Omgevingswet Ja, maar hoe dan? Anders werken & handige gesprekstools Anouk Baving/Gelinde Groeneveld 21 juni 2018 Regionaal Platform Omgevingswet Groningen Bijeenkomst HR-professionals

Welke vragen heb je over … werken met de omgevingswet Welke vragen heb je over … werken met de omgevingswet? … de rol van HR-professionals daarbij?

Anders werken? Doel & bedoeling van de Omgevingswet Mens & organisatie Anders werken in de beleidscyclus Invoeringsstrategie Leren door te doen Effectief leren van experimenten Leervragen Gespreksstarter Veranderprofielen Regionaal samenwerken Inspiratiegids Participatie Interactieve game Aan de slag - kaart

Drie ontwikkeldoelen Omgevingswet Manier van werken Juridisch en inhoudelijk Digitalisering Integraal aanpakken op inhoud? De implementatiedoelen van de van de omgevingswet bieden meerdere ‘brillen’ om vraagstukken langs te bekijken. In de geest van de omgevingswet: zoek naar integratie van doelen/belangen Onderaan de sheet de drie ontwikkeldoelen voor de Implementatie van de omgevingswet. … met kennis en kunde van de wet in het algemeen en 6 kerninstrumenten in het bijzonder, … Iedereen past zijn/haar handelen en werken aan (de bedoeling van) de wet aan … … ondersteund door een digitaal stelsel.

Eventuele voettekst

De samenleving verandert en de overheid doet mee Nieuwe spelregels voor overheden, initiatiefnemers èn belanghebbenden om de leefomgeving duurzaam te kunnen inrichten, beheren en gebruiken Flexibiliteit (afwegingsruimte, maatwerk) Samenwerken (intern en extern, nieuwe thema’s) van nee, mits naar ja, tenzij (vertrouwen in anderen) Werken met nieuwe juridische instrumenten en digitale mogelijkheden. Ontwikkelen van mens & organisatie, incl. gedrags- en cultuurveranderingen. Eventuele voettekst

Disciplines samenbrengen in de fysieke leefomgeving … 2. De fysieke leefomgeving omvat in ieder geval: a. bouwwerken f. lucht b. infrastructuur g. landschappen c. watersystemen h. natuur d. water i. cultureel erfgoed e. bodem j. werelderfgoed (Artikel 1.2) … en verbinden met maatschappelijke opgaven & het sociaal domein (leefbaarheid, gezondheid, veiligheid, etc.) Eventuele voettekst

Anders Werken met de Omgevingswet Van der Steen en Van Buuren (NSOB, 2017) De praktijk van de ruimtelijke ordening De geest van de Omgevingswet Doen wat is afgesproken en geregeld Doen wat wordt gevraagd Voorschrijven, uitrollen, in orde maken Openstaan, uitnodigen, faciliteren Aanbodsturing, beleid als uitvoering Vraagsturing, beleid als issuemanagement Beleidsafstemming en coördinatie Integraal denken en werken Toetsen op alle criteria Wegen op meerwaarde Gelijkheid, zekerheid Maatwerk, flexibiliteit Voor toezichthouders impliceert dit bijvoorbeeld: Van regelgericht naar risicogericht Van reactief advies naar pro-actief advies Naast specialistische inhoud ook generalistische procesregie Betrokkenheid in hele beleidscyclus Netwerken

Samenwerken in de beleidscyclus

Waar staat uw organisatie? https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/aandeslag/zelf-aan-de-slag/overzicht-tools/@175494/bordspel/

Leervragen formuleren Waarom en wat verandert er voor mij? Welke kennis heb ik nodig? Hoe kan ik het aanpakken? Welke thema’s bieden mij kansen om te oefenen? Wie heb ik nodig? Welk effect wil ik bereiken? Etc. indiv organisatie netwerk/keten Feedbackloop met je omgeving Stel OUTCOME centraal! Ervaringen & lessen zijn beter overdraagbaar dan resultaten Effectiviteit en bruikbaarheid vergroten? Start pilots met (samen!) formuleren van leervragen op 3 niveaus (wat leren, uitproberen, oefenen etc met wie en waarom?) Ook als je niet zelf een pilot hebt, maar meedoet/kijkt met anderen! Outcome-denken: vanuit leervragen kun je anderen inspireren om na te denken over wat ‘t voor henzelf betekent. Leervragen maken reflectie en terugkoppeling maar de eigen organisatie/achterban gerichter en bieden meer aanknopingspunten voor vervolgacties. Output-denken: Een resultaat of product van een pilot-team is zelden 1 op 1 overdraagbaar aan een andere afdeling of organisatie. (bij ons werkt dat anders!) Men moet om te vernieuwen zelf ook door een leerproces heen. Leerervaringen over waarom men in een pilot bepaalde keuzes maakte of waar men tegenaan liep helpen anderen nadenken over eigen implementatieopgaven.

