Rik Viergever 26 September 2018 19 juni 2017 Vooruit kijken: 9 verhalen over het zitten in de opvang van mensen die in een uitbuitings-situatie hebben gezeten Rik Viergever 26 September 2018

Achtergrond + doel Mensenhandel meer erkend als probleem waar maatschappij iets aan moet doen:  zorg en opvang voor mensen die dat nodig hebben  meer onderzoek naar kwaliteit van zorg en opvang Literatuur review ideeën / gedachten / visies van zorgGEBRUIKERS zelden meegenomen in onderzoek Doel onderzoek onderzoeken hoe cliënten zorg en opvang ervaren Achtergrond

Methoden Locatie 3 categorale opvangcentra in Nederland voor mensen die in een mensenhandel- situatie hebben gezeten (de COSMs) Type onderzoek kwalitatief  9 vrouwelijke en 5 mannelijke cliënten geïnterviewd + observatie in de COSMs Periode 2012 Populatie alleen volwassenen; alleen cliënten met niet-Nederlandse nationaliteit; alleen seksuele uitbuiting Methoden

Resultaten: Vroeger  nu  toekomst deelnemers vergeleken zichzelf met vroeger en een beeld van zichzelf in de toekomst Nu “ik heb hulp nodig en ondersteuning, ook op psychologisch vlak, om mezelf te hervinden en te herstellen. Wat ik ook nodig heb is begeleiding in concrete dingen, stappen die nodig zijn om een veilig leven in dit land te leiden.” Vroeger Toekomst Resultaten

Z.s.m. naar de toekomst verleden negatief (vanaf een bepaald moment) heden een “tussen periode” toekomst als (mogelijk) positief Deelnemers wilden zo snel mogelijk naar die toekomst toe: “Het belangrijkste is, ik wil (…) zo snel mogelijk mijn verleden vergeten en gewoon nadenken over wat de toekomst voor me in petto heeft, weet je wel?” Resultaten

hardlopers in de startblokken hardlopers in de startblokken, die heel graag wilden starten + erg bereid om daar aan te WERKEN: Vrijwilligerswerk : “Ik zei: mag ik op zoek naar vrijwilligerswerk? Dat is mooi, want je kan niet je hele leven van iemand afhankelijk zijn.” Vrijwilligerswerk “Als je een beetje Nederlands kan, dan kan je tenminste communiceren. En vrienden maken” Nederlands leren Training voor praktische vaardigheden : “bezig zijn” + levenslust! Goed voor ontwikkeling  onafhankelijk zijn praktische vaardigheden Resultaten

MAAR: de loopbaan heeft hordes Gebrek aan vrijheid  afhankelijk van: politie en advocaten (voor rechtszaak tegen mensenhandelaar) advocaat, IND, politie e.a. (voor verblijfsstatus) opvangcentrum en Mwers (regels!) Vaak niet toegestaan om werk of opleiding te zoeken “Jij bent degene die hulp nodig heeft, dus jij bent degene die alles moet accepteren.” Resultaten

Gevolgen van de hordes ONZEKERHEID over toekomst Gevolg: zorgen "Denk je dat ik een toekomst heb?" (...) "Je zult hier nooit weten wat je toekomst inhoudt" ONZEKERHEID over toekomst Gevolg: zorgen Gevolg: slecht voor herstel ! "Ik ben hier, maar ik weet niet wat er aan de hand is. Ze vertellen je nooit wat er gaat gebeuren. Je bent hier gewoon en weet nooit de volgende stap " “Ten eerste, ik heb geen verblijfsstatus hier. Ik ben bang dat ze me gaan terugsturen. Daarnaast heb ik geen opleiding of werkervaring, dus daarom maak ik me zorgen” "Kijk naar mijn situatie: Waar kan ik naartoe gaan? Waar ligt mijn toekomst? Wat gaat er gebeuren met me? Resultaten

Oplossingen: Bezig zijn “Hier de hele dag zitten (…) je komt nooit ergens anders. (…) dat is echt heel, heel, heel moeilijk.” “Als ik een afspraak heb met mijn dokter, dat is mijn meest gelukkige moment. Want dan moet ik vroeg opstaan, naar het busstation, op de bus stappen, en weet je, die tijd dat we in de bus zitten, dan zie ik andere mensen (…), andere plekken. (…) Weet je, die andere omgeving alleen al creëert een heel nieuw iets in mijn hoofd!” Oplossingen

Oplossingen: Toekomstgerichte aanpak trauma-gerichte aanpak ….. maar OOK: toekomstgerichte aanpak: Bezig zijn + autonomie mensen helpen HUN visie voor de toekomst te realiseren (binnen de mogelijke kaders, bv verblijfsvergunning) Praktisch: Werk/opleiding (indien niet mogelijk: vrijwilligerswerk) Taalles Activiteiten die NUTTIG zijn m.b.t. het realiseren van een toekomst  Werken naar een goeie toekomst helpt bij herstel!! * Oplossingen * Zie H9 Discussie in Viergever (2016), Adapting to survive: facilitating recovery after human trafficking. LSHTM, London. pagina 135, 136.

Maar…. MAATSCHAPPELIJK WERKERS: “Maar … dit weet ik toch al lang…? Dit doe ik al! + Bijv Krachtwerk! + Safe Future methodologie” Klopt. Boodschap vooral voor: beleidsmakers onderzoekers (literatuur review!) managers de burger randhulpverleners Ei van Columbus Oplossingen

Conclusie 2-ledige aanpak: 1. toekomst gericht + 2. trauma-gericht toewerken naar een betekenisvol bestaan met een baan, familie en vrienden, in Nederland of elders Gevolg: groter welzijn (beter herstel)! Toekomst Verleden Conclusie

Dankjulliewel! Vragen? … Link naar rapport: https://www.comensha.nl/pagina/publicaties Link naar promotieonderzoek: https://www.comensha.nl/pagina/afstudeer-en- promotieonderzoek