Stichting Danssport op maat “Dansen zonder beperkingen…”

doelgroep Mensen met een: (licht) verstandelijke beperking Stoornis in het autistisch spectrum Niet aangeboren hersenletsel (NAH) Meervoudige beperking Visuele handicap doelgroep

Aanleren en onderhouden Deel 1 Aanleren en onderhouden

aanleergedrag Bij mensen met een normale intelligentie - 30% van MONDELINGE uitleg blijft “hangen”. - 70% blijft “hangen” wanneer je mensen zelf laat ervaren, laat doen en laat ontdekken. - Waarnemen, verwerken en doen. - Waarnemen, denken en doen kunnen tegelijk. Bij mensen met een beneden gemiddelde intelligentie Het “doen” sterker ontwikkeld dan het “begrijpen”. Waarnemen, visualiseren, lange verwerkingstijd, ervaren en doen. Stapsgewijs: 1 ding tegelijk. Rustmomenten nodig; tijd om te verwerken. Leren patronen herkennen! Kernwoorden: Visualiseren, structuren, herhalen

5 puzzelstukjes

visualiseren Korte uitleg, gemakkelijke woorden (geen “slow,quick” maar bijvoorbeeld “langzaam, snel) Totaalbeeld laten zien (Wat wil je bereiken?) Stapje voor stapje Zien, horen, voelen, ervaren enz.

visualiseren Duidelijke positie innemen op de dansvloer (dames met de neus naar het midden van de zaal). Wat doet heer, wat doet dame?? (Bijv. een dame doet voor wat de dames moeten doen, een heer doet voor wat de heren moet doen). Eventueel pictogrammen gebruiken. Waar wil je dat men staat? Desnoods tape gebruiken en vastplakken.

structureren Volgorde bepalen (4 keer basis, dan linkse draai enz.) Tip: Gebruik hierbij weer de 5 puzzelstukjes en het visualiseren. Blijf dezelfde woorden gebruiken (eenmaal “stap, stap” wordt niet “loop,loop”) Ordenen: wat doet de heer, wat doet de dame en hoe gaat dit samen?

structureren Geef aan wat men kan verwachten en houd je hieraan. bijv. 10 minuten EW, 6 keer herhalen, half 11 pauze, eindigen met dezelfde dans enz. Wedstrijd of demonstratie: waar, wat, hoe, met wie, wanneer enz. (weer visualiseren) Gebruik muziek die dichtbij de doelgroep staat en blijf deze gebruiken. Indien mogelijk: dans met dezelfde partner (vooral belangrijk bij deelnemers met ASS!!) Rustmomenten (tijd nodig voor fysieke rust maar vooral mentale rust) Gedragsregels afspreken (Als ik praat, zijn jullie stil. Als we pauze hebben gaat er niemand naar buiten enz.)

herhalen - Herhaal dezelfde termen ook wanneer er iets nieuw geleerd wordt. Herhaal “het geleerde” totdat het “geprogrammeerd” lijkt te zijn. Herhaal dezelfde muziek totdat het aangeleerde in het systeem lijkt te zitten en probeer het dan pas met andere muziek.

Deel 2 Aandachtspunten

emoties en omgangsnormen Directheid van emoties en omgang: blij, verdrietig, stom, angstig, zenuwachtig (smileys) jij bent lief, jij bent mooi, jij bent dik/dun enz. Weinig/geen “aangeleerde” remmingen. Verdriet – huilen, plezier –lachen/schateren, jij bent lief – knuffelen enz. Mensen met een laag niveau en/of ASS vaak moeite met andermans emoties. Bijvoorbeeld lachen wanneer iemand huilt, dwangmatig gedrag wanneer iemand druk of angstig is enz. Flippen, heftige woede aanval of enorm overstuur. Dit is meestal een gevolg van overvraging.

tips emoties - Bespreekbaar maken en begrenzen! Kort bespreken en terugbrengen naar het hier en nu. Even bij emoties stil staan maar wel terug brengen in realiteit (bijv. Ik kan me voorstellen dat je hoofd nu even helemaal vol zit en dat het niet gemakkelijk is maar we zijn hier toch om plezier te maken? Sarcasme vermijden Afzonderen (bij woede, flippen of enorm veel verdriet!). Terugkomen in realiteit, rusten, ordenen en structureren.

seksualiteit Seksuele gevoelens maar niet weten wat hiermee te doen. Het lichaam hebben van een volwassene met de behoeftes van een volwassene met het verstandelijke vermogen van een kind. Een aanraking, knipoog of lach kunnen opvatten als sjansen of zelfs als verkering. Het niet herkennen van een afwijzing in een vage boodschap als “Jij hebt er zin in” of “Ik ga even naar iemand anders toe”. Fixaties. “Alleen dat meisje wil ik mee dansen”, “Ik ga alleen als hij ook gaat” enz.

tips seksualiteit Uiterst zorgvuldig omgaan met het onderwerp seksualiteit en uitleg geven. Voorbeeld: “Ik heb al een vriend en hij zou dit niet zo leuk vinden”. “Ik vind het leuk om met je te dansen maar vind het niet prettig dat je aan mij gaat zitten” enz. Begrenzen!! In geen geval persoonlijke gegevens uitwisselen. Vertellen waar je woont of waar je uitgaat kan gezien worden als een uitnodiging. Letten op kleding van vrijwilligers en deelnemers. Niet aanstootgevend, bloot enz. Duidelijk en consequent zijn (er zijn geen uitzonderingen).

tips werken met vrijwilligers Het liefst een vaste vrijwilliger bij iedere deelnemer. (Vooral bij mensen met ASS, een visuele handicap en/of zeer laag niveau). Vrijwilligers geven geen persoonlijke gegevens. Vrijwilligers letten op hun kleding. Vrijwilligerswerk betekent niet vrijblijvend werken! Biedt vrijwilligers expertise aan, ruimte om vragen te stellen en hun eigen mening te geven.

voorbeeld constructie

meer informatie? MEE biedt raad en daad voor iedereen met een beperking. MEE is een bureau bij u in de buurt. In elke fase van het leven (van jong tot oud) en op elk gebied (van opgroeien tot wonen en zorg) kan de consulent een eindje meelopen en ondersteuning bieden. Daarnaast geeft MEE voorlichting, informatie en advies aan familie en andere betrokkenen. Bel MEE T 0900 999 8888 (lokaal tarief) of kijk op www.mee.nl

Contact Verantwoorlijk voor presentatie: Emmely Lefèvre Werkzaam als consulente bij MEE IJsseloevers, locatie Zwolle Coördinator stichting Trebokama Meppel (danssport op maat) Contact: e.lefevre@meeijsseloevers.nl

Vragen?