https://aandeslagmetdeomgevingswet https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/aandeslag/zelf-aan-de-slag/gespreksstarter/ Eventuele voettekst

De veranderprofielen Waarom verandert deze rol onder de Omgevingswet? Hoe verandert deze rol onder de Omgevingswet? Wat betekent dit voor de werkwijze en werkzaamheden?

8 veranderende rollen Bestuur (ministers, GS, DB, College van B&W, PS, Gemeenteraad, AB) Management (directeur, afdelingshoofd, teamleider) Projectleiding/casemanagement (projectleiders, programmamanagers) Strategische ontwikkeling fysieke leefomgeving (beleidsmedewerkers RO, planologie, …) Vergunningverlening (vergunningverlener, KCC-medewerker) Toezicht houden & handhaven (toezichthouder, handhaver) Specialistisch advies (juristen, gis- en geo-medewerkers, …) Omgevingsmanagement (omgevingsmanager, communicatieadviseur, projectleider, wijkmanager, …)

Via processtappen kerninstrumenten … Eventuele voettekst

… naar profielen (ingekort voorbeeld) Rol Management WHY Met durf en visie leiding geven Sturen op gezamenlijk bereiken van doelen van bestuur. Medewerkers faciliteren, motiveren, inspireren; kansen creëren. HOW (doelen) Visie vertalen naar doelstellingen voor beleid en uitvoering. In positie om dialoog met bestuur te voeren. Stelt opgave centraal. Goed netwerk en actief samenwerking zoeken. Procesgericht denken, gericht op integrale resultaten. Stimuleert tot bouwen nieuwe samenwerkingsrelaties. Sturen op snellere en goede besluitvorming. Oog voor ontwikkeling kennis en competenties. Strategisch gesprekspartners van bestuur over doelen. Stimuleren externe gerichtheid. Beloont lef en steunt in lastige situaties. WHAT (aspecten van rol) Focus op wat verandert. Dienend leiderschap. Loslaten en vertrouwen. Stuurt meer op proces dan resultaat (manier van werken). Open voor nieuwe ontwikkelingen binnen en buiten organisatie. Stimuleren verandering en persoonlijke groei. Eventuele voettekst

MINI-WORKSHOP Wat zie je veranderen in de 8 rollen? En wat is er dan nodig? Maak groepjes Kies één van de rollen Vul in: Zonnetje: wat is het wenkend perspectief? Wind in de zeilen: wat helpt bewegen? Anker: wat remt af? Kenmerken van het zeildoek: benodigde vaardigheden, talenten, competenties, houding en gedrag

Kijk ook eens op www.aandeslagmetdeomgevingswet.nl naar deze tools:

Gespreksdriehoek https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/aandeslag/zelf-aan-de-slag/overzicht-tools/@185021/gespreksdriehoek/

Inspiratiegids Participatie Aansprekende verhalen Ambassadeurs Werkblad met 10 heldere adviezen Praatplaat Beren op de weg? http://wqd.nl/W5OV

Participatie? Beren op de weg

Game ‘Buurtje bouwen’ Samen een braakliggend terrein een nieuwe bestemming geven (voor iedereen vanaf 14 jaar) https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/aandeslag/zelf-aan-de-slag/overzicht-tools/@175015/buurtje-bouwen/

Zet jezelf op de kaart!

@AandeslagOw Aan de slag met de Omgevingswet Meer links Aanmelden voor Interbestuurlijke leerreis https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/aandeslag/zelf-aan-de-slag/interbestuurlijke/ Werkateliers met o.a. HR http://wqd.nl/1Jcn Essay NSOB: “Doe maar gewoon. Aan de slag met de Omgevingswet door systematisch proberen” (2017) https://bit.ly/2EUcotR Essay Jan Rotmans: “Omgevingswet als transitieopgave” (2018) https://www.g40stedennetwerk.nl/files/2018-04/Omgevingswet-essay-Jan_Rotmans.pdf www.aandeslagmetdeomgevingswet.nl Informatiepunt: 088 - 79 70 790 @AandeslagOw Aan de slag met de Omgevingswet