INTRO 1-Enkele uitgangspunten Brede diversiteit zowel verticaal als horizontaal Maatschappelijke structuren en onderwijsvormen versterken elkaar. 2-Verwachtingen van ouders en leerlingen 3- Kiezen kan je leren! Een methodiek.

Vier generaties die elkaar nog hebben gekend evolueren van hier,

naar hier …

van homogeen …

…. tot heterogeen

1. Brede diversiteit en leerloopbaanbegeleiding

Een school zonder diversiteit is geen “goede” school

Een school zonder diversiteit is geen “goede” school Guy Tegenbos, De Standaard, 12 mei 1996

2. Verwachtingen van de ouders en leerlingen ten aanzien van secundair onderwijs. Een kwalitatief en kwantitatief onderzoek met specifieke verwachtingen over leerloopbaanbeleid.

Kwalitatief onderzoek - Motivationeel referentiekader Open en creatief Innoverende, flexibele omgang met Diversiteit en verandering als basis voor de toekomst Nadruk op de groep Sociale vaardigheden staan centraal Doelstelling = Plaats vinden in de wereld en de maatschappij Gelijkwaardig Nadruk op het individu Kennis en talent staan centraal Doelstelling = Beste Zelf worden Competitie Secundair Onderwijs = Een brug naar de toekomst Gestructureerd en controlerend Vaste waarden en tradities als basis voor de toekomst

Wie is eigenaar van de keuze?

Verwachtingen tav de ideale school voor secundair onderwijs: algemeen Gepassioneerde leerkrachten Men verwacht gepassioneerde leerkrachten, keien in hun vak en die hun enthousiasme en passie hiervoor kunnen overbrengen op hun leerlingen. Inspirerende mentors die hun leerlingen weten te boeien, hun aandacht kunnen vasthouden en weten te motiveren. Leerkrachten zijn mentaal flexibel en jong van geest. Ze staan fris in het leven en hebben energie en stralen optimisme uit. Op die manier zijn ze door hun persoonlijkheid een inspirerend rolmodel voor de leerlingen. Diversiteit Men verwacht diversiteit. Echter vult men dit begrip erg breed in. Diversiteit gaat niet enkel over origine of kleur. Men verwacht diversiteit in de breedste zin van het woord. Een representatieve mix van leeftijden, geloofsovertuigingen, afkomst, kleuren, intelligentie, competenties, talenten, … Een realistische afspiegeling van wat de maatschappij vandaag is. Dit draagt bij om de leerlingen te leren omgaan met verschillen en verandering. Het leert hen openheid en flexibiliteit. Met als gevolg dat concentratie-scholen (overgrote deel van de leerlingen is allochtoon) niet echt meer worden aanvaard. Dit geeft immers geen representatief beeld van de samenleving. Bij bepaalde motivationele strategieën (Progressieve Talentversterkers en Creatieve Zorgzamen) werkt dit zelfs ook in de omgekeerde richting. Witte concentratie-scholen (bijna uitsluitend blanke, autochtone leerlingen) worden als even niet-representatief beschouwd.

Verwachtingen tav de ideale school voor secundair onderwijs: algemeen Structuur : Men verwacht van de ideale school voor secundair onderwijs dat ze een duidelijke structuur bieden en heldere afspraken. Ter voorbereiding op het latere leven, is het extra belangrijk dat leerlingen leren omgaan met grenzen en beperkingen. Het draagt bij tot hun flexibiliteit en aanpassingsvermogen dat niet alles kan en mag. We stellen vast dat de verschillende motivationele strategieën dit begrip anders benaderen (cfr. Definities) Breed opleidingspakket Men wil idealiter dat de secundaire school een breed en diepgaand opleidingspakket aanbiedt. Breed wordt geïnterpreteerd in : alle richtingen aanbieden in één school (ASO, TSO, BSO) maar ook een ontwikkeling die verder reikt dan enkel het verplichte lessenpakket. Interessante naschoolse of middagactiviteiten worden gezien als basisontwikkeling en passen in een ideale school. Secundair onderwijs dient als voorbereiding op het latere leven en zal dus idealiter kinderen laten kennismaken met verschillende aspecten van dat leven. Bovendien zorgt een breed aanbod voor bredere, diverse populatie. Hierdoor gaat ook het algemene niveau omhoog.

