- relatie loopt op de klippen, maar Lola wil er niets aan doen - ze is niet geïnteresseerd in een baan, sport, geld, aanzien… Maatschappelijke structuren worden in twijfel getrokken - “‘Een os groeit minder hard dan een stier, maar krijgt mooier en smakelijker vlees.’ Dat had hij niet moeten zeggen. Een dag later brandde zijn boerderij af en werd een van zijn ossen gestolen.” vaste waarden en normen verdwijnen - ‘Lola’ werd verteld vanuit Lola’s standpunt (personele verteller) een alwetende verteller bestaat niet; de verteller is per definitie een ‘persoon’, het standpunt is relatief
- Lola (de vrouw) wordt niet begrepen door haar omgeving (net zoals Lola (de os)) - haar passieve houding wordt niet geapprecieerd Lola moet meedraaien in de samenleving volgens opgelegde sociale normen. Verbeke gaat hiertegen in en staat dus kritisch tegenover de vanzelfsprekendheden uit de maatschappij. - “Soms liepen Lola en Lola samen wild heen en weer door de wei en het gebeurde dat ze daar beiden wat bij loeiden.” grenzen en normen vallen weg
18 de eeuw: verlichting ratio! opkomst exacte wetenschappen / er is één ideale wereld mogelijk 20 ste eeuw: twee wereldoorlogen zorgen voor crisissen vanaf 1945: heropbouw Europese steden jaren ’60 - …: 1. Koude Oorlog, oliecrisis… 2. de wereld wordt kleiner, andere culturen zijn niet langer onbekend niet langer geloof in ‘grote verhalen’ (Jean-François Lyotard, 1979): - is democratie de beste staatsvorm? - welke ideologie is de juiste: kapitalisme/communisme? - het christendom is niet langer de enige godsdienst in Europa - … stelling: In onze hedendaagse maatschappij vind je geen grote ideeën, geen grote waarden meer. Integendeel, alles is verbrokkeld en er is geen eenheid meer te vinden. (Nietzsche verkondigde al eind 19 de eeuw dat er geen waarheid bestaat.) stelling: We leven meer en meer in een cyberwereld / een virtuele wereld en we verliezen daardoor onze voeling met de realiteit.
‘The Simpsons zijn succesvol door het cynisme tegenover menselijke natuur en de samenleving; door de dreiging van het consumentisme dat bekritiseerd wordt en doordat ook de helden zelf etters zijn en verantwoordelijk zijn voor wat er fout loopt.’ Fragmenten Banksy / Mapple / Steve Mobs Ironie/cynisme is een ideaal hulpmiddel om grote ideologieën en waarheden te bekritiseren. Parodiëring is vandaag ongetwijfeld één van de meest voorkomende en meest opvallende vormen van postmodernisme. De helden zijn vaak onduidelijk en middelmatig.
?
1900: christendom enige godsdienst in West-Europa Nu: - Wie kan zichzelf katholiek noemen? - Wie gaat wekelijks/dagelijks naar de kerk? - Wie kan zich vinden in katholieke waarden als vergeving, broederschap… - Wie is atheïst? - Wie gelooft in een leven na de dood? - Wie gelooft dat het leven meer is dan een biologische brok cellen? - … Tegenwoordig krijgen oosterse en andere religies ook een kans in West-Europa: boeddhisme, wicca, zen, new age, religieus humanisme… Dit samenstellen van een persoonlijke religie wordt ook wel eens ‘bricoleren’ genoemd.
Eenvoudige, duidelijke, eenvormige structuren.
Is het een boekenplank? Is het een gebouw?
de normale gang van zaken wordt omgekeerd zonder dat het doel ervan verloren gaat er is dus niet één ‘juiste’ werkwijze of waarheid in het leven
De realiteit op zijn kop.
Is het een augurk? Is het een gebouw? Is het een fabriek? Is het een kantoorgebouw?
Stijlen worden probleemloos vermengd. (kerkramen in wolkenkrabber)
Stijlen worden probleemloos vermengd.
MODERNISMEPOSTMODERNISME historiserend, teleologisch constructie socialistisch, collectief gericht internationaal idealistisch, utopisch, ideologisch duidelijke grenzen en afbakeningen (anti-)christelijk rationeel streng, ernstig hiërarchisch op zoek naar het universele centrumgericht op zoek naar de waarheid gericht op eenheid Kunst kitsch eenvormig origineel gericht op het nu deconstructie individualistisch, emancipatoir lokaal cynisch, sceptisch, parodiëring grenzen en regels vallen weg agnostisch, gericht op ‘spiritualiteit’ gevoel, ervaring ironisch, dubbelzinnig, campy anarchistisch relativistisch contextgericht op zoek naar de leugen pluralistisch kunst eclectisch intertekstualiteit, sampling
Grenzen vervagen: onduidelijkheid over leven en dood in een gedicht Wisselend vertelperspectief
Ja Ik heb je lief zoals je soms gelijk een gouden zomerdag bent nee nee nee ik heb je lief zoals je bent nee ik heb je lief zoals nee ik heb je lief (K. Schippers) Shall I Compare Thee To A Summer's Day? Shall I compare thee to a summer's day? Thou art more lovely and more temperate. Rough winds do shake the darling buds of May, And summer's lease hath all too short a date. Sometime too hot the eye of heaven shines, And often is his gold complexion dimm'd; And every fair from fair sometime declines, By chance or nature's changing course untrimm'd; But thy eternal summer shall not fade Nor lose possession of that fair thou ow'st; Nor shall Death brag thou wander'st in his shade, When in eternal lines to time thou grow'st: So long as men can breathe or eyes can see, So long lives this, and this gives life to thee. (William Shakespeare)
Kunstenaar William Burge pronkt met zijn ‘Phantoms’-auto. Het kunstwerkje zal te zien zijn op de Essen Motor Show 2007, een van de grootste autobeurzen ter wereld, die plaatsvindt van 1 tot 9 december in het Duitse Essen. ‘Phantoms’ is gebaseerd op de Volkswagen Beetle uit (bron: Metro, 27/11/07) Hybride toestellen, apparaten, ontwerpen… zijn typisch postmodernism.
Nieuwe helden Jongeren laten zich in de eerste plaats leiden door de mening van hun vrienden (61 procent) om te weten of iets cool is. Daarnaast volgen ze hun eigen opinie, tv-programma’s, tijdschriften en reclame. Opvallend is dat sportlui de kleinste impact hebben (4 procent). Twee jaar geleden golden sporters als Tom Boonen of Kim Clijsters nog als belangrijke rolmodellen voor de jeugd. MTV Networks ziet een verklaring in het verdwijnen van een paar grote lokale namen enerzijds en dopingschandalen anderzijds. Universele helden blijken niet meer van deze tijd. De ondervraagde jongeren noemden 128 verschillende ‘coole’ personen op. Vrienden (23 procent) worden meer geciteerd dan muziekartiesten (20 procent). Acteurs komen op de derde plaats, terwijl politici of vrijheidsstrijders nauwelijks in het lijstje voorkomen. Ook leraars en ouders scoren slecht. (bron: De Standaard, 27/11/07)
11 september 2001 Zelfs de grootste natie op economisch, politiek en militair vlak bleek niet onschendbaar. Er is niet langer één hiërarchie, één waarheid, één realiteit.