Internationaal contracteren: aandachtspunten Gert Cauwenbergh Counsel K law 12 juni 2012

Agenda Inleiding Welke rechtbank zal oordelen? Welk recht dient men toe te passen? Weens koopverdrag (CISG) Enkele relevant clausules Arbitrage

Inleiding Belgische ondernemer Franse ondernemer Wat zijn de aandachtspunten bij internationaal contracteren? Welke elementen worden best opgenomen in de overeenkomst met een buitenlandse contractspartij? Belgische ondernemer Franse ondernemer overeenkomst

Welke rechtbank zal oordelen ? Elke rechtbank/land past zijn eigen bevoegdheidsregels toe. Harmonisatie binnen Europa: Brussel I Verordening 22 december 2000 EVEX verdrag: IJsland Noorwegen, Zwitserland => Partijen kunnen in principe een rechter aanwijzen die zij bevoegd verklaren om over eventuele geschillen tussen hen te oordelen. Geen Harmonisatie buiten Europa: Common law landen: forum clausule <->forum non conveniens Het Verdrag van 30 juni 2005 inzake bedingen van forumkeuze (nog niet van kracht)

Welk recht dient men toe te passen ? Elke rechtbank/land past zijn eigen IPR toe. Harmonisatie binnen Europa: Rome I Verordening 17 juni 2008 inzake contractuele verbintenissen Rome II Verordening 11 juli 2007 inzake niet-contractuele verbintenissen => Partijen kunnen wat betreft contracten het recht kiezen dat van toepassing zal zijn op een overeenkomst Geen Harmonisatie buiten Europa Lokale regels van openbare orde ? Uniform internationaal recht ? United Nations Commission on International Trade Law (UNCITRAL): Weens Koopverdrag (CISG)

Weens koopverdrag Materies vallen onder de toepassing CISG Weens Koopverdrag (CISG) Regelt de bepalingen in verband met de internationale koop van roerende goederen - In België in werking getreden op 1/11/1997. - Van toepassing in 65 staten, NIET: UK, Japan, Ierland, Brazilië, Turkije, India, … Materies vallen onder de toepassing CISG Materies niet vallen onder de toepassing CISG De levering De essentiële geldigheidsvereisten De betaling van de prijs De wilsgebreken De overgang van het risico Eigendomsrecht De gevolgen van de niet nakoming van de verplichtingen van de koper Verjaring De gevolgen van ontbinding

Weens koopverdrag: toepassingsgebied Partijen Op welke contracten is het Weens Koopverdrag van toepassing? 1. Wanneer de staten verdragsluitende staten zijn. = = Verdragsluitende staat Verdragsluitende staat Belgische ondernemer Franse ondernemer Koop – verkoopovereenkomst roerende goederen

Weens koopverdrag: toepassingsgebied Partijen Op welke contracten is het Weens Koopverdrag van toepassing? 2. Wanneer het recht van een verdragsluitende staat van toepassing is (IPR). = = Verdragsluitende staat Geen verdragsluitende staat Belgische ondernemer Portugese ondernemer Koop – verkoopovereenkomst roerende goederen

Weens koopverdrag: toepassingsgebied Partijen Op welke contracten is het Weens Koopverdrag van toepassing? 3. Wanneer de partijen contractueel bedingen dat het Weens Koopverdrag van toepassing is. = = Verdragsluitende staat Geen verdragsluitende staat Belgische ondernemer Indische ondernemer Koop – verkoopovereenkomst roerende goederen

Weens koopverdrag Toepassen of uitsluiten?

Enkele relevante clausules Force Majeure clausule Hardship clausule Meet or release clausule / Most favored customer clausule Eigendomsvoorbehoud clausule

Force Majeure clausule Algemeen: “any and all event which is unforeseeable and which is beyond a Party’s control, occurring without its fault, negligence or breach of applicable Laws, which cannot be avoided by such Party and which renders the further performance of the contractual obligations of the relevant Party impossible.” Voorbeelden: (a) War, hostilities (whether war be declared or not), invasion act of foreign enemies, restraints of any de iure or de facto Government, directly affecting the Works.  (b) Rebellion, revolution, insurrection, sabotage or military or usurped power, civil war, act of terrorism. (c) Act of God, plague, epidemic, natural disaster such as but not limited to violent storm, cyclone, typhoon, hurricane, tornado, blizzard, earthquake, volcanic activity, landslide, tidal wave, tsunami, flood, damage or destruction by lightning, drought;  (d) Ionising radiation, contamination by radioactivity from any nuclear fuel or from any nuclear waste from the combustion of nuclear fuel, radioactive toxic explosive, or other hazardous properties of any explosive nuclear assembly or nuclear component thereof. (e) Riot, commotion or disorder, unless solely restricted to employees of the Seller or its sub-contractors Gevolgen uitwerken ICC voorbeeld clausule ?