Verwachtingen tav de ideale school voor secundair onderwijs: algemeen Positivisme Tenslotte zal de secundaire school van hun dromen, jonge mensen klaarstomen en wapenen tegen de moeilijke en harde wereld die op hen wacht. Ouders verwachten dat de school dit doet door positieve feedback te geven, te richten op het goede en de mogelijkheden, de individuele talenten en krachten van elk kind in de verf te zetten en te laten uitkomen en door hen zelfvertrouwen bij te brengen.

Conclusies m.b.t. leerloopbaanbegeleiding 1. Bouwen aan een palmares, een track-record, waaruit objectief blijkt wat de toekomstmogelijkheden van oud-leerlingen zijn. Hiervoor moeten samenwerkingen aangegaan worden met bedrijfswereld, hogescholen en universiteiten (75% norm na 2 jaar). 2. Met het oog op het faciliteren van de overgang van het basisonderwijs naar secundair onderwijs : Samenwerkingsverbanden tussen het basisonderwijs en het secundair onderwijs explicieter maken : samenwerking tussen school, ouders, leerlingen, tussen scholen onderling, … versterken. Secundaire scholen explicieter linken aan basisscholen : dmv. duidelijke samenwerkingen, op elkaar afgestemde namen, door strategische locatie , op elkaar afgestemde visie en aanpak, … 3. Ouders willen het gevoel hebben van eigenaarschap van keuzeproces. De transitie basis – secundair wordt als bijzonder belangrijk gepercipieerd en de vraag naar discrete ondersteuning is zeer groot.

Conclusies m.b.t. leerloopbaanbegeleiding 4. LeerLoopBaanbegeleiding waar ouders en leerlingen actief in betrokken worden is een sterke troef! Eens jongeren in secundair verwachten ouders en jongeren men een zo goed mogelijke onderwijskundige ondersteuning van het verdere leerloopbaanproces. Uitgangspunten zijn hierbij dat het belang van de lerende primeert op het belang van de school of het net.

3. Kiezen kan je leren! Leerloopbaanbegeleiding via Indicatoren Visitaties Pedagogische dialoog stimuleren

Kiezen kan je leren! Over de volgende deeldomeinen van leerloopbaanbegeleiding zijn indicatorlijsten opgesteld: • de functie van de eerste graad en het doorstromingsbeleid; • de rol van de delibererende klassenraad; • de vorm en criteria van de evaluatie; • de visie op loopbaanbegeleiding; • de rol van en samenwerking met het CLB.

Indicatoren als verantwoording   Indicatoren over leerloopbaanbegeleiding kunnen gebruikt worden om scholen te stimuleren de kwaliteit van de leerloopbaanbegeleiding naar een hoger niveau te trekken; om een efficiëntere en meer doelgerichte methode rond leerloopbaanbegeleiding te ontwikkelen; voor benchmarking door b.v. gegevens over attesten te meten en te vergelijken met Vlaamse data. Een school kan ook processen vergelijken met andere scholen om zo via een pedagogische dialoog tot verbeterprojecten te komen. voor systematische sturing door b.v. een begeleiding die door bepaalde leerkrachten intuïtief gebeurt, op een systematische manier te implementeren; voor het afleggen van verantwoording aan externen: via indicatoren kan de school aantonen of ze de gewenste resultaten heeft bereikt.

Kiezen kan je leren! Collegiale Visitatie • een visitatie wordt altijd door ‘beroepsgenoten’ (leraren - middenkader – directie) uitgevoerd; • het gaat om een pedagogische activiteit – leren uit defecten; • het thema wordt vooraf zorgvuldig vastgelegd (vb. deliberatiebeleid); • de visitatie gebeurt op basis van vrijwilligheid; • tijdens de visitatie wordt het onderwijskundige en het organisatorische proces aan indicatoren of aandachtspunten getoetst; • visitatie is geen eenmalige activiteit maar een eerste stap in een cyclisch proces van verbeteringsacties; • het visitatierapport is vertrouwelijk.

Kiezen kan je leren! Borgen van leerloopbaanbegeleiding via pedagogische dialoog Continuïteit in de school: dialoog over LLB stimuleren Met andere scholen: door op een gestructureerde manier ‘good practices’ uit te wisselen en (gezamenlijke) verbetertrajecten op te starten.

“Niet voor de school leren wij, maar voor het leven.” (Seneca) Kiezen kan je leren! “Niet voor de school leren wij, maar voor het leven.” (Seneca)