Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School Taal in alle vakken Voorbereiding van studenten op Lesgeven in een meertalige klas Henriette de Bruijn & Dolly van Eerde Velon2008 Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Project Taal in alle vakken Tweedejaars Bachelor Doelstellingen Bewustwording Theorie Praktijk Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School Vorm van het project 4 EC Werken in groepen van 4-6 3 fasen Inventarisatie deelproblemen Formuleren gezamenlijke visie op basis van fase 1 Eindproducten op basis van fase 1 en 2 Samenwerken is noodzakelijk Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Inhoud Taal in alle vakken Onderwerpen van fase 1 Taalverwerving Talen en taalvarianten in het dagelijks leven Meertaligheid op school Leerganganalyse Taalgericht vakonderwijs Taalbeleid op andere scholen Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School Werkwijze Bewustwording: introductie in het Engels (leren in een tweede taal) opdrachten en discussies in het Engels Theorie verplichte literatuur inventarisaties Praktijk Kijkwijzer (gerichte kijkopdrachten video) de eigen werkplek lesmateriaal ontwikkelen Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Producten Taal in alle vakken Inventarisatieronde met producten Tussenproduct (fase 2) Een notitie over taalbeleid (bv met als titel: Iedere docent een taaldocent) Eindproducten fase 3 Twee studiedagen ontwerpen voor docententeam : 1. Taalsituatie in beeld (op de school, of algemeen) 2. Taalgericht vakonderwijs en taalbeleid 3. Elke docent een taaldocent 4. Leerganganalyse Eigen lesmateriaal ontwikkelen volgens richtlijnen Taalgericht Vakonderwijs Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School Samengevat Bewustwording Introductie in andere taal Theorie Verplichte literatuur en inventarisatie uitmondend in producten fase 1 en 2 Toepassen in de praktijk Kijkwijzer, eigen werkplek, lesmateriaal ontwikkelen Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Aanscherping: vakdidactische blik Van taal in alle vakken → taal in jouw vak De taal van de vakken verschilt Het aantal concepten/woorden De relaties tussen de concepten /woorden De manier waarop we over het vak praten Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Taal in geschiedenisonderwijs Standpuntgebondenheid/ Multiperspectiviteit Constantinopel 1453 De val van…? De verovering van …? De bevrijding van …? Standpunten herkennen in (taal van) bronnen Als objectieve journalist/historicus verslag doen Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Taal in Biologie onderwijs Een zeer groot aantal concepten en woorden bij biologie meer nieuwe begrippen dan in andere vakken (Hajer, 1996) veel concepten hiërarchisch georganiseerd, maar niet steeds (Boersma ea 2005, 2007) veel woorden uit dagelijkse taal maar met een iets andere betekenis Heen en weer springen tussen verschillende organisatieniveaus (Knippels, 2002) Gebruik van contexten Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Taal in wiskunde onderwijs Weinig begrippen bij wiskunde: minder nieuwe begrippen dan in andere vakken (Hajer, 1996) concepten zijn niet hiërarchisch georganiseerd woorden uit dagelijkse maar met een iets andere betekenis Speciale instructie taal (‘los de vergelijking op’) Specifieke taal van wiskundige symbolen Grote informatie dichtheid in wiskundeboeken (elk woord telt) Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Voorbeeld talige doelen rond grafieken Vaktaal: x-as, y-as, assenstelsel, coördinaten, oorsprong, stijgen, dalen, schaalverdeling Algemene schooltaal: verband, aflezen, hoe langer … des te …, naarmate… Redeneren in taal: veronderstellingen onder woorden brengen: als … dan …-redeneringen Speciale instructie taal: neem over, geef weer Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Opbrengsten onderzoek taalgericht wiskundeonderwijs in curriculum Theorie: Taalgericht vakonderwijs (Hajer & Meestringa, 2004) Geïntegreerd taal en wiskundeonderwijs (van Eerde & Hajer, 2005, 2006, 2008) Praktijk: Voorbeelden taalgerichte lessen (Wisbaak 2005, FI- Taalgericht vooruit, 2007) Video materiaal taalgerichte lessen (Kijkwijzer, 2006) Kijkwijzer (observatie instrument) ( Van Eerde cs, 2006) Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School

Taalgericht de vakken in! Landelijk platform taalgericht vakonderwijs Lessenseries voor diverse VO-leerjaren en vak- en vormingsgebieden Door vakdocenten en taaldidactici ontwikkeld; versterkt door vakexperts Uitvoering door het hele land Onderzoek naar cruciale interactiemomenten en schrijfproducten OPROEP/UITNODIGING! O.a. voor - Grafieken en verhalen, Wiskunde klas 1 - De beleggingsclub, Economie havo 3 - Is dit toeval? Over hypothesetoetsing, WK tweede fase Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School