Infosessie Vlaamse Patiënten Peiling 26 april 2013 Else Tambuyzer 1

1. WAT IS HET VLAAMS PATIËNTENPLATFORM? 2

Het Vlaams Patiëntenplatform vzw Wat? • Onafhankelijk platform • ±100 patiëntenverenigingen • Patiëntenvertegenwoordigers Ontstaan • Frustratie • Versplintering 3

Het Vlaams Patiëntenplatform vzw (2) Streven naar … • Toegankelijke zorg voor iedereen • Actieve deelname van patiënten Via o.m. studiegroepen, denkdagen, … 4

Het Vlaams Patiëntenplatform vzw (3) • Gemeenschappelijke noden aankaarten • Belangen van de patiënt verdedigen • Info geven over beleidsbeslissingen • Oplossingen zoeken in overleg met patiënten • Patiënten vertegenwoordigen op beleidsniveau 5

Het Vlaams Patiëntenplatform vzw (4) Thema’s • Toegankelijkheid van zorg • Bekendmaking patiëntenrechten • Verzekeringen (problemen die chronisch zieke mensen ondervinden bij het afsluiten van hospitalisatie- en/of schuldsaldoverzekeringen,…) • Werkgelegenheid (ondersteunende maatregelen chronisch zieken, solliciteren met een chronische ziekte, …) • Medicatie (maximumfactuur, leesbaarheid van de bijsluiter,…) • Kwaliteit van zorg en transparantie • Etc. 6

2. ONTWIKKELING VLAAMSE PATIËNTEN PEILING 7

Ontwikkeling VPPeiling • Doelstelling: patiënten ervaringen en patiënttevredenheid meten vanuit het perspectief van de patiënt • Analyse van bestaande vragenlijsten • Eerste selectie van items o.b.v. volgende criteria: – Toepasbaar voor alle algemene ziekenhuizen – Niet ziektespecifiek – Vergelijking tussen ziekenhuizen mogelijk – Eenvoudig, begrijpelijk en duidelijk voor patiënten – Gelieerd met thema’s die patiënten belangrijk vinden: informatie/communicatie, privacy, respect, bejegening, patiëntenrechten, empowerment (bron: denkdagen VPP) – Gezichtsvaliditeit en inhoudsvaliditeit OK (items uit bestaande vragenlijsten) 8

Ontwikkeling VPPeiling (2) • Feedbackronde: verfijning / verheldering / gedragenheid – Patiëntenvertegenwoordigers – Verschillende actoren VIP²: expertenmeetings – Denkdag over kwaliteit van zorg vanuit patiëntenperspectief 9

Ontwikkeling VPPeiling (3) • Feedbackronde: – Denkdag van het VPP vzw over kwaliteit van zorg vanuit patiëntenperspectief (19 november 2011): • Bouwstenen van kwaliteit volgens de deelnemers: – Inspraak van de patiënt en zijn naaste / participatie – Expertise – Privacy, bejegening en respect – Communicatie – Informatie – Organisatie (continuïteit, timing, ontslagregeling) • VPPeiling versie

3. INHOUDELIJKE VALIDATIE VLAAMSE PATIËNTEN PEILING 11

Inhoudelijke validatie VPPeiling • Meting in 2012 • Uitgevoerd door het Centrum voor Ziekenhuis- en Verplegingswetenschap, Departement Maatschappelijke Gezondheidszorg, KU Leuven • Vraag tot medewerking ziekenhuizen – Veel enthousiasme: 17 kandidaten – 1076 ingevulde vragenlijsten 12

Inhoudelijke validatie VPPeiling Resultaten • Vragenlijst gevalideerd in voldoende representatieve steekproef • VPPeiling (mits aanpassingen) in staat tevredenheid bij patiënten te meten op betrouwbare & valide wijze Aanpassing naar versie

4. MEETPROTOCOL 14

Overzicht 1.Vragenlijst Vlaamse Patiënten Peiling 2.Definitie van de indicator 3.Gebruik vragenlijst 4.Doelgroep, inclusie- en exclusiecriteria 5.Hoe worden de gegevens verzameld? – Meetfrequentie, meetperiode, meetmoment – Meetmethode 6.Validatie meetprotocol 15

