Wat is ‘goede’ wetenschap Wat is ‘goede’ wetenschap? Wat onderscheidt wetenschap van pseudowetenschap ? Wichelroedeloper
ASTROLIJN 0909-0911 LIVE 24 UUR PER DAG
Een vergelijking Wetenschap Pseudowetenschap Claimt wetenschap te zijn Houd zich niet aan de natuurwetenschappelijke methode De kern van de theorie staat boven kritiek (soms gebaseerd op levensbeschouwing /religieuze tekst) Vage claims die moeilijk getest kunnen worden Neiging om zeer lang onveranderd te blijven Past Occams scheermes niet consequent toe Claimt wetenschap te zijn Houd zich aan de natuurwetenschappelijke methode Kritiek op eigen resultaten Welomschreven testbare claims Experiment - meetresultaten Verandert bij nieuwe onderzoeksresultaten / waarnemingen Past Occams scheermes toe
Voorbeeld Astronomie Astrologie Bestudeert het heelal, de melkwegstelsels, de sterrenstelsels, sterren, planeten, manen en dergelijke. Dat gebeurt aan universiteiten, instituten en bijvoorbeeld ook bij ruimtevaartorganisaties. Verricht metingen (telescopen, straling uit ruimte) Kritiek op theorieën Vorm van waarzeggerij. Samenhang tussen de stand van de hemellichamen iemands karakter en lotgevallen Voorspellen van iemands toekomst en van wereld-gebeurtenissen. Door individuele personen Geen metingen Geen kritiek
Astronomie vs Astrologie Observeren en meten Telescoop Horoscoop De koepels van het Keck-observatorium op Hawaï Tekens van de dierenriem
Praktijk Soms moeilijk onderscheid te maken (Grijs gebied) Wetenschap vertoont vaak ook 1 of meerdere van de genoemde pseudowetenschappelijke kenmerken (bv weerstand tegen verandering / Weglaten van resultaten die niet in heersende theorie passen) Wetenschap komt soms voort uit een pseudowetenschap bv astronomie uit astrologie Veel vroegere geleerden hielden zich ook bezig met wat wij tegenwoordig als pseudowetenschap zien. bv Alchemie (Bacon, Newton, Brahe), Astrologie (Kepler)
Hoe ontstaat pseudowetenschap? Pseudowetenschap ontstaat vaak als: - Er een groot psychologisch / religieus belang met het onderwerp verbonden is (astrologie, jonge - aarde - creationisme) - De theorie sociologisch een groot belang vertegenwoordigd voor een grote groep mensen of een heersende klasse (bv Russische genetica van voor WOII - marxisme)
Verkeerd gebruik wetenschap Naast pseudowetenschap is er ook verkeerd gebruik van wetenschap Toepassing in verkeerde context Om bepaalde doelen na te streven (reclame, financieel, politiek) Pas op met procenten !!!
Wetenschappelijk onderzocht ?
Vitalinea misleidt consument De reclame claimt dat "Tijdens een wetenschappelijke studie bij 400 Belgen, is gebleken dat 80% van de deelnemers gemiddeld 3,6 kilogram afvalt". Misschien valt het kwartje niet direct, maar deze statistiek wil helemaal niks zeggen! Waarom geven de onderzoekers het gemiddelde gewichtsverlies van slechts 80% van de deelnemers? Waarom niet van de volle 100%? Waar zijn de statistieken van die andere 20% deelnemers plots heen????
Toepassing in verkeerde context Sociaal Darwinisme In de evolutie overleven alleen de best aangepaste individuen Daarom moeten we zwakke mensen niet helpen maar aan hun lot overlaten Context van natuur Context van ethiek
Wetenschappelijke verklaring??? Toepassing in verkeerde context