Chemicaliën Op School 11 oktober 2008

Programma Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën Adviezen bij gebruik van chemicaliën Vergunningen Opslag van stoffen GHS: nieuwe indeling en etikettering Afvalbeheer

Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën Herkomst en draagwijdte Gebaseerd op inventaris van verschillende scholen Selectie van  400 stoffen en preparaten Lijst is noch volledig noch beperkend

Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën Motivatie van de adviezen Gebaseerd op kenmerken veiligheid, gezondheid & milieu

Kenmerken veiligheid en gezondheid: Gevarenschaal gebaseerd op de R-zinnen Veiligheid bv: R1 (in droge toestand ontplofbaar): gewicht 12 R11 (licht ontvlambaar): gewicht 7 Gezondheid R20 (schadelijk bij inademing): gewicht 4 R45 (kan kanker veroorzaken): gewicht 14

Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën Motivatie van de adviezen Gebaseerd op kenmerken veiligheid, gezondheid & milieu belangrijkheid vanuit didactisch en technisch oogpunt beschikbaarheid van alternatieven in die volgorde

Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën Afdwingbaarheid van de adviezen te interpreteren als adviezen Wet Welzijn, art. 5 werkgever moet risico’s voorkomen vervangen van wat gevaarlijk is door wat minder gevaarlijk is preventiemaatregelen nemen COS-lijst gebruiken als instrument om aan deze verplichtingen te voldoen

Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën Leerlingen-proeven in studierichtingen met chemie als hoofdvak Etiketgegevens WGK-codes (milieu) Demonstratie-proeven Leerlingen-proeven

Aanbevelingslijst gebruik van chemicaliën ook opgenomen in de Databank Gevaarlijke Stoffen (DBGS)

Adviezen bij gebruik van chemicaliën

Vergunningen bv: salicylzuur, kaliumjodide (?) KB van 12/04/1974 betreffende sommige verrichtingen i.v.m. stoffen met hormonale, antihormonale, anabole, beta-adrenergische, anti-infectieuze, antiparasitaire en anti-inflammatoire werking bv: salicylzuur, kaliumjodide (?) aanvraag bij Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten vergunning is kosteloos en 5 jaar geldig

Opslag van stoffen Gescheiden opslag (compartimentering) Vlarem II, art. 5.17.1.5 Voorzorgsmaatregelen om contact te vermijden tussen stoffen die gevaarlijke chemische reacties kunnen veroorzaken (zeer) licht ontvlambare stoffen  oxiderende stoffen corrosieve vloeistoffen  overige stoffen oxiderende stoffen  reducerende stoffen zuren  basen organische zuren  anorganische zuren peroxiden  overige stoffen lekbakken onder recipiënten met vloeistoffen

Opslag van stoffen (Zeer) licht ontvlambare vloeistoffen ARAB art. 52 KB 13/3/1998 (opslag van (zeer) licht ontvlambare en brandbare vloeistoffen Vlarem II art. 5.17.3.9  50 l licht ontvlambare vloeistoffen  50 kg stoffen die bij contact met water brandbare gassen vrijmaken in lokalen van groep 1 (speciale voorzorgen tegen brandgevaar) mag ook in brandwerende veiligheidskasten met zelfsluitende deuren

Opslag van stoffen (Zeer) licht ontvlambare vloeistoffen niet meer dan het strikte minimum in les- en praktijklokalen (geldt ook voor giftige vloeistoffen) glazen recipiënten: maximum inhoud van 3 l opslagruimte voldoende geventileerd (vermijden van explosieve atmosfeer) sla licht ontvlambare vloeistoffen nooit op in een gewone koelkast in gesloten recipiënten en beschermd tegen warmtestraling

Opslag van stoffen (Zeer) giftige stoffen ARAB art. 723bis19 lijst van stoffen die achter slot moeten bewaard worden (mag ook in een gesloten kast)

Lijst producten achter slot te bewaren (ARAB art. 723bis19)

Opslag van stoffen (Zeer) giftige stoffen ARAB art. 723bis19 lijst van stoffen die achter slot moeten bewaard worden (mag ook in een gesloten kast) Advies COS: bewaar alle T- en T+-stoffen achter slot!

Opslag van stoffen Tips! alkalimetalen in tweede onbreekbaar recipiënt, gevuld met zand dibroom in tweede onbreekbaar recipiënt, gevuld met Na2S2O3 grote recipiënten met vloeistoffen op onderste schappen schappen van opstaande rand voorzien

Opslag van gassen Vlarem afd. 5.16.5 ARAB art. 52  300 l: strikte eisen aan opslagplaats hoeveelheden van ontvlambare en giftige gassen in les- en praktijklokalen tot een strikt minimum beperken

Opslag van stoffen in het leslokaal? (zeer) licht ontvlambare of giftige vloeistoffen en gassen: enkel het strikte minimum bepaalde giftige stoffen achter slot (advies: alle T- en T+-stoffen) blootstellingsnormen (grenswaarden) respecteren: eventueel bijkomende ventilatie voorzien

GHS (Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals) Nieuwe etikettering Nieuwe gevarensymbolen EU GHS

GHS (Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals) Nieuwe etikettering Nieuwe zinnen Uitdrukking ´gevaar´ of ´waarschuwing´ onder het symbool R(isk)-zinnen  H(azard)-zinnen S(afety)-zinnen  P(recaution)-zinnen

GHS (Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals) Nieuwe classificatie EU Zeer giftig Zeer giftig bij opname door de mond Giftig Giftig bij opname door de mond Schadelijk Schadelijk bij opname door de mond LD50 <=5 5-25 25-50 50-200 200-300 300-2000 GHS Cat. 1 Cat.2 Cat.3 Cat. 4 Gevaar Dodelijk bij inslikken Dodelijk bij inslikken Giftig bij inslikken Waarschuwing Schadelijk bij inslikken

GHS (Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals) Timing In voege vanaf 1 december 2010 voor zuivere stoffen 1 juni 2015 voor mengsels