Tom kuipers Ggz nijmegen Onderdeel van ProPersona Attitude in de intensive care psychiatrie een oefening in zorgvuldig-heid Tom kuipers Ggz nijmegen Onderdeel van ProPersona

inhoud De droom in de nacht voordat ik aan het werk ging op de opnameafdeling Attitude die momenteel van werkers verwacht wordt en welke problemen dat oplevert Wat is nu nodig voor een IC Psychiatrie ? De benaming intensive care is niet correct; het gaat over zorg-vuldigheid in het hanteren van mensen met problemen (sociale hygiëne) Hoe is zorgvuldigheid te realiseren? Conclusie

Waar gaat deze zorg-vuldigheid over? Ruimtegebruik (territoriale aspecten, van gastvrijheid tot aan terreinverbod) Willen & kunnen (handicap en prothese) Planning van (be)handeling (zorgvuldig overleg, monoloog / dialoog) Relaties (werken met betrokkenen)

Zorgvuldig?

Attitude in de zorg De ambachtelijk - ethische dimensie: zorgvuldig omgaan met alle relevante werkrelaties; vertrouwen creëren en zicht krijgen op coöperatie en non-coöperatie Territoriale aspecten – gezag & macht & zeggenschap, rituelen, defensieve acties,

werkrelaties coöperatie en non-coöperatie bij planning van de behandeling (Shared Decision Making) Normaliseer het werken met familieleden van patienten Collegiale en gezags-verhoudingen spiegelen zich in het werken met patiënten; zorgvuldig in leiden en volgen, in het verdelen van verantwoordelijk-heden en taken, bij het beoordelen van geschiktheid / competentieniveau

Wat is territoriaal gedrag? Territorial behaviour will be manifested if the perceived boundaries of a personal space or group space is being invaded by un-invited others. Goal: resetting of territorial boundaries Methods: requests, threads, agression Nb ook personen die het T verlaat, uitgestoten wordt, tot satelliet-status wordt gedwongen

Contrast publiek/ privé Steun zoeken bij een boompje waar normaliter honden tegen aan plassen. Zit ze niet op een hondedrol? Onbeschermde/ niet verdedigbare positie Het private geeft ze aan door de manier waarop ze zit en door haar servies netjes neer te zetten

Kwetsbaarheid van de persoonlijke ruimte Omvang rijkdom, vermogens, protectie Afbakening behoefte, gevaar, kans Structuur cognitieve en executieve capaciteiten

Sociale mechanismen & groepshierarchie de Waal, 1998 Description Effect Conditional reassurance Reconciliation & social tolerance submission Cohesion Formalisation Rituals Harmony & Stability Status-striving Dominance Dynamism & tensions

uitgangspunt Communicatie is effectiever naarmate mensen ‘gelijker’ aan elkaar zijn Gelijk-zijn bevordert de interactie Interactie leidt tot samenwerking (coöperatie) Zich oriënteren is van belang om te beoordelen of de betrekking leidt tot een vorm van coöperatie of uitbuiting (factoren: similariteit, voedsel, beschutting, gezelschap, territorium)

het werkgebied bereidheid om samen te werken Samen 1 doel interactie orientatie coöperatie Het toepassen van richtlijnen en protocollen veronderstelt cooperatie, die vaak nog ontwikkeld moet worden betrekking werkgebied

oriëntatie betrekking interactie rood coöperatie groen

De dynamische verhouding tussen ‘wil niet’ en ‘kan niet’ Ref. T. Kuipers, Handicap en prothese in de psychiatrie, MGv, 2008

Wat willen patiënten? oogcontact partnership ‘echt’ contact meer tijd ‘echte’ afspraken M. Sweet (2003) BMJ 326

Kijken van een afstand Betrokken maar niet in het spel Zorgvuldig? Ja maar ….

Interactie bestuderen en bewerken Oefenen, oefenen, oefenen

Verbinding / betrokkenheid verbroken ?

Professionele relatie als instrument (vgl Fiske ’91/ ’92) Communal sharing – kennis en ervaring delen Authority Ranking – de autoriteit (Cochrane; ‘evidence’  NVvP) bepaalt wat geleerd/ gedaan moet worden Equality Matching – L. biedt bescherming, M steunt L. Market pricing – ‘als wij iets begeerlijks krijgen zijn we bereid .. ‘ (afwegingen, schattingen mbt risk & benefit).

Skills labs, groep 3: werkrelaties Kennis: coöperatie, relationele stijlen Werken met patiënten: Orienteren, contact maken Interactievaardigheden Territoriale aspecten Behandelplanning Cheating en uitbuitingsrelaties Oefenen, Oefenen, Oefenen

methode Drang en dwang Beschuldigingen Manipulatie Exploratie Advisering Analyse Luisteren Presentie Absentie Risico voor de relatie; mate van intrusiviteit

Methodiek: bevorderen van herstel Bevorderende factoren: Aanvaarden van opvang en hulp Kennis over psychose ‘Eigen plek’ maken Interactie & cooperatie oefenen: Working alliance Sociale contacten onderhouden Leren, werken, dagbesteding Signaleringsplan maken Belemmerende factoren: Afwijzen van hulp en opvang Denken dat het vanzelf weer goed komt Verstoorde bio-rythme’s Zelfdestructieve gedachten Drugs- en alcoholmisbruik Slordig met medicijnen omgaan Belangrijke relaties schuwen of verbreken Uit- of afstellen van leren en werken Bevorderend: vergroten similariteit. Belemmerend: vergroten dissimilariteit (eigen – vreemd; tagging, stigma)

Vormen van betrokkenheid Axelrod, The Complexity of Cooperation, 1997 Onderdanigheid: a betaalt aan b Protectie: a ontvangt van b Vriendschap: a vecht aan dezelfde kant als b Vijandigheid: a vecht aan de andere kant als b

Het spel en de regels 27