Herordening van het publieke en het private Strategieberaad Rijksbreed 13 maart 2008 Marianne van den Boomen Departement Media- en Cultuurwetenschappen afdeling Nieuwe Media & Digitale Cultuur

Orde en herordening Herordening? Publiek? Privaat? Is er een bepaalde orde, die zichzelf overleefd heeft en daarom noopt tot een herordening? (sturing) Of vindt er een autonome herordening plaats, en moeten daarom prioriteiten heroverwogen worden? (aanpassing) Publiek? Z.nw: verzameling mensen die iets deelt B.nw: gezamenlijk, collectief, breed gedragen, cohesief, openbaar Privaat? Z.nw: hokje met slot waar je je behoefte doet B.nw: het particuliere, persoonlijke, individuele (=niet-gedeelde)

Het publieke Publieke sector – infrastructuur, instituties, instellingen onderwijs, zorg, welzijn, culturele instellingen, sociale zekerheid, openbaar vervoer, telecom, energie Publieke ruimte – collectief gebruikte locaties parken, pleinen, straten, snelwegen, podia, festivals, verkeer, treincoupees, landschap, milieu Publieke sfeer – maatschappelijke uitwisseling pers, omroep, radio, tv, publieke opinie, debat Publiek domein – collectief sociaal-cultureel bezit cultureel erfgoed, taal, liedjes, spelletjes, verlopen auteursrechten

Het private Private sector – economische infrastructuur bedrijven, investeerders, banken, marktwerking, winst, private toeëigening, privé bezit (huizen, goederen, kapitaal) Private ruimte – persoonlijk beheerde en gebruikte ruimte eigen huis, eigen lichaam, eigen portemonnee Private sfeer – persoonlijk geheugen en relaties eigen hoofd (gedachten, mening, geloof), partnerrelaties, familie, vrienden, dagboeken, brieven, foto’s etc Privaat domein – persoonlijke intellectuele eigendom auteursrecht en patentrecht bij gelegitimeerde eigenaar

Het publieke wordt privaat Publieke sector – infrastructuur, instituties, instellingen onderwijs, zorg, welzijn, culturele instellingen, sociale zekerheid, openbaar vervoer, telecom, energie privatisering, liberalisering, marktwerking, prestatie-indicatoren, digitalisering: ICT-registratie en beheer Publieke ruimte – collectief gebruikte locaties parken, pleinen, straten, snelwegen, podia, festivals, verkeer, treincoupees, landschap, milieu reclame, sponsoring, digitale netwerken: notebooks, hotspots, mobieltjes Publieke sfeer – maatschappelijke uitwisseling pers, radio, tv, publieke opinie, debat commerciële omroep, celebrities, reality shows, verpersoonlijking van het politieke, Internet: virtuele gemeenschappen, blogs, Hyves, YouTube Publiek domein – collectief sociaal-cultureel bezit commons, cultureel erfgoed, taal, liedjes, verlopen auteursrechten verlenging auteursrechten, digitalisering: claiming beeldrecht stocks, software patenten

Het private wordt publiek Private sector – economische infrastructuur bedrijven, investeerders, banken, marktwerking, winst, privé bezit accountability, transparatie, regelgeving, digitalisering: hacking, defacing, copy/paste/remix van digitale handelswaar Private ruimte – persoonlijk beheerde en gebruikte ruimte eigen huis, eigen lichaam, eigen portemonnee wet- en regelgeving, het persoonlijke is politiek, emancipatie, bemoeizorg, digitalisering: e-patientdossiers, internetbankieren, homepages, amateurporno Private sfeer – persoonlijk geheugen en relatiebeheer eigen hoofd (gedachten, mening, geloof), sociale contacten, partners, familie, vrienden, dagboeken, brieven, foto’s Internet: blogs, Flickr, YouTube, Hyves, postsecret.com, taps, datamining Privaat domein – persoonlijke intellectuele eigendom auteursrecht en patentrecht bij gelegitimeerde eigenaar digitalisering: open source software, creative commons, P2P filesharing, piraterij

Publiek-private hybride Publieke sector onderwijs, zorg, welzijn, culturele instellingen, sociale zekerheid, openbaar vervoer, telecom, energie privatisering, liberalisering, marktwerking, prestatie-indicatoren, digitalisering: ICT-registratie en beheer Publieke ruimte parken, pleinen, straten, snelwegen, podia, festivals, verkeer, treincoupees, landschap, milieu reclame, sponsoring, digitale netwerken: notebooks, hotspots, mobieltjes Publieke sfeer pers, radio, tv, publieke opinie, debat commerciële omroep, celebrities, real life soaps, verpersoonlijking van het politieke, Internet: virtuele gemeenschappen, hyperlinks, blogs, Hyves, YouTube Publiek domein commons, cultureel erfgoed, taal, liedjes, verlopen auteursrechten verlenging auteursrechten, digitalisering: claiming beeldrecht stocks, software patenten Private sector bedrijven, investeerders, banken, marktwerking, winst, privé bezit accountability, transparatie, regelgeving, digitalisering: hacking, defacing, copy/paste/remix van handelswaar Private ruimte ` eigen huis, eigen lichaam, eigen portemonnee wet- en regelgeving, het persoonlijke is politiek, emancipatie, bemoeizorg, digitalisering: e-patientdossiers, internetbankieren, familiesites, amateurporno Private sfeer eigen hoofd (gedachten, mening, geloof), partnerrelaties, familie, vrienden, dagboeken, brieven, foto’s Internet: blogs, Flickr, YouTube, Hyves, postsecret.com, ditismijngeheim.nl, taps, datamining Privaat domein auteursrecht en patentrecht bij gelegitimeerde eigenaar digitalisering: open source software, creative commons, P2P filesharing, piraterij

Privaat/publieke sfeer Turbulente interacties: Publiek gemaakte private content = zowel onbetaalde content-productie-arbeid als stem des volks in publieke sfeer (legitiem verzet, zieke afrekeningen, naming and shaming & eng populisme) Publieke sfeer wordt politiek strijdtoneel door publieke kritiek op private levensfeer (Lewinsky, Van der Sloot, Deense cartoons, Wilders’ film) Private ruimte/sfeer in digitale publieke sfeer: private data on the fly afgetapt en geaggregeerd voor private en publieke doeleinden: Web 2.0-dot.com: handelswaar, bedrijfskapitaal voor datamining, marketing & targeting (private sector) .nl, .eu, .gov: datamining t.b.v. criminaliteits- en terreurpreventie (geheime publieke sector) Onder druk: publieke sfeer én privacy

Democratische oplossingen? Steeds meer netkwesties worden beslecht via co-regulering: afspraken tussen overheden en bedrijfsleven waar geen parlement of rechter aan te pas komt (hoogleraar informatierecht E. Dommmering, 16-1-2008, conferentie Het onwerkbare Internet) Steeds meer sociale en beheersmatige functies worden uitbesteed aan software – waarvan eigenlijk niemand precies weet wat het doet (herordeningsonderzoeker M. vd Boomen, Strategieberaad Rijksbreed 13-3-2008)