Besluitvorming in OCMW Prof. dr. Koen Hermans Projectleider Armoede en Welzijn LUCAS / Onderzoeksgroep Sociaal Werk 1

OCMW-wet 1976: vertrek van een nieuw maatschappijproject Artikel 1: Elke persoon heeft recht op maatschappelijke dienstverlening. Deze heeft tot doel eenieder in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid Van willekeur naar een afdwingbaar recht op dienstverlening Van armoedebestrijding naar menselijke waardigheid Professionalisering = erkenning van maatschappelijk werk Artikel 59 : Als publieke instelling vervult het OCMW zijn opdracht volgens de meest aangepaste methoden van het maatschappelijk werk

Wie beslist ? Constantes in de OCMW-organisatie OCMW = drie logica’s Politieke logica : voorzitter en bestuur Ambtelijke logica: secretaris / managementteam Professionele logica: maatschappelijk werkers Politieke logica Samenstelling van de Raad Raad beslist over individuele dossiers

Toegang tot hulpverlening: wie beslist? CAW: de sociale professional vanuit private voorziening CGG: diagnose, door diagnostisch geschoolde professional, vanuit private voorziening VAPH: advies door MDT, beslissing door PEC Psychiatrie: multidisciplinair team Integrale jeugdhulp : toegangspoort Uitkeringen : Werkloosheidsuitkering: directeur van RVA Ziekte-uitkering: adviserende geneesheer en RIZIV-geneesheren  Beslissing over tot publiek gefinancierde hulpverlening : combinatie van ambtelijke logica en professionele logica

Sociaal onderzoek Sociaal onderzoek: enge en ruime invulling Enkel bij toekenning van leefloon OCMW-hulpverlening = sociaal onderzoek Drie functies: Vertrouwensrelatie opbouwen Ruimte scheppen voor het verhaal van de cliënt: ‘de vraag achter de vraag’ Aftoetsen van voorwaarden van recht op leefloon: toenemend belang van elektronische informatie

Besluitvorming in OCMW: van aanvraag naar advies Van aanvraag naar dossier : Mondelinge informatie samenvatten, structureren naar geschreven dossier Structuur van een dossier? Discretionaire ruimte oftwel beoordelingsruimte? Van dossier naar advies: Is er professionele toets door diensthoofd of collega’s? wie formuleert advies? Advies van de mw’er of van sociale dienst?

Van advies naar beslissing Wie stelt dossier voor? Hoe wordt dossier voorgesteld? Op basis waarvan wordt beslissing genomen ? Op basis van sociaal onderzoek Op basis van ‘argumenten van de straat’ Wat is betekenis van art.59 in de huidige OCMW-praktijk? Hoe ervaren cliënten dit? ‘examen’ afleggen Meenemen van vertrouwenspersoon? Rol van maatschappelijk werker als cliënt op Raad verschijnt?

Nood aan professionalisering van sociaal onderzoek Minimalistische piste: Door maatschappelijk werkers: rol van collegiale toets en advies door sociale dienst ipv 1 mw’er Door raadsleden: anonieme bespreking van cliëntsituaties Maximalistische piste: Raad : enkel beleidsmatige beslissingen Nieuw beslissingsorgaan bij individuele dossiers Enkel maatschappelijk werkers? Maatschappelijk werkers en secretaris? ‘Raad van onafhankelijke professionals’