Profiel Menno van Leeuwen Publicaties  Rapporten zoals Media in Beeld (2006, 2007 en 2008) en Visie op Sectoren  Presentaties voor (potentiële) klanten  Visie op Sectoren Partners, events  Broadcast: Omroepcongres, Onder de Knop, ABN AMRO New Media Award  Accenture: Innovation Awards, Innovation Exchange  PICNIC, Incubator day Strategische gesprekspartner  Mediabedrijven van diverse grootte door heel Nederland  Branche organisaties, investeerders  Investment Match, M&A Sector Banker Media & Technologie: • Verantwoordelijk bij ABN AMRO onze positie bij Media & ICT bedrijven • Vergaren en verspreiden van sector insights over de Media & ICT industrie • Kennis wordt ingezet bij relaties bij investeringen, overnames of strategische oriëntaties • Betrokken bij de grotere transacties in Nederland en kansrijke start-ups / fast growers ABN AMRO Sector Advisory Menno van Leeuwen Sector Banker Media & Technologie ABN AMRO   “ABN AMRO uw bank” ABN AMRO wil graag voor mediabedrijven ‘uw’ bank zijn

Het medialandschap gaat gestaag, maar uiteindelijk radicaal veranderen Voor het rapport Media in Beeld 2008 sprak ABN AMRO met diverse bedrijven actief in muziek, social media, radio, TV en uitgeverij

Digitalisering biedt niet alleen bedreigingen, maar ook juist kansen voor uitgevers Experience economy  Printuitgave als premiumproduct  Belevenisconcepten (debatten, events)  Online goes offline too Communities en medianetwerken  Interactieve (abonnee) uitgeverssites  Social networks regionaal/niche/thema  Merk en kennis doelgroep gebruiken voor verkoop lezersaanbiedingen Crossmediale convergentie  Meer gebruik van beeld  Internet als centraal platform  Mobiele varianten Digitale distributie, productie  Transitie naar online vanwege kostenvoordeel  E-magazines, e-papers  Long tail diensten (archief) Het speelveld in de mediasector wordt diffuser, inkomsten versnipperen. Het volgen van meerdere strategieën is hierdoor noodzakelijk

Recessie verzwaart de druk verder op de uitgeefsector Bron: ABN AMRO 2009 Dynamisch als de mediasector was, wordt zij nu getroffen door de impact van de kredietcrisis Agrifood Detailhandel Services Recreatie Consumenten goederen Automotive Transport Bouw & OG Energie Groothandel Media Industriële producten Kapitaal- goederen Semiconductors VraaguitvalHOOG ONGUNSTIG GUNSTIG Financieel profiel TV producenten Mediaburo’s Drukkerijen TV zenders Dagbladen Radio Internetmedia Telecom Freesheets Facilitaire diensten Zakelijke Uitgevers VraaguitvalHOOG ONGUNSTIG GUNSTIG Financieel profiel Mediasector lijkt relatief minder last te hebben van kredietcrisis. Verschillen binnen sector zijn echter groot Bron: ABN AMRO Sectoren in stress, Visie op Sectoren, Kobalt •ABN AMRO (in Visie op Sectoren) verwacht dat in 2009 de omzet bij uitgeverijen met 0-5% zal krimpen •Met name printsector is gevoelig voor recessie (personeelsadvertenties liepen al in Q4 drastisch terug, daarnaast eisen zware overnames nu hun tol) •Recent onderzoek van mediabureau Kobalt (gebaseerd op cijfers van onderzoeksbureau Nielsen) duidt op een nog sterkere krimp Tijdschriften

Verwachtingen tot op heden alleen nog maar naar beneden bijgesteld, wachten op harde bewijs van de eerste lichtpunten

Vraaguitval onder andere door teruglopende advertentiemarkt, vooral bij print en in het bijzonder bij de tijdschriften Met name advertentie-inkomsten van geprinte media onder druk als gevolg van crisis Ter vergelijking de ontwikkeling in de mediabestedingen in 2008: Q % Q % Q % Q % (t.o.v. periode 2007) Kortingen liggen dit jaar hoger dan vorig jaar: Sterke daling netto bestedingen publiekstijdschriften Bron: Kobalt maakt op basis van de Bruto mediabestedingen van Nielsen en de Kobalt benchmark een benadering van de netto advertentie-inkomsten en mediabestedingen Online blijft groeien, maar groeitempo neemt hard af (groei 9%) Q1 09 vs Q % -43% -30%

Bron: Annet Aris, INSEAD Exponentiële verandering naar digitale media Langzame verandering naar digitale media Meer jaren recessie Milde depressie  Langzame daling van traditionele media  Snelle groei van grote digitale mediabedrijven  Breking van advertentie ecosystem verandering naar doelen resultaat gerichte advertentie  Afstoten van traditionele media  Snelle groei van grote digitale mediabedrijven  Dualadvertising ecosysteem  Langzame verandering van traditionele naar digitale media  Ontwikkeling van meerdere digitale spelers  Langzame verandering advertentie ecosysteem  Consolidatie van traditionele media  Consolidatie van digitale media spelers  Advertentie ecosysteem focus steeds meer op resulaat Meer jaren recessie reëel scenario. Verandering naar digitale media zal zeker doorgaan, echter door minder innovatie geremd worden. Innovatie komt in deze tijden meer van jonge ondernemingen. De recessie en digitalisering zorgt voor verdere consolidatie binnen de sectoren en een sterker ROI klimaat

Grootste uitdaging voor uitgevers is de balans tussen de noodzaak van kostenbeheersing en de noodzaak van investeren in innovatie Kostenbesparingen: •Personeel (rompredacties, redactiepool, etc.) •Investeringen beperken •Terugdringen debiteurendagen, versnellen facturering, bezuinigen op overhead •Verkopen (niet-kern) bedrijfsonderdelen en/of onderdelen die niet bijdragen aan de operationele winst Strategische oriëntaties: •Jonger personeel voor online kennis •Thematische of merkgerelateerde internetplatforms (adverteerder doet het anders zelf) •Nieuwe generatie marketeers van adverteerders pushen online vraag •Gebruik van beeld, online video •Nieuwe inkomstenmodellen: CPM, CPC, CPL, CPS, lezersaanbiedingen, recessieproposities als leesmap •Verdere shift van general interest naar special interest (relevantie!) •Nastreven van marktleiderschap per domein