Strategisch stakeholder management in toezicht: voorbij de usual suspects Dr. C. Braun en Dr. B. Fraussen, Instituut Bestuurskunde, Universiteit Leiden

Vandaag Inclusief stakeholder engagement: tussen wens en werkelijkheid Identificatie uitdagingen & oplossingen De weg vooruit? Outreach – Connection - Accountability

Caelesta Braun associate professor, Instituut bestuurskunde, Universiteit Leiden Expertise & ervaring Meer dan 15 jaar onderzoekservaring, afgewisseld met functies binnen een adviesbureau en onderzoeks- en beleidsfuncties in de Tweede Kamer. Expertise omvat: Belangenbehartiging en politieke participatie in meerlagige politiek-bestuurlijke systemen Stakeholder engagement & publieke organisaties, waaronder toezichthouders Publieke besluitvorming Mede-oprichter Leiden risk and regulation lab Online: caelestabraun.com @caelestabraun Email: c.h.j.m.braun@fgga.leidenuniv.nl

Bert Fraussen Assistant professor, Instituut bestuurskunde, Universiteit Leiden Expertise & ervaring Universiteit Antwerpen, Australian National University, Universiteit Leiden Europees Parlement Expertise omvat: Interne organisatie & ontwikkeling belangenorganisaties Rol externe stakeholders in beleidsvorming Mede-oprichter Policy Advocacy Lab Leiden Leadership Centre Online: bertfraussen.com @bertfraussen Email: b.fraussen@fgga.leidenuniv.nl

Stakeholder betrokkenheid & toezicht Tussen wens.... bijdrage aan expertise, verantwoording, responsiviteit, democratische controle En werkelijkheid.... ? Te grote nadruk op slechts enkele stakeholders versus Anecdote NVWA

Rondetafelgesprek Kort introductierondje: naam en functie Toelichting meest recente dossier waar je met (externe) stakeholders samengewerkt hebt Grootste uitdaging om inclusieve benadering te realiseren? Hoe heb je dit aangepakt? 15 minuten tafelgesprek 1 persoon deelt een casus Plenaire terugkoppeling Elke rondetafel 1 illustratie van gekozen aanpak Per tafel: bespreken casus waar samenwerking met externe stakeholders (bedrijven, burgerorganisaties, publieke instellingen, …) belangrijk was Grootste uitdaging en manier waarmee je hierbij omgegaan werd 15 minuten: tijd voor 3 personen om een casus toe te lichten Helder? Laat de rondetafeldiscussie van start gaan!

Balanceerkunst in stakeholder engagement binnen het toezicht Toezicht vanuit de ivoren toren (at an arm’s length) Het cruciale midden (reputatie & strategisch stakeholder management) Te grote afhankelijkheid van de sector (regulatory capture) Kernvragen: Wat is aanvaardbaar in de omgang met maatschappelijke stakeholders en onder toezichtstaande instellingen? Hoe te manoeuvreren tussen de verschillende (deel)belangen? OUTREACH - CONNECTION - ACCOUNTABILITY

De weg vooruit? Outreach Welke maatschappelijke dimensies spelen bij een toezichtskwestie en is er voor elke dimensie voldoende expertise en draagvlak? Is er ruimte voor alternatieve voorstellen? Connection Is verbinding gezocht met andere maatschappelijke organisaties dan degenen die normaal aan tafel zitten? Is er actief tegengeluid georganiseerd en gefaciliteerd? Accountability Is de belangen- en of risico afweging helder en is onderbouwd waarom sommige belangen meer of minder meegenomen zijn? Heeft actieve terugkoppeling plaatsgevonden richting alle relevante stakeholders?

Connection – Voorbij hardnekkige kern DG Financiën – Pieter Hasekamp ‘Als je alleen maar met de ene kant van het veld praat, dan is dat geen goede inbreng. Dat is nog wel een van de dingen waar medewerkers zich hier bewust van moeten worden. Wanneer je wordt benaderd vanuit één kant, probeer dan ook te kijken welke belanghebbenden er nog meer zijn.’ ‘Over het algemeen werken daar (bij organisaties met kleine staf) deskundige mensen, maar hebben ze wat meer op hun bordje dan een belangenorganisatie die op een heel specifiek deelbelang is gericht. Ik zie het als onze taak om ze uit te nodigen en, waar nodig, ze ook meer in detail te informeren dan de hele professionele lobby.’ Voorbeeld financieel toezicht: banken versus consumenten

Reflectie – Meer inclusief verbinden Belangrijk “Hoe om te gaan met het veld is het kerndilemma voor toezichthouders” (Kabinetsreactie initiatiefnota Lobby in Daglicht) Moeilijk Ongelijk speelveld, hardnekkige kern, beperkte ruimte & capaciteit Maar niet onmogelijk! Analyseren maatschappelijke waarden Ruimte nemen om voorbij de usual suspects te kijken Verantwoording & terugkoppeling als permanent aandachtspunt Grote verwachtingen inclusief stakeholder management, niet blind zijn voor de hindernissen Deze workshop enkele aandachtspunten en potentiele oplossingen meegegeven Kort samengevat: meer actief en bewust verbindingen maken met de buitenwereld als publieke professional

- Allesbehalve eenvoudig, enkel door complexiteit te omarmen kunnen we grote uitdagingen binnen het toezicht succesvol aanpakken