MINDFULNESS voor mensen met autisme Lilly Borremans (Amoz) Autisme-info-beurs 2019
Even voorstellen Lilly Borremans Orthopedagoge sinds 2005: gespecialiseerd in begeleiding en coaching van volwassenen met autisme (ASS) en/of ADHD sinds 2008: oprichtster van Amoz- Anders Mogen Zijn centrum te Leuven voor mensen met autisme/adhd en hun omgeving www.autisme-adhd.be
Even voorstellen sinds 2009 : Mindfulness ontdekt ! IAM (Instituut voor Aandacht en Mindfulness) 8-weken training Mindfulness 8-weken-training Heartfulness tal van meditatiedagen –IAM 2013: Vorming Mindfulness bij mensen met autisme- Annelies Spek 2017 : Stilte-retraite Sietske De Haan
VANDAAG 1. UITLEG : 2. BEOEFENING : Ademhalings-meditatie Wat is mindfulness ? Waarvoor wordt mindfulness ingezet ? Hoe gaat het in zijn werk ? Aanpassing voor mensen met autisme 2. BEOEFENING : Ademhalings-meditatie 3. NABESPREKING en VRAGEN
Wat is mindfulness ?
Wat is mindfulness ? Bewuste, milde, open AANDACHT In het hier en nu Brein : zijn-modus ipv doe-modus Acceptatie, niet oordelen Geeft rust !
Aandacht in het hier en nu Bewuste, milde, open AANDACHT In het hier en nu Aandacht richten op Ademhaling Lichaam zintuigen wat je aan het doen bent
Aandacht in het hier en nu Bewuste, milde, open AANDACHT In het hier en nu Dus niet op piekergedachten/ verleden / toekomst Door de aandacht te richten, bv. op de ademhaling Is men even niet gericht op de gedachten Waardoor het brein als het ware rust krijgt
DOE vs ZIJN modus Het brein in doe modus: = actief aan het denken Het brein in zijn modus: = in rust Mindfulness helpt om meer in de zijn-modus te komen (bv. je wil slapen maar gedachten blijven komen) Of zelf je modus te kiezen
DOE vs zijn modus ! Je kan dingen DOEN in ZIJN-MODUS Bv. met aandacht fietsen of wandelen : Je brein is in rust!
Mildheid, ACCEPTATIE Mensen met autisme vaak erg streng voor zichzelf, perfectionistisch Mildfulness stelt hiertegenover : Mild zijn naar jezelf en naar je omgeving Gedachten, gevoelens, prikkels accepteren en vervolgens loslaten Bv. in ademhalingsmeditatie gedachten opmerken en ‘met de glimlach’ terugkeren naar de adem
Waarvoor wordt mindfulness ingezet?
Soorten mindfulness-trainingen Eeuwenoud : oorspronkelijk uit het Boeddhisme Aangepast voor westers gebruik : Mindfulness Based Stress Reductie (Jon Kabat-Zinn) vooral bij pijn en stress Hierop gebaseerd andere vormen, o.a. Mindfulness Based Cognitive Therapy (Segal,Williams, Teasdale) vooral bij depressie Recent aanpassing voor mensen met autisme (Annelies Spek e.a.) Mindfulness Based Therapy- Autism Spectrum
Mindfulness- training- Autisme Tijdens de training onderzoeken mensen met autisme samen met de trainer bij welke meditaties zij baat hebben, Baat kan bv. zijn : Meer rust, beter gevoel Meer inzicht in hoe het met je gaat (bv. signalen overbelasting) Als het niet werkt voor jou, doe je het niet meer !
Mindfulness- training- autisme Wordt recent ingezet als therapievorm voor volwassenen met autisme Niet om autisme weg te nemen Wel om gerelateerde en bijkomende klachten te verlichten Depressieve klachten Angstklachten Piekeren (rumineren), doordenken tot alle details kloppen, gedachten niet kunnen loslaten Bij overprikkeling / overbelasting : toename gedachtenstroom, veel behoefte aan rust in hoofd Is een manier van COPING = omgaan met problemen en overbelasting, een strategie om stress te verminderen en meer rust in het hoofd te krijgen
effecten mindfulness - autisme Tot rust komen De maalstroom van gedachten los laten Beter inslapen Ontprikkelen Beter in lichaam komen Beter grenzen aanvoelen
effecten mindfulness - autisme Milder zijn voor jezelf en je omgeving Zichzelf minder hoge eisen stellen Angstige en sombere gedachten verminderen Toename van positieve gevoelens Herval in depressie voorkomen
Hoe gaat zo’n training in zijn werk ?
Hoe gaat het in zijn werk ? Je oefent bewuste, milde aandacht in geleide meditaties Verschillende soorten meditaties : Ademhalingsmeditatie Bodyscan Vijf-minuten-oefening (G/G- ademh- lichaam) Aandacht voor je zintuigen Bewegingsmeditatie Gedachtenmeditatie Geluidenmeditatie
AANPAssing voor mensen met autisme De meditaties : Bondig, to the point, meer stiltes en minder blabla Taal is aangepast : concreter, letterlijker Doen weinig beroep op verbeelding (geen ‘veld van gewaarzijn’, geen ‘zitten als een berg’, …) De setting : Kleine groep (4 tot 12 personen) Rustige, prikkelarme omgeving Transparante afspraken en communicatie
Aanpassing voor mensen met autisme De nabespreking : Functioneler – voelt het oké? draagt het bij aan je doelstelling ? Meer concrete aandacht voor hoe te integreren in jouw leven : Welke meditaties ga je thuis beoefenen waarmee kunnen ze helpen wanneer en waar ga je deze doen wat kan je eraan herinneren Aandacht voor valkuilen, noden en vragen eigen aan je autisme
Meer weten ? www.mindfulnessbijautisme.nl www.autisme-adhd.be website van Annelies Spek met boek, audio-fragmenten, groepen,… www.autisme-adhd.be de website van Amoz, meld je aan bij lilly@autisme-adhd.be als je interesse hebt voor een groep ! Mindfulness in ‘t algemeen : IAM https://aandacht.be/ ITAM https://www.itam.be/