd-ruimte) pedagogische actie? (interventie in ‘ontwikkeling’) onderscheid: SCHOOLeducatie (in-vorm-brengen, voorbereiding) (interventie in naam van herbestemming) VOLWASSENENeducatie (pre-politiek, (betekenis) samenleven) (interventie in naam van duurzaamheid)
“Van scholen wordt niet verwacht dat ze duurzaamheidsvraagstukken oplossen, maar men mag wel verwachten dat ze leerlingen kansen bieden tot een mate van zelfontplooiing die hen handelingsbekwaam maakt om samen met anderen naar oplossingen te zoeken.” vakoverschrijdende eindtermen “omgeving en duurzame ontwikkeling”
BESLUIT wegen tot VERANDEREN Ethisch credo: ‘je moet je leven veranderen’ we willen dat jullie moeten Politiek credo: ‘we willen ons leven veranderen’ we willen dat jullie kunnen Pedagogisch credo: ‘je kan je leven veranderen’