Bedrijfseconomische analyse Gezonde financiële huishouding is cruciaal voor de continuïteit. Verschil: balans, winst/verliesrekening en cashflow Bij problemen: her-financiering/stop the bleeding systematisch verliesgevende activiteiten schrappen en winstgevende laten of stimuleren
De balans volgens KvK standaard, zie ook http://www.KvK.nl/artikel/artikel.asp?artikelID=40129#top ACTIVA (bezittingen) PASSIVA (schulden) Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Niet toe te wijzen vaste activa Eigen vermogen (van de aandeelhouders) Gestort en opgevraagd kapitaal Agio Herwaarderingsreserve Wettelijke en statutaire reserves Overige reserves Onverdeelde winst Saldo verlies Aandeel derden (geconsolideerd) Groepsvermogen (geconsolideerd) Vlottende activa Voorraden Vorderingen Handelsdebiteuren Effecten Liquide middelen Niet toe te wijzen vlottende activa Overige passiva WIR-egalisatierekening Voorziening Langlopende schulden (hypotheek) Achtergestelde lening Vlottende passiva Kortlopende schulden Handelscrediteuren Niet toe te wijzen passiva
Categorale indeling Winst- en Verliesrekening Netto omzet Wijziging in voorraden Geactiveerde productie Overige bedrijfsopbrengsten 000 000 000 000+ Som der bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfslasten 000 000- Bedrijfsresultaat Financiële baten Financiële lasten 000 000+ 000- Saldo financiële baten/lasten 000+ Overige baten Overige lasten 000 000 Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belasting uit bedrijfsuitoefening Aandeel in W/V deelnemingen 000 000- 000+ Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen Buitengewone baten Buitengewone lasten Saldo buitengewone baten/lasten Belasting buitengewone resultaat Buitengewoon resultaat na belastingen Overige belastingen Resultaat uit deelnemingen na belasting Aandeel derden in het resultaat Saldo overige baten/lasten na belastingen 000 000 000 000 000+ Netto resultaat 000
Functionele indeling Winst- en Verliesrekening Netto omzet Kostprijs van de omzet Brutomarge Afschrijvingen Nettomarge Salarissen en sociale lasten Overige bedrijfslasten Verkoop-en beheerskosten Overige bedrijfsopbrengsten 000 000- 000 000- 000 000- 000- 000- 000+ Bedrijfsresultaat Financiële baten Financiële lasten 000 000+ 000- Saldo financiële baten/lasten 000+ Overige baten Overige lasten 000+ 000- Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belasting uit bedrijfsuitoefening Aandeel in W/V deelnemingen 000+ 000- 000+ Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen Buitengewone baten Buitengewone lasten Saldo buitengewone baten/lasten Belasting buitengewoon resultaat 000 000- Buitengewoon resultaat na belasting Overige belastingen 000 000 Resultaat uit deelnemingen na belasting Aandeel derden in het resultaat Saldo overige baten/lasten na belasting 000 000 000+ Netto resultaat 000
Problemen/fraude Veel voorkomende oorzaken (Enron, Daf, Fokker, AH, Worldcom): immateriële activa, c.q. opgeblazen balans (goodwill te hoog, voorraden te hoog, work in progress te hoog, toekomstige orders opnemen) omzetten (niet gesloten contracten al mee tellen, verleende kortingen onjuist boeken, omzet van minderheidsdeelnemingen toch meetellen) verliezen langdurig verdonkeremanen (altijd in combinatie met geleidelijk opblazen balans) winsten oppompen (opgeblazen voorziening vrij laten vallen) Instinkers: EBITDA = pure misleiding (Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortisation) Oplossingen: integere directie/financieel management integere en niet-omkoopbare accountant kritische commissarissen (achteraf zie je "het" altijd) IFRS (standaard voor accounting)
Financiële kengetallen: Rentabiliteit: RTV: Totaal resultaat / gemiddeld TV * 100% (lease= balansverkorting, dus optische "verbetering" van RTV) REV vb : Winst voor belasting / gemiddeld EV * 100% REV nb : Winst na belasting / gemiddeld EV * 100% RVV: Rentesaldo / gemiddeld VV * 100% dit zijn dus de rentekosten als percentage van het vreemde vermogen; het is dus eigenlijk geen rendement maar kosten vanuit standpunt van onderneming.
