Stille gebieden in en buiten de stad Paul de Vos

Beleid stille gebieden  Definiëren  Vinden  Aanwijzen  Beschermen/handhaven  (Creëren?)  Communiceren OF  Geen aandacht aan besteden

Waarom beleid?  Schaars goed beschermen  Neiging te verdwijnen (stille gebieden staan op de rode lijst)  Voor wie?  “Eco-diensten”  Mens  Fauna

Gezondheidseffecten Gezondheidsraad 2006:  Stilte wordt steeds schaarser (mobiliteit, infrastructuur, verstedelijking)  Toetswaarde 40 dB(A) biedt onvoldoende garantie voor stiltebeleving  Positieve effecten:  Compensatie van de effecten van lawaai  Positieve, gewenste beleving  Minder stressfactoren (restauratief effect)  Niet gekwantificeerd

Waarde van rust (1)  LNV Kentallen waardering natuur (WiBo 2006):  Aantal ha > 50 dB(A) x aantal recreatietochten x kosten  0,018 Euro per dB boven 50 dB per verstoord bezoek (voorbeeld: wandelen)

De waarde van rust (2)  Rust is goed voor de economie Rustige gebieden trekken bezoekers aan. Ongeveer de helft van de bezoekers van het platteland doet dat om rust te vinden. Daarmee draagt rust bij aan banen in het toerisme en het landschapsbeheer.

De waarde van rust (3)  Rust is goed voor de gezondheid Uit onderzoek blijkt, dat een natuurlijke omgeving kan bijdragen aan het verlagen van de bloeddruk, tot vermindering van hartklachten, tot betere geestelijke prestaties en tot minder angst. Buiten spelen in een natuurlijke omgeving heeft een positief effect op de ontwikkeling van kinderen. En kinderen die het platteland bezoeken hebben minder aanleg tot dik zijn.

De waarde van rust (4)  Rust vermindert stress Er is overtuigend bewijs dat het bezoeken van rustige gebieden bijdraagt aan het verminderen van stress. Uit een recente analyse van meer dan 100 onderzoeken blijkt dat de belangrijkste reden om een natuurlijke omgeving te bezoeken is het ontvluchten van de stress van de stedelijke omgeving en het beleven van rust en eenzaamheid.

Wat is “rust”?  Wat rust is – top 10 van antwoorden  Een natuurlijk landschap zien  Vogels horen fluiten  Rust en kalmte horen  Een natuurlijk bos zien  ‘s Nachts de sterren zien  Beekjes zien  De zee zien  Natuurgeluiden horen  Dieren in de natuur horen  Water horen stromen

Wat is “rust”?  Wat rust is – top 10 van antwoorden  Een natuurlijk landschap zien  Vogels horen fluiten  Rust en kalmte horen  Een natuurlijk bos zien  ‘s Nachts de sterren zien  Beekjes zien  De zee zien  Natuurgeluiden horen  Dieren in de natuur horen  Water horen stromen Conclusie: Rust zien is net zo belangrijk als rust horen

Wat is “rust” niet?  Wat rust niet is – top 10 van antwoorden  Het voortdurende geluid van auto’s, vrachtauto’s en/of motorfietsen horen  Veel mensen zien  De oprukkende stad zien  Het hemellicht van een stad zien  Veel mensen horen  Laagvliegende vliegtuigen zien  Laagvliegende vliegtuigen horen  Hoogspanningsleidingen zien  Een stedelijke omgeving zien  Wegen zien

Wat is “rust” niet?  Wat rust niet is – top 10 van antwoorden  Het voortdurende geluid van auto’s, vrachtauto’s en/of motorfietsen horen  Veel mensen zien  De oprukkende stad zien  Het hemellicht van een stad zien  Veel mensen horen  Laagvliegende vliegtuigen zien  Laagvliegende vliegtuigen horen  Hoogspanningsleidingen zien  Een stedelijke omgeving zien  Wegen zien Conclusie: Rust wordt vooral geassocieerd met een omgeving buiten de stad

Rustige gebieden in de stad  Relatief stil  Stadsgeluiden overheersen, bescheiden niveau  “stille” achtergevel:  20 dB verschil  Kandidaten:  Stadspark  Hofje  Binnentuin  Autoluwe pleinen  Autovrije straten

Niet zo rustige gebieden in de stad  Waar je (buiten) veel mensen ziet  Terras?  Waar je drukke autowegen ziet  Waar gebouwd wordt  Kandidaten:  Eerste gevellijn langs ontsluitingswegen  Winkelcentra  Evenementen

Rustige gebieden buiten de stad  Natuurgebieden  Maar: andere bezoekers?  Waar je natuurgeluiden hoort  Waar je een rustig landschap ziet?  Cultuurgebieden?  Geldt dit ook voor andere dieren dan de mens?

Niet zo rustige gebieden buiten de stad  Waar je vliegtuigen hoort  Waar je een autoweg ziet  Waar je afzonderlijke auto’s of motorfietsen hoort  Waar je (hoge) gebouwen ziet  Waar je andere mensen hoort  Waar je treinen hoort

Kwalificatie van stille gebieden  Geluidsmeting L eq niet zo relevant  Aantal malen dat een verstoring optreedt wel  Mogelijk statistische niveaus L n  Goede beoordeling mogelijk met soundscapes  Al veel ervaringen in stedelijk gebied (ook soundscape engineering)  Nog weinig ervaring in buitengebied  Behoefte aan beoordelingsprotocol

Aanwijzen van stille gebieden Uit: rapport gezondheidsraad

Rustige gebieden vinden en aanwijzen  Subjectieve kwaliteit  Geluidbelasting niet relevant  Geen middeling, korte verstoringen zijn relevant

Rustige gebieden beschermen Wens:  Status bij planning van infra (nieuw en reconstructie)  Straks: status bij Geluidproductieplafonds  Status bij geluidskartering en actieplannen In elk geval:  Status bij communicatie over geluid

Rustige gebieden creëren EHS doelstelling in NMP4: “De akoestische kwaliteit in de EHS is in 2030 gerealiseerd. In 2010 is de ambitie dat de akoestische kwaliteit niet is verslechterd ten opzichte van 2000.”

Communicatie  De wereld wordt steeds lawaaiiger  Veel mensen kennen geen rust meer  Wie rust kent, is beter in staat lawaai te beoordelen en zich daartegen te wapenen  Rust is “cool”, lawaai is uit  Voorbeelden en uitleg