Congres ‘Nare jeugdervaringen’ 22 november 2018

Nare jeugdervaringen, wat zijn dat eigenlijk? Er is een lijst van Adverse Childhood Experiences (ACE) opgesteld, waarvan deze 8 veel voorkomen.

Onderzoek TNO Wereldwijd is onderzocht wat de effecten van deze ACE zijn op de kwaliteit van leven van mensen. In 2017 heeft TNO een onderzoek uitgevoerd onder kinderen van groep 7 en 8 van het regulier onderwijs. Hieruit blijkt dat elke ACE een negatieve invloed heeft op de fitheid en gezondheid van kinderen. Deze invloed is het sterkst bij kinderen die emotionele verwaarlozing en/of emotionele/lichamelijke mishandeling hebben ervaren en bij kinderen waarbij een combinatie van meerdere ACE zich voordoet. Bijna de helft van de onderzochte kinderen heeft een of meerdere ACE ervaren. Dit aantal loopt op naar mate kinderen ouder zijn. (Voer eerst de opdrachten uit op het blad, voordat je verder gaat met de volgende dia)

Effecten op latere leeftijd Emotionele verwaarlozing en mishandeling leidt tot angst- en depressieklachten bij volwassenen en problemen in het sociaal functioneren. Wanneer je opgroeit in een context van verwaarlozing/mishandeling en onvoldoende (emotionele) steun ervaart, ontwikkelt het brein verhoogde gevoeligheid voor gevaar en sociale interactie. Het zal situaties sneller als potentieel gevaarlijk inschatten en sociale situaties eerder als negatief beoordelen. Het brein werkt voorspellend: het reageert op datgene wat het inschat dat er gaat komen. Een te scherp afgesteld brein beïnvloedt de emotieregulatie: Heftige reacties op geringe spanning Steeds snellere stressreactie Verhoogde alertheid Hersenscans tonen aan dat de neurale programmering van de hersenen daadwerkelijk veranderd is. TedTalk Nadine Burke Harris (Voer eerst de opdrachten uit op het blad, voordat je verder gaat met de volgende dia)

Intergenerationele overdracht Er blijkt geen sprake te zijn van een automatische overdracht van de problemen van de ene generatie op de andere. In tegenstelling tot dat wat vaak wordt beweerd, mishandelt ruim 75% van mishandelde ouders hun kinderen niet. Hoewel er wel degelijk veranderingen in het brein en DNA van verwaarloosde en mishandelde mensen te zien zijn, zijn er geen aanwijzingen dat deze (genetisch) worden overgedragen op hun kinderen. De problemen waarbij de meeste intergenerationele overdracht plaatsvindt, zijn die waarbij sprake is van verwaarlozing/mishandeling in combinatie met ernstige depressie, agressie en middelenmisbruik.

Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS) bij kinderen Kinderen die opgroeien in een onveilige thuissituatie lopen een groter risico op het ontwikkelen van PTSS. De aard van de klachten loopt zeer sterk uiteen en wordt mede daardoor niet altijd herkend als zijnde PTSS. Gevolgen voor vrijwel al deze getraumatiseerde kinderen zijn: Hechtingsproblemen Constante waakzaamheid Chronische stress Trauma gaat in je lijf zitten, waardoor kinderen moeilijk onderscheid kunnen maken tussen reëel en fictief gevaar. Het gevaar wordt letterlijk in het lichaam gevoeld (ook als dit gevaar niet reëel is). (Voer eerst de opdrachten uit op het blad, voordat je verder gaat met de volgende dia)

En nu? Niet meegaan in de vermijding tot behandeling door ouders of door jezelf (het is al zo lang geleden, mijn kind heeft hier geen last meer van, andere hulpverleners doen het ook niet dus waarom zou ik wel?, enzovoorts). De moed hebben het probleem zichtbaar te maken. Make them visible (Voer eerst de opdrachten uit op het blad, voordat je verder gaat met de volgende dia) Met ouders: Psycho-educatie over de gevolgen van ACE voor hun kinderen. Aanspreken op de verantwoordelijkheid die zij nu hebben voor hun kind. Samen met hen ontdekken op welke manier zij erkenning kunnen geven aan dat wat gebeurd is en hoe zij hun kind hierin kunnen ondersteunen.

Voor het kind: Het durven instappen in behandeling stimuleren. Bijdragen aan stabilisatie. Vanuit een (kort) stabilisatie programma zo snel als kan overgaan tot traumabehandeling (cognitieve gedragstherapie en/of EMDR). Stabilisatie, zowel van de omgeving als van het kind. Stabilisatie is gericht op: Creëren van een veilige omgeving. Beheersbaar maken van dat wat loskomt. Mobiliseren van ondersteunende omgeving.