Hardship Clausule  1. A party to a contract is bound to perform its contractual duties even if events have rendered performance more onerous than could reasonably have been anticipated at the time of the conclusion of the contract.  2. Notwithstanding paragraph 1 of this Clause, where a party to a contract proves that: The continued performance of its contractual duties has become excessively onerous due to an event beyond its reasonable control which it could not reasonably have been expected to have taken into account at the time of the conclusion of the contract; and that It could not reasonably have avoided or overcome the event or its consequences; The parties are bound, within a reasonable time of the invocation of this clause, to negotiate alternative contractual terms which reasonably allow for the consequences of the event. 3. Where the paragraph 2 of this Clause applies, but where alternative contractual terms which reasonably allow for the consequences of the event are not agreed by the other party to the contract as provided in that paragraph, the party invoking this Clause is entitled to termination of the contract.

Meet or release clausule / Most favored customer clausule (1) voorwaarden aanpassen aan deze van een derde partij die gunstiger zijn; of (2) de overeenkomst ontbinden Most favored customer clausule Verbintenis om aan een bepaalde cliënt steeds de meest gunstige voorwaarden toe te kennen

Eigendomsvoorbehoud Definitie Belgische IPR De goederen worden geleverd, maar de eigendom gaat pas over nadat de koper de aankoopprijs heeft betaald. Belgische IPR Interne geldigheid van het beding: recht van het land van de verkoper (lex contractus), tenzij anders bedongen. Tegenstelbaarheid van het eigendomsrecht tegen derden: recht van het land waar de goederen zich bevinden (lex rei sitae) -> riscio ! Tegenstelbaarheid tegen schuldeisers van de failliete verkoper: recht van het land waar de insolventieprocedure is geopend (lex concursus) -> riscio ! Europese context Art. 4 1° richtlijn 2000/35/EG betreffende bestrijding van betalingsachterstand bij handelstransacties: “De verkoper blijft eigenaar van de goederen totdat de prijs volledig is betaald, wanneer tussen koper en verkoper vóór de levering van de goederen uitdrukkelijk een beding van eigendomsvoorbehoud is overeengekomen.” Insolventieverordening 1346/2000/EG Indien op moment van instelling van de insolventieprocedure bevindt het goed zich in ander lidstaat bevindt valt de toepassing van de lex concursus weg. Bijgevolg zal enkel rekening dienen te worden gehouden met de het recht van het land waar de goederen zich bevinden en het recht van toepassing op de overeenkomst.

Arbitrage Definitie Vormen van arbitrage Arbitrage is een alternatieve geschillenbeslechtingmethode waarbij partijen overeenkomen dat hun geschil definitief wordt beslecht door een bindende uitspraak van een onafhankelijke arbiter of een scheidsgerecht. Vormen van arbitrage Ad hoc arbitrage: de partijen stellen zelf de regels op voor de organisatie en het verloop van de arbitrageprocedure. Institutionele arbitrage: de partijen kunnen hun geschil onderwerpen aan een arbitrageprocedure die is voorzien in het reglement van een arbitrage-instelling (bijvoorbeeld: CEPINA, International Court of Arbitration in Parijs, London International Court of Arbitration).

Arbitrage: pros & cons Pros Op maat van de partijen: plaats, taal, competentie van de scheidsrechters Tijds- en kostenbesparend (?) Vertrouwelijkheid Geen beroep mogelijk Uitvoerbaarheid in een groot (146) aantal landen d.m.v. het Verdrag van New York van 1958 Cons Procedurele problemen om derde partijen te betrekken in het geschil Niet alle geschillen kunnen worden voorgelegd aan arbitrage Tijdsrovend- en duur (?)

Vragen? Gert Cauwenbergh K law BVBA Bourgetlaan 40 1130 Brussel Tel: +32 2 708 49 85

© 2012 Kratos Law, a Belgian civ. BVBA/SPRL civ. All rights reserved. Kratos Law civ. BVBA/SPRL civ. has entered into a cost association with KPMG Tax Advisers civ. CVBA/SCRL civ.