Financiële kengetallen: hefboom Rentabiliteit: Hefboomeffect: REV vb = RTV + (RTV-RVV) * VV/EV Dit is niets meer en niets minder dan een alternatieve manier om het rendement op eigen vermogen uit te drukken in termen van rendement op totaal vermogen, rendement op vreemd vermogen en de verhouding vreemd/eigen vermogen. Het laatste deel van de formule VV/EV wordt de hefboomfactor genoemd; een verschil in rendement wordt uitvergroot of juist verkleind. Als RTV - RVV (heel) positief is, is dat gunstig voor de aandeelhouders. Is die negatief, dan zou je de aandeelhouders kunnen verzoeken of zij de onderneming niet meer zelf willen financieren i.p.v. de bank, want dan hebben zij het hogere rendement dat nu de bank incasseert. RTV = winst x omzet = winst . = omzet Tvermogen Tvermogen brutomarge x omloopsnelheid
Hefboom: Afleiding RTV = EV * REV + VV * RVV Dit is gewoon de gewogen optelsom TV Nu verder vlijtig rekenen: RTV * TV = EV * REV + VV * RVV Dus: EV * REV = RTV * TV - VV * RVV REV = RTV * TV - VV * RVV = RTV * (EV + VV )/EV - VV * RVV/EV = EV RTV * EV/EV + RTV * VV/EV - VV * RVV/EV = RTV + (RTV - RVV) * VV/EV is de hefboom formule.
Financiële kengetallen (2) Solvabiliteit: Financiering van activa met eigen of vreemd vermogen EV/TV * 100% (norm 33,3%) Te hoge waarde geeft i.h.a. lager rendement. Te laag is risico voor continuïteit maar creëert een sterk hefboomeffect. Dus: optimum bewaken. Liquiditeit: Het vermogen om op korte termijn de schulden (KVV) te betalen. Current ratio: vlottende activa/vlottende passiva (norm 1,5 a 2 ) kan je je korte termijn schulden betalen? Quick ratio: Vlottende activa – voorraden/vlottende passiva ( 1 of hoger) idem, maar nu zijn voorraden niet meegeteld Werkkapitaal: Vlottende activa – vlottende passiva of anders: EV + LVV - Vaste Activa ofwel: hoeveel geld is er van eigen vermogen over na aftrek van vaste activa om het bedrijf draaiende te houden. Working Capital ratio: werkkapitaal / vlottende passiva Gouden balansregel: Vaste activa / (lang VV + EV) (hoe lager dit getal < 100%, des te grote het overschot aan lang vreemd en eigen vermogen, dus hoe beter)
Werkkapitaal berekeningen/alternatieven Werkkapitaal = Lang Vermogen - Vaste activa = (dus hoeveel langgeld houd je over na aftrek van lange activa) EV + LVV - Vaste Activa (want lang vermogen = EV + LVV) Verder geldt: EV + LVV + KVV = TV, dus EV + LVV = TV - KVV (1) en ook: Vaste Activa + Vlottende Activa = TV (2) Dus, kan je werkkapitaal ook zo schrijven: (door substitutie van (1)) Werkkapitaal = TV - KVV - Vaste Activa = (door substitutie van (2)) Vaste Activa + Vlottende Activa - KVV - Vaste Activa = Vlottende Activa - KVV = Vlottende Activa - Vlottende Passiva
Financiële kengetallen (3) Looptijden Looptijden voorraden: gemiddelde waarde voorraden/ jaarverkoop * 365 dagen Looptijden debiteuren: gemiddelde saldo debiteuren / jaaromzet * 365 dagen Looptijden crediteuren: gemiddelde saldo crediteuren / inkopen in het jaar * 365 dagen Dupont-chart: analyse van resultaat met kengetallen (zie studiemap) Kijk ook bij http://www.KvK.nl/artikel/artikel.asp?artikelID=44125