1.Vragenlijst Vlaamse Patiënten Peiling • Verschillende secties: – Informatie in te vullen door ziekenhuismedewerker (5 vragen) – Informatie in te vullen door de patiënt (demografische gegevens; 9 vragen) – Aard van het ziekenhuisverblijf (gepland/ongepland) (1 vraag) – Opname in het ziekenhuis (3 vragen) – Verblijf in het ziekenhuis (20 vragen) – Ontslag uit het ziekenhuis (3 vragen) – Algemene beoordeling (2 vragen) 16

• Enkele voorbeelden: – Ik kreeg van mijn verwijzende arts vooraf informatie over hoe ik mij moest voorbereiden op deze opname in het ziekenhuis. – De verpleegkundigen gaven mij begrijpelijke uitleg. – De medewerkers respecteerden mijn privacy tijdens onderzoeken, behandeling en verzorging. – Ik kon mee beslissen over het moment van mijn ontslag. – Welk cijfer zou u dit ziekenhuis geven voor deze opname, als 0 gelijk is aan het slechtst mogelijke en 10 gelijk is aan het best mogelijke ziekenhuis? 17

2.Definitie van de indicator • Alle 28 items van de vragenlijst vormen een aparte indicator • 2 ‘uitvalsindicatoren’: ‘algemene’ vragen – rapportcijfer voor het ziekenhuis – de mate waarin men het ziekenhuis zou aanbevelen aan vrienden en familie • 26 ‘detailindicatoren’ 18

3.Gebruik van de vragenlijst • Auteursrechtelijk beschermd • Gebruik binnen het kader van het VIP²  gratis mits melding aan VIP² en/of Vlaams Patiëntenplatform • Gebruik buiten het kader van het VIP²:  toestemming Vlaams Patiëntenplatform vereist 19

4.Doelgroep, inclusie- en exclusiecriteria • Patiënt vult zelf in of met hulp van familielid/kennis • Ziekenhuismedewerkers/vrijwilligers/studenten kunnen patiënt niet bijstaan bij het invullen • Criteria: – Inclusie: • Opgenomen in algemeen ziekenhuis • minimumleeftijd van 18 jaar bij opname (géén ouders van minderjarigen) • Medische discipline: chirurgisch/niet-chirurgisch/materniteit – Exclusie: psychiatrie, dagziekenhuis, spoed zonder doorstroming naar andere afdeling, pediatrie 20

5.Hoe worden de gegevens gemeten? • Meetfrequentie: 2x per jaar • Meetperiode in 2013: – Week 23 & 24, van maandag tot en met zondag (3-16 juni) – Week 41 & 42, van maandag tot en met zondag (7-20 oktober) alle patiënten die met ontslag gaan (en die aan criteria voldoen) worden uitgenodigd om de vragenlijst in te vullen • Meetmoment: vanaf ontslaggesprek 21

Hoe worden de gegevens gemeten? (2) • Meetmethode: VPPeiling = ‘ één en ondeelbaar ’: moet gebruikt worden conform template aangeboden door Vlaams Patiëntenplatform: – Alle vragen moeten gesteld worden (28 vragen + demografische vragen) – In de volgorde waarin ze aangeboden worden – Er mogen geen vragen tussengevoegd worden – Code op VPPeiling dient enkel om vragenlijst te identificeren, niet de patiënt 22

Hoe worden de gegevens gemeten? (3) • Meetmethode: – Er mogen geen andere vragen gesteld worden omtrent patiënttevredenheid of patiëntervaringen vooraleer VPPeiling ingevuld is – Vragen die achteraan bijgevoegd worden, staan niet in de huisstijl van het Vlaams Patiëntenplatform. Deze vragen worden expliciet gepresenteerd als aparte vragenlijst. 23

Hoe worden de gegevens gemeten? (4) • Schriftelijk of elektronisch – De afnamewijze wordt bepaald door het ziekenhuis zelf – Beide afnamewijzen kunnen gecombineerd worden – Garanties nodig dat elke patiënt de vragenlijst slechts eenmaal invult • Ziekenhuis staat zelf in voor dataverzameling & data-invoer 24

6. Validatie meetprotocol • Tijdens eerste meting in juni 2013 • Keuze voor korte, intensieve meting werd gemaakt na bevraging van de voorkeuren van de ziekenhuizen • Na 16 juni: korte elektronische vragenlijst (1 contactpersoon per deelnemend ziekenhuis) – duur van de meetperiode – beoogd aantal vragenlijsten – registratie van de gegevens – opmerkingen (vb. mogelijke problemen, opmerkingen van patiënten, etc.) 25

Meer informatie Vlaams Patiëntenplatform vzw Groenveldstraat Heverlee Tel: Fax:

27