Presentatie Laaggeletterdheid [Logo bedrijf] [DATUM]

Programma Wat is laaggeletterdheid? Wat is de winst voor [bedrijf] bij de aanpak van laaggeletterdheid? Wat kan [bedrijf] betekenen in de aanpak van laaggeletterdheid?

Het leven van Lisa LINK: http://www.vimeo.com/29490613 Ook verkrijgbaar op DVD bij Stichting Lezen & Schrijven. Illustreert de ‘ketenfilosofie’. 3

Wat is laaggeletterdheid? Hoeveel procent van de woorden van een tekst moet je begrijpen om die tekst te kunnen begrijpen? A. 60% B. 70% C. 90% Bron:www.makkelijklezen.nl 4

Optie A 60% Binnen ons - moeten regelmatig- van de – de andere – worden. - , zoals de - , nemen die zware - van – over. Om te voor je - - en die van de – die je onderweg -, zijn er – gemaakt voor het - . De meest - interne - zijn: • Kijk - voor - • - geen - op de - of - • Zet - - met - van -.

Optie B 70% Binnen ons - moeten regelmatig- van de ene – de andere - -worden. - , zoals de - , nemen die zware – van ons over. Om te zorgen voor je - - en die – van de - die je onderweg - , zijn er – gemaakt voor het gebruik . De meest belangrijke interne – zijn: • Kijk uit voor – • - geen - op de - of - • Zet - vast met - van -.

Optie C 90% Binnen ons gebouw moeten regelmatig - van de ene naar de andere plek vervoerd worden. - , zoals de palletwagen, nemen die zware last van ons over. Om te zorgen voor je eigen - en die van de mensen die je onderweg tegenkomt , zijn er afspraken gemaakt voor het gebruik . De meest belangrijke interne - zijn: • Kijk uit voor - . • Vervoer geen personen op de palletwagen of heftruck. • Zet - vast met behulp van - .

100% Binnen ons gebouw moeten regelmatig spullen van de ene naar de andere plek vervoerd worden. Transportmiddelen, zoals de palletwagen, nemen die zware last van ons over. Om te zorgen voor je eigen veiligheid en die van de mensen die je onderweg tegenkomt, zijn er afspraken gemaakt voor het gebruik. De meest belangrijke interne verkeersregels zijn: • Kijk uit voor voetgangers. • Vervoer geen personen op de palletwagen of heftruck. • Zet materiaal vast met behulp van banden.

Wat is laaggeletterdheid? Iemand is laaggeletterd of functioneel analfabeet als hij of zij niet in staat is gedrukte of geschreven informatie te gebruiken om optimaal te kunnen functioneren in de samenleving.

Wat is laaggeletterdheid? Enkele voorbeelden van dagelijkse situaties waar laaggeletterden moeite mee hebben.

Feiten & Cijfers 1,1 miljoen beroepsbevolking is laaggeletterd 69% is autochtoon 67% sprak Nederlands als eerste taal Niet alleen ouderen maar ook jongeren: 30% van de jongeren in het MBO, niveau 1&2 25% van de leerlingen begint in de brugklas met een leesachterstand van 2 jaar Het land met de minst laaggeletterden in Europa: Zweden! 11 11

Geletterdheid & arbeidsmarkt Ruim 50% van de laaggeletterden heeft een baan Van de werkende laaggeletterden werkt: 25% in de sector Zorg en Welzijn 20% in de Industrie en Energie 17% in de Handel en Horeca [x % bij bedrijf = x aantal collega’s] 12

Oorzaken laaggeletterdheid Thuissituatie en sociale omgeving Opgroeien in een ‘taalarme omgeving’ Bij ouderen: vroeg werken vanwege financiële situatie Als thuis een andere taal wordt gesproken Het onderwijs Onvoldoende aandacht en begeleiding op school Weinig opleiding (bijv. ziekte, lichamelijke handicap, spijbelen, voortijdig schoolverlaten, reizend bestaan) Individuele factoren Algemene leer- en gedragsproblemen Concentratiestoornis Taalzwakte en dyslexie Vaardigheid waarbij ‘Use it or lose it” geldt

Gevolgen laaggeletterdheid Veiligheid, angst, schaamte Zelfvertrouwen Sociale vaardigheden, sociaal redzaamheid Weinig mobiliteit, weinig participerend Meer kans op ziekten, ongevallen Minder kansen benutten

Gevolgen op de werkvloer Lagere productiviteit Hoger ziekteverzuim Onnodige veiligheidsrisico’s Geen doorgroeimogelijkheden Minder flexibel inzetbaar Verminderde werksfeer Meer stress Medewerker ontvangt niet alle informatie omdat deze ontoegankelijk is. [Aanvullen]……(specifiek op bedrijf gericht) 15 15

Taboe Rust nog altijd een taboe op laaggeletterdheid. Deze grafiek, uit de VS, maar zal in NL vergelijkbaar zijn, laat zien hoe vaak laaggeletterden hun probleem niet delen met collega’s, zorgverleners, kennisen, vrienden en kinderen. Als je een laaggeletterde wilt helpen of in je communicatie rekening wilt houden met lees- en schrijfproblemen, zul je hen vaak zelf moeten herkennen. Dat valt nog niet mee want ze lopen er niet mee te koop. Toch zijn er signalen waar je op kunt letten (volgende slide).

Signalen Vergeet afspraken Vult geen formulieren in Stuurt geen emails Moeite met formuleren van vragen Verzoekt herhaaldelijk om instructies [Aanvullen]……(specifiek op bedrijf gericht) ’ Herkenningswijzers (boekenleggerformaat) zijn te bestellen of downloaden via www.lezenenschrijven.nl. Ze zijn er voor diverse beroepsgroepen, waaronder ‘de gezondheidssector’, ‘de JGZ’, ‘baliemedewerkers’ en er is een algemene voor volwassenen. “Ik schrijf zo onleesbaar, doet u dat maar voor me.” “Oh, ik dacht dat de afspraak morgen was.” “Dat formulier vul ik thuis wel in.”

Voorstel aanpak bij [bedrijf] Strategie bepalen Bewustwording creëren Brede werving en scholing Effectmeting en monitoring Verankering * (kijk voor meer informatie over stappenplan op www.taalwerkt.nl bij Aan de slag!….)

Concrete acties binnen [bedrijf] …………………………………………………………………… 19